De Vereniging van de Nederlandse Pluimveeverwerkende Industrie (Nepluvi) bestaat 45 jaar. De perfecte aanleiding voor een feestje, maar in de woorden van voorzitter Gert-Jan Oplaat wel een bescheiden feestje, “omdat het huidige tijdsgewricht geeft daar aanleiding toe geeft”. De sector zit in zwaar weer, dus bleef de jubileumviering beperkt tot een aantal lezingen, waarbij een hapje en een drankje achteraf niet konden ontbreken.
Op het moment gaat het de pluimveemarkt niet bepaald voor de wind, dus was de openingsspeech van Oplaat er één in mineur. Problemen heeft de pluimveesector in overvloed. Zo zijn oplopende energie- en voerkosten, CO2-tekorten, ongecontroleerde uitbraken van vogelgriep en strenge stikstofregels slechts een greep uit de problemen waar de sector op dit moment onder lijdt.
Één probleem komt uit onverwachte hoek. "De goedbedoelde tariefvrije export van de Oekraïne begint een behoorlijk debacle te worden", zo vertelt Oplaat. Door het opheffen van de accijnzen groeide het Oekraïense aanbod aan kippenvlees op de Europese markt van 70.000 ton naar 220.000 ton. Hiermee groeit de concurrentiepositie op de Europese pluimveemarkt disproportioneel en dat moet volgens de voorzitter van de Nepluvi in Brussel worden aangekaart. Één Europarlementariër heeft de Nepluvi in ieder geval al mee, Bert-Jan Ruissen (SGP). "Ik snap heel goed dat er besloten is tot de algemene opheffing van invoerheffingen. Maar als de zaken uit de pas gaan lopen, moeten we wel durven ingrijpen", aldus Ruissen in zijn toespraak.
De pluimveesector focust op dierenwelzijn
Daarnaast wordt het imago van de pluimveesector volgens de voorzitter onnodig beschadigd door vooroordelen. Zo gelooft men onterecht 'dat kippenvlees vol hormonen zit' of 'dat de pluimveesector niets aan dierenwelzijn doet'. Dit frame is wat Oplaat betreft 'volstrekte onzin,' want de Nederlandse pluimveesector staat consistent op de eerste plaats van Animal Protection Index, geeft hij aan. Nepluvi ziet dat de maatschappij steeds kritischer wordt op het gebied van dierenwelzijn en daar speelt de vereniging graag op in. Daarom overhandigt Nepluvi haar masterplan dierenwelzijn 'Goed, beter, best' aan directeur Dierlijke Agroketens en Dierenwelzijn van het ministerie van Landbouw, Hugo van Kasteel.
Ook Van Kasteel kreeg de gelegenheid om de zaal toe te spreken. Daarin voegt zij één kritische noot toe aan het verhaal van Oplaat. "Duidelijk is geworden dat de intensieve en efficiënte manier waarop we onze hoge productie realiseren tegen grenzen aanloopt van wat onze leefomgeving aankan en wat de maatschappij acceptabel vindt." Daar staat volgens hem tegenover dat in het maatschappelijk debat vaak vergeten wordt dat de landbouw in Nederland onmisbaar is. Het is zaak om voorop te blijven lopen. Daarom is Van Kasteel trots op de koers die de pluimveesector heeft uitgestippeld. Met name over de keuze van de sector om alleen nog gevogelte met minimaal één ster Beter Leven te produceren.
De vraag groeit
Maar hoe houdt de markt zich met al deze uitdagingen staande? Deze vraag beantwoordt senior analist bij de Rabobank Nan-Dirk Mulder. Mulder start zijn toespraak met een optimistische boodschap voor de pluimveemarkt. De inflatie is voor de pluimvee- en eiermarkt niet perse slecht nieuws. Als goedkoopste dierlijke eiwitbron kiezen consumenten juist eerder voor kip en ei dan voor duurdere productgroepen. De vraag is op het moment hoog, maar door vogelgriep blijft aanbod achter. Tel daar stijgende loon-, voer- en energiekosten bij op en we zien dat de prijs van in 2022 met 45% is toegenomen, zo vertelt Mulder.
Wel moet de Nederlandse pluimveehouder zich aan de moderne tijd aanpassen, vindt hij. Duurzaamheid, diervriendelijkheid en meer onlineverkoop zijn de belangrijkste trends waarop de pluimveesector volgens Mulder moet inspelen. Wie goed naar de Nederlandse pluimveemarkt kijkt, ziet dat we hierin voorop lopen. Nederland is de wereldleider op het gebied van concepten zoals biologisch of Beter Leven. Als enige land ter wereld verkopen alle Nederlandse supermarkten pluimveeproducten op basis van een dergelijk concept. Daarnaast hervormt de hele Nederlandse pluimveesector zich tot een minimale Beter Leven-score van één ster. Volgens Mulder voegt deze overgang extra waarde toe aan pluimveeproducten, maar zorgt deze ook voor een krimp in de productie. In totaal zal de pluimveestapel in Nederland met zo'n 40% krimpen. Maar volgens Mulder is dit geen groot probleem voor de Nederlandse pluimveesector. Op het gebied van schaal wint Nederland de strijd namelijk niet van een land als Polen. Daarom kunnen Nederlandse pluimveehouders beter waarde toevoegen door een onderscheidende manier van produceren.
