De Europese gasmarkt is weer flink op drift geraakt. Vorige week heerste nog vooral de opluchting dat Rusland de gasleveringen via de Nord Stream 1 weer hervatte na het geplande onderhoud. Nu Rusland toch snijdt in de gasexport naar Europa slaat de paniek op de gasmarkt toe.
In de tweede helft van vorige week bleef de aardgasprijs op de TTF nog onder de €160 per MWh. De vrees dat Rusland de gasleveringen na het onderhoud niet meer zou hervatten via de Nord Stream 1 leek ongegrond. Na de onderhoudstop werd weer circa 40% van de capaciteit van de pijpleiding benut. Dat is hetzelfde niveau als voor onderhoudsstop. Deze week heeft het Russische staatbedrijf Gazprom de leveringen via de Nord Stream teruggeschroefd naar circa 20% van de capaciteit. Die beslissing heeft een groot effect op de gasnotering op de TTF. Gisteren (dinsdag 26 juli) sloot de TTF op €199,92 per MWh. Dat is vandaag verder doorgestegen en tijdens het schrijven van dit artikel staat de koers op €208,81 per MWh.
Gazprom zegt niet meer gas te kunnen leveren vanwege problemen met een turbine op een pompstation dat onderdeel is van de Nord Stream. Eén van de turbines was voor de aanval op Oekraïne voor onderhoud bij de leveranciers Siemens in Canada. Het Kremlin beweert dat het transport van deze machine blijft hangen op de westerse sancties. Duitsland spreekt dat tegen en zegt dat Rusland de terugkeer van de turbine moedwillig tegenhoudt. Deze kwestie loopt nu al maanden, maar doordat er volgens Gazprom problemen zijn met een tweede turbine loopt de transportcapaciteit verder terug.
Energieoorlog
Vanuit Europa wordt getwijfeld aan de Russische lezing over technische problemen op het pompstation. Verschillende bronnen zeggen dat Rusland de gaslevering als politiek pressiemiddel gebruikt. Technische problemen worden als excuus gebruikt om de gasleveringen terug te schroeven en de druk op de EU op te voeren volgens deze experts. Als Rusland echt van goede wil zou zijn, kan het transport over de twee andere grote pijpleidingen richting de EU opgevoerd worden, stellen zij. Het transport over die routes is de afgelopen maanden ook ver onder het normale niveau teruggeschroefd.
Saillant detail is dat het terugschroeven van de gasleveringen door Rusland vrijwel gelijkt valt met het ondertekenen van het akkoord door de EU-lidstaten om 15% gas te besparen de komende maanden. Nu de Russen de gastoevoer verder hebben teruggeschroefd komt de doelstelling van de EU, om de gasopslagen voor het begin van de winter voor ten minste 80% gevuld te hebben, in gevaar. Dat werkt dan weer door in de prijs van LNG op de wereldmarkt. Verschillende importerende landen vrezen dat de EU nog harder gaat trekken aan het beschikbare LNG om de tegenvallende Russische gasleveringen op te vangen. Verschillende landen zoals Japan en Zuid-Korea vrezen daardoor komende winter mis te grijpen en willen versneld voorraad opbouwen. Dat drijft de prijzen voor LNG nog verder op.
