De gasmarkt komt enigszins tot bedaren na de extreme prijspiek van eerder deze maand. De Europese gasprijs blijft op een hoog niveau staan. Vergeleken met dezelfde periode vorig jaar staat de TTF ruim drie keer hoger. Dat heeft inmiddels ook Europese politici bereikt en die zinnen op maatregelen.
De aardgasnotering op de TTF-termijnmarkt is redelijk stabiel gebleven. O vrijdag 11 maart stond de prijs op €131,23 per MWh, de hoogste slotnotering in de laatste zeven dagen en een heel verschil met de slotkoers op €227,20 van éénn week eerder. De prijs is de laatste dagen nog wat verder gedaald en stond woensdag 16 maart op €105 per MWh.
Handelaren volgen de laatste ontwikkelingen in Oekraïne aandachtig. Er zijn tekenen dat vredesonderhandelingen tussen de strijdende partijen steeds dichterbij komen. Zelensky lijkt wat minder zwaar te tillen aan een NAVO-lidmaatschap en het Kremlin zegt dat het eisenpakket van de Oekraïense president realistischer wordt. De gasleveringen van Gazprom aan Europa (via Oekraïne) blijven doorgaan. Er wordt dagelijks circa 95 miljoen kuub gas aangevoerd. Dat is in lijn met afspraken met Europa, maar volgens Reuters wel 13% minder dan een week geleden.
Het Noorse gasbedrijf Equinor meldt samen met de overheid maatregelen te treffen om extra gas aan de Europese Unie te leveren. Onder andere de vergunningen om meer gas te winnen en te exporteren, zijn verruimd. Ook worden onderhoudswerkzaamheden uitgesteld om voorlopig meer gas te naar de Europese Unie en het Verenigd Koninkrijk te exporteren.
Minimale voorraad
De Europese Unie werkt aan maatregelen om een minimum vulgraad van de gasopslagen aan het begin van het winterseizoen vast te leggen. Daarmee moeten problemen zoals die van deze winter voorkomen worden. De regeringsleiders hebben vorige week afgesproken de grote afhankelijkheid van fossiele brandstoffen uit Rusland zo snel mogelijk af te bouwen. Zo wordt er onder meer flink geïnvesteerd in extra LNG-terminals en wordt de aanleg van duurzame energiebronnen waar mogelijk versneld.
Dat zijn echter allemaal maatregelen die niet van de ene op de andere dag te realiseren zijn. De Europese leiders willen de komende lente en de zomer gebruiken om de gasbuffers flink op te bouwen. De huidige vulgraad van de opslagfaciliteiten staat op 26%. Het idee van de Europese Commissie is om dat op 1 oktober de opslagen voor ten minste 90% gevuld moeten zijn.
Door de plannen is op de gastermijnmarkt een bijzondere situatie ontstaan. De wintercontracten staan normaal hoger dan de zomercontracten, want in de winter is er nu eenmaal meer vraag naar gas. Voor grootverbruikers is dit prijsverschil een prikkel om in de zomer gas vast te leggen en op te (laten) slaan voor gebruik later in het jaar. Door de stijging van de prijzen ontbrak die prikkel en zeker tegen het einde van de zomer waren de prijzen dusdanig hoog dat de heersende gedachte was: het kan toch niet veel meer stijgen. Dat bleek achteraf wel te kunnen. Door de relatief zachte winter is Europa afgelopen jaar goed weggekomen, maar we zijn wel door het oog van de naald gekropen.
