Door meerdere grote uitbraken van vogelgriep in Polen, zit de Europese eierprijs in de lift. Omdat in Nederland geen kooieieren meer worden verkocht, wordt vooral de verwerkende industrie geraakt. Voor de productie van bijvoorbeeld bakproducten en sauzen worden namelijk nog wel kooieieren gebruikt. Daarnaast blijkt de Nederlandse import van legbatterijeieren sinds 2021 vervijfvoudigd.
De eierprijs blijft maar stijgen. In 2022 is de eierprijs bijna verdubbeld. In week 1 van 2022 werden eieren voor €7,90 per 100 stuks verhandeld. In de eerste week van 2023 steeg de prijs naar €15,10. Hoewel de stijging in 2023 is afgevlakt, zet de stijging nog altijd door. In week 9 stond de eierprijs op €15,85.
Vooral ontwikkelingen op de Poolse markt zorgen voor de stijgende eierprijs. Door grootschalige uitbraken van vogelgriep heeft Europa's op twee na grootste eierproducent rake klappen gehad. Door de prominente rol van het Oost-Europese land in de eierproductie van de EU, trekt de schaarste de eierprijs in heel Europa omhoog. Normaalgesproken produceert Polen om en nabij de 10 miljard consumptie-eieren per jaar. Dat vertaalde zich in 2021 naar een exportcijfer van 141.000 ton en in 2020 exporteerde het land zelfs 192.000 ton eieren.
Volgens cijfers van de Poolse autoriteiten is de Poolse eierproductie met ruim 20% gedaald. In de periode van januari tot november lag dit percentage nog op 11,5%. Eerder was al op Foodbusiness te lezen dat de Poolse prijs van kippenvlees inmiddels hoger is dan de Nederlandse prijs. Als gevolg van de groeiende schaarste is ook de Poolse eierprijs flink gestegen. Inmiddels ligt de prijs van Poolse kooieieren niet meer zo ver van de prijs van Nederlandse scharreleieren af. Volgens de laatste beschikbare cijfer van het Poolse ministerie van Landbouw was de handelsprijs voor Poolse kooieieren €15,28.
Waarschijnlijk heeft de Poolse eierprijs zijn top nog niet bereikt. Op de lange termijn zou het voor Poolse pluimveehouders een stuk moeilijker kunnen worden om hun legkippen de volgende ronde te vervangen. Vergeleken met vorig jaar is het aantal broedkippen in Polen namelijk met 35% gedaald.
Industrie lijdt onder hogere prijzen
De stijgende Poolse eierprijzen beïnvloeden de prijs van Nederlandse consumptie-eieren alleen indirect. In Nederland kan de consument namelijk geen kooieieren meer kopen. De hoge Poolse eierprijs wordt in Nederland vooral door de verwerkende industrie gevoeld. Voor de productie van bijvoorbeeld bakkersproducten en sauzen, zoals mayonaise worden namelijk nog altijd vaak kooi-eieren gebruikt.
Inmiddels heeft de EU wel een eerste stap gezet naar een fundamentele oplossing. In Brussel is namelijk een wet aangenomen die de richtlijnen voor het vaccineren van vee harmoniseert. Hoewel de wet niet direct op het bestrijden van vogelgriep is gericht, heeft de vogelgriep de hoogste prioriteit. De wet moet het mogelijk maken om gevaccineerd vee te verhandelen en vervoeren.
Oekraïense eieren op de Nederlandse markt
Daarnaast blijkt dat, net als de import van pluimveevlees, eierimport uit Oekraïne flink is toegenomen. De Nederlandse import van Oekraïense kooi-eieren sinds 2021 met een factor vijf toegenomen, zo blijkt uit cijfers van Eurostat. Het handelsvolume is gestegen van 2,3 miljoen eieren tot 13 miljoen eieren. Vanwege de oorlog in Oekraïne zijn namelijk alle handelsbeperkingen van het land opgeheven.
Door de tijdelijke vrijhandel kan de voedselverwerkende industrie Oekraïense landbouwproducten tegen veel lagere kosten importeren. Naast arbeidskosten zijn productiekosten in Oekraïne een stuk lager omdat er nog met de klassieke legbatterij wordt gewerkt. Sinds 1999 is het produceren in een klassieke legbatterij in heel de EU verboden. Brussel eist namelijk dat kooien waar kippen in worden gehouden minimaal twee keer groter zijn dan gangbare legbatterijkooien.
