Economische malaise drukt olieprijs

Begin november leek het er nog op dat de olieprijs op korte termijn boven de $100 uit zou komen. Inmiddels lijkt deze trend zich te hebben gekeerd en beweegt de olieprijs weer richting de $90. Op 11 november stond de koers van Brentolie bij een stand van $95,99 op het hoogste punt van de week. Daarna daalde de prijs flink. Op donderdag 17 november kostte olie nog maar $91,80.

Vooral de stagnerende economie trekt de olieprijs naar beneden. Sinds de zomer waarschuwen analisten voor een naderende wereldwijde recessie. Zo'n recessie zou het gevolg zijn van de renteverhogingen die verschillende nationale banken op het moment doorvoeren. Omdat renteverhogingen het duurder maken om geld te lenen, brengt elke stijging een recessie dichterbij. Wanneer de economie krimpt heeft dat direct gevolgen voor de wereldwijde olievraag. Over het algemeen draait de olie-intensieve industrie in economisch slechte tijden minder hard.

De economische krimp lijkt op korte termijn in ieder geval 's werelds op één na grootste economie te bereiken. Volgens de grote Amerikaanse zakenbank J.P. Morgen is een lang voorspelde recessie op de Amerikaanse markt eindelijk in zicht. De Amerikaanse federale bank moet volgens de zakenbank namelijk nog meerdere rentestijging doorvoeren voordat de inflatie op een gewenst niveau van om en nabij de 2% is. Door deze rentestijgingen zal de Amerikaanse economie vanaf medio 2023 met ongeveer 0,5% krimpen.

Covid speelt de Chinese economie parten
Niet alleen het nieuws uit Amerika zet de olieprijs onder druk. Ook de Chinese vraag naar olie blijft laag. Covid houdt de Chinese economie namelijk nog altijd in haar greep. Het aantal besmettingen loopt op het moment in recordtempo op en in tegenstelling tot de rest van de wereld hanteert China nog steeds een zeer streng covidbeleid. Zo werden in verschillende Chinese steden in 2022 nog draconische lockdowns ingesteld. Tijdens deze beruchte lockdowns verbieden lokale autoriteiten hun bevolking om hun huis te verlaten. Daarnaast worden besmette personen in China, ook als ze geen symptomen van de ziekte vertonen, in speciale quarantainefaciliteiten opgevangen.

Dat China vrijdag 11 november de quarantaineperiode met twee dagen verkortte, stemt analisten voorlopig nog niet gerust. Omdat besmetting snel oplopen speculeren analisten namelijk druk over nieuwe lockdowns. Omdat veel mensen hun huis niet mogen verlaten draait de olie-intensieve industrie tijdens een lockdown op halve kracht, waardoor de Chinese importen achterblijven. Vooral de megastad Guangzhou zou op korte termijn wel eens op slot kunnen gaan. Op het moment testen meer dan 5.000 in die stad mensen per dag positief. Maar ook in Beijing en Chongqing groeit de angst voor een nieuwe lockdown door snel oplopende besmettingscijfers.

Zorgen over het aanbod
Dat olie door de lage vraag goedkoop blijft, is nog verre van zeker. Het internationale aanbod is behoorlijk krap. Zo is de productie van de OPEC+-landen op het moment gering en nodigt de relatief lage olieprijzen niet uit om de productie op te schalen. Maar ook de oorlog in Oekraïne verkleint op korte termijn het aanbod in Europa.

Vanaf december stopt de Europese Unie namelijk met het importeren van Russische olie. Hierdoor ontstaat er flinke druk op de beschikbaarheid van olie in dit werelddeel. Voor de oorlog importeerde de EU 2,6 miljoen vaten Russische olie per dag. Medio oktober voerde Europa op dagelijkse basis nog steeds 1,7 miljoen vaten olie vanuit Rusland in. Dat de EU hun afhankelijkheid van Rusland maar beperkt heeft afgebouwd, komt mede doordat verschillende raffinaderijen zijn ingericht om Russische olie te verwerken. Olie uit andere landen kan hele andere eigenschappen hebben waardoor het ombouwen van de raffinaderijen een langdurig en duur proces is. 

Vooral de beschikbaarheid van diesel komt bij het wegvallen van Russische olie in het geding. De meeste Russische olie wordt namelijk gebruikt voor de dieselproductie. Omdat een substantieel deel van de Europese raffinaderijen die diesel produceert op Russische olie is afgestemd, zou de productie wel eens krap kunnen worden. Op het moment wordt ongeveer 15% van de Europese diesel uit van Russische olie gemaakt.

Tot nu toe is er geen direct teken dat de angst op de dieselmarkt echt heeft toegeslagen. Sinds 16 oktober daalt de dieselprijs en ook deze week bewoog de markt vooral naar beneden. Op Vrijdag 11 november stond de dieselprijs bij een prijs van €145,33 per 100 liter op de hoogste stand van de week. Daarna daalde de dieselprijs tot woensdag 16 november. Op dat moment kostte 100 liter diesel €141,97. Op donder 17 november steeg de prijs licht naar €142,33.