Nu Rusland Oekraïne is binnengevallen, dreigt de grootste Europese importstroom van eieren droog te vallen. Of de inval grote gevolgen voor de markt gaat hebben, is echter nog lastig in te schatten. De eerste reacties zijn schouderophalend. Sowieso gaat de eierprijs in de komende weken waarschijnlijk verder omhoog.
Even wat cijfers op een rij: Oekraïne is niet alleen een grote producent van granen en dus belangrijk voor de prijsontwikkelingen van voergrondstoffen, het land produceert ook veel eieren. Jaarlijks bijna 15 miljard, daarmee behoort het land tot de top van Europa.
Grote spelers in Oekraïne
Avandgardco, het derde grootste eierbedrijf ter wereld, is bijvoorbeeld Oekraïens. Het bedrijf telt bijna 20 miljoen leghennen en is daarmee by far de grootste van Europa. Ovostar Union, ook een Oekraïense bedrijf, telt 4,5 miljoen leghennen en is de derde grootste eierproducent van Europa. Met name in kooieieren - de onderkant van de eiermarkt - is Oekraïne een grote speler. Hoewel de Europese Unie op papier zelfvoorzienend is qua productie is Oekraïne een belangrijke toeleverancier.
Op de import van goedkope legbatterijeieren uit Oekraïne is de laatste jaren regelmatig kritiek geweest. Deze manier van produceren is in de Europese Unie om welzijnsredenen niet meer toegestaan. Dat zorgt volgens critici voor oneerlijke concurrentie voor Europese pluimveehouders. De laatste jaren dalen de importcijfers daarom sterk tot 8.200 ton (ei-equivalent) in 2021. Dit was een daling van 40% ten opzichte van het jaar daarvoor. Ook in de jaren daarvoor nam de Europese import sterk af. Na het associatieverdrag in 2015 nam de import aanvankelijk snel toe.
Vogelgriep heeft heeft meer impact
Of de Russische inval in Oekraïne gevolgen voor de markt heeft, is nu echt nog koffiedik kijken. Pluimvee-econoom Peter van Horne van Wageningen Economic Research (WUR) denkt dat de impact op de markt gering zal zijn. Oekraïne is inderdaad de belangrijkste Europese toeleverancier van ei-producten, maar de volumes op de markt zijn beperkt. Van Horne denkt dat de vogelgriepuitbraken meer impact hebben. Van Horne stelt verder dat de handelsstromen van Oekraïne vrij ondoorzichtig zijn, wat het schetsen van de gevolgen lastig maakt. Handelaren melden dat het niet onwaarschijnlijk is dat de Europese importstroom uit Oekraïne verder opdroogt. Maar of dit de Europese markt daadwerkelijk raakt? Daarvoor zijn de volumes niet zwaarwegend genoeg, zo wordt gedacht.
Sowieso is het eieraanbod momenteel krap, gesteund door een goede vraag nu de Pasen langzaam dichterbij komen. Ook is het aanbod krapper door de vogelgriepuitbraken. In Nederland zijn reeds 1,5 miljoen kippen geruimd, wat uiteraard fors minder eieren oplevert. Al met al is het waarschijnlijk dat de stijgende tendens op de markt doorzet. Na een dipje begin januari zijn de prijzen snel opgelopen. De Amsterdamse index (scharrel bruin categorie m) noteert weer boven de €8 per 100 eieren en staat daarmee relatief hoog geprijsd. Verdere prijsverhogingen zijn waarschijnlijk en worden door pluimveehouders ook van harte tegemoet gezien. De voer- en energiekosten zijn immers torenhoog.
