Vleesbaron Tönnies schuift opvolger naar voren

Een paar jaar geleden was er nog sprake van dat Tönnies verkocht zou worden. Vleesgiganten Tyson Foods en JBS toonden interesse, maar vingen uiteindelijk bot. De trotse Clemens Tönnies voelde niets voor een verkoop, ondanks dat hij flink kon cashen. Het vleesconcern moest in familiehanden blijven, hoewel hij in het verleden flink botste met zijn neef die de helft van de aandelen heeft. Nu schuift Clemens zijn zoon naar voren om het stokje over te nemen. Die treedt aan in spannende tijden.

De machtsoverdracht van vader Clemens (68) naar zoon Maximilian (34) gaat geleidelijk, maar in toenemende mate wordt duidelijk dat de nieuwe generatie meer aan zet komt. Dat bleek deze week wel toen niet Clemens maar Maximilian een interview gaf in de prestigieuze Süddeutsche Zeitung. Een signaal dat de zoon de boegbeeldfunctie van zijn vader overneemt. In het interview liet hij zich behoorlijk kritisch uit over het Duitse landbouwbeleid, waardoor volgens hem veel varkenshouders gedwongen zijn gestopt. Hingen er een paar jaar geleden wekelijks nog 1 miljoen varkens aan de slachthaak, nu zijn dit er 'slechts' 700.000. Bij Tönnies denken ze dat de bodem nu is bereikt, al is de wens waarschijnlijk de vader van de gedachte.

Markant leider
De voetstappen van Clemens Tönnies zijn groot om te vullen. Het is een markant persoon. Hij wordt in de Duitse media maar al te graag afschildert als de vleessbaron of kotelettenkeizer die over de rug van boeren rijk is geworden. In het verleden onderhield hij nauwe banden met Vladimir Poetin, hij noemde de Russische leider ooit zelfs een persoonlijke vriend. Daags na de Russische invasie waren de Duitse media er als de kippen bij om hem een reactie op de oorlog te vragen. Aanvankelijk wilde hij geen commentaar geven. Later reageerde hij alsnog en sprak over een vernietigingsoorlog die hij met de strengst mogelijke bewoordingen veroordeelde. Ooit wilde Tönnies nog de grootste varkensslachterij van Rusland bouwen, maar die plannen kwamen nooit van de grond. Nog voor de oorlog trok het vleesconcern zich terug van Russische bodem. Of Tönnies en Poetin nog on speaking terms zijn, is niet bekend. 

Familievete
Hoewel Clemens Tönnies altijd als de grote leider van Europa's grootste vleesconcern wordt gezien, deelt hij de aandelen met zijn neef Robert, die veel minder zichtbaar is in de media. Robert is een nazaat van de in 1994 overleden oudere broer van Clemens, Bernd. In het verleden was er een zichtbare machtsstrijd tussen de twee. "Waar de een linksaf wil, gaat de ander rechtdoor", schreven Duitse media typerend. In 2017 werd de strijdbijl begraven, maar amper twee jaar later was de bom alweer gebarsten. Robert vond dat hij recht had op een meerderheidsbelang van 55%. Hij drong aan op de verkoop van het Duitse vleesconcern dat €4 miljard waard zou zijn, maar daar was Clemens faliekant op tegen. In 2021 werd de strijdbijl voorgoed begraven. Naast het besluit om het bedrijf niet te verkopen werd toen ook bezworen dat de neuzen weer dezelfde kant op stonden. 

De laatste jaren was van publieke onenigheid geen sprake meer. De aandelen van het bedrijf zijn momenteel voor 50% in handen van Robert Tönnies en voor 45% van Clemens, terwijl Maximilian 5% bezit. Voor het geld hoefden de families Tönnies het vleesconcern overigens niet te verkopen. Clemens en Robert Tönnies hebben beide een notering in de lijst van zakenblad Forbes, van de rijkste personen op aarde. Samen zijn de heren goed voor een eigen vermogen van een slordige €3 miljard. 

Poseren in overall
Toch is de trotse Clemens Tönnies niet te beroerd om te poseren in overall in een willekeurige Duitse varkensstal. Hij beseft waarschijnlijk als geen ander dat hij niet zonder varkenshouders kan. Lege slachthaken betekent immers geen omzet. En in plantaardig 'vlees' ziet hij niet zoveel. Hij experimenteerde er in 2015 wel mee, maar stopte ook zomaar weer. Vleesvervangers vond hij nep en bovendien niet lekker, was zijn ironische commentaar. Intussen zijn ze bij Tönnies van deze strategie wel teruggekomen. Later werd de plantaardige worstproductie bij dochterbedrijven toch weer opgestart. 

Kweekvlees
Maximilian laat in het interview weten dat Tönnies recent ook heeft geïnvesteerd in een start-up voor kweekvlees. Hoewel het vleesconcern nog altijd sterk op varkensvlees drijft, worden de activiteiten dus wel degelijk verbreed. Zakelijk gezien zijn het begrijpelijke keuzes, met de snel slinkende vleesconsumptie en varkensaanbod in Duitsland wat het kapitaalkrachtige concern toch kwetsbaar maakt. Aan de nieuwe generatie de taak om met deze uitdagingen om te gaan.