Kip straks niet meer het meest goedkope stukje vlees

Kip is het meest gegeten vlees in de wereld en wordt dan ook op grote schaal geproduceerd. Waar in Nederland de milieuorganisaties steeds vaker de retail dwingen de keuze te maken vrije uitloopkippen en de 'plofkip' uit het schap te weren, gebeurt buiten de EU in de rest van de wereld juist het tegenovergestelde. De kip wordt steeds meer en meer grootschalig gehouden en en masse geproduceerd. Waarom wordt de kip dan steeds duurder en dreigt ook dit stukje vlees pittig geprijsd te worden?

Vier redenen waarom ook de kippenvlees aan het kantelen is:

1. De oorlog in de Oekraïne
De oorlog heeft de export van kippenvlees uit Oekraïne stilgelegd. Oekraïne is een van de grootste producenten van kippenvlees ter wereld en voorziet veel Europese landen van een goedkoop stukje vlees. In Oekraïne werd voor dat de oorlog begon wekelijks een productielocatie van 350.000 kippen geopend. Het land heeft het grootste kippenbedrijf ter wereld: MHP (Myronivsky Hliboproduct). Jaarlijks slacht dit bedrijf 332 miljoen kippen op zijn terrein van 380.000 (!) hectare ten zuidwesten van Kiev. Overigens is het ook een Oekraïense bedrijf (Avangardca) dat de grootste producent van legbatterij-eieren is ter wereld door meer dan 20 miljoen legkippen te houden op diverse locaties in Ukraine. Het stilleggen van deze megaconcerns zorgt voor minder aanbod op de wereldmarkt.

2. De kostprijs dubbel zo hoog
Voor het produceren van kippenvlees zijn twee kostencomponenten belangrijk. Ten eerste het voer en ten tweede energie. Beiden zijn inmiddels meer dan verdubbeld in prijs. Voor de kostprijs van een stukje kip wordt 70% bepaald door voerkosten. Ook moeten kippen op bepaalde temperatuur worden gehouden om de juiste groeisnelheid te hebben. En daar moet voor worden gestookt in de schuren, maar ook eventueel gekoeld als het weer te warm wordt. Aangezien alleen al de voerkosten zijn verdubbeld, neemt de kostprijs van een stukje kip dus ook fors toe. Graan zit op de €400 euro de ton op de termijnmarkt in Parijs, het dubbele van de notering van rond de €200 een half jaar geleden. Bovendien hebben transport en verpakking ook impact op de kostprijs van een kilo kippenvlees, een vleugel of een nugget. 

3. Uitbraken van vogelgriep
Het uitbreken op verschillende werelddelen van de vogelgriep heeft veel impact op de beschikbaarheid van kippenvlees. In Amerika zijn sinds de uitbraak in februari al meer dan 38 miljoen dieren gedood in een poging de ziekte in bedwang te houden. Ook in Engeland zijn er meerdere uitbraken geweest sinds oktober en in Frankrijk is 1 op de 20 kippen geruimd vanwege de uitbraak van vogelgriep.

4. Meer politieke bescherming
In veel Aziatische landen is kip een zeer belangrijke ingrediënt in de dagelijkse maaltijd. Belangrijk dus om de prijs van kip redelijk te houden , en daarmee food inflatie te beperken. Veel Aziatische landen kijken dan ook naar de mogelijkheid om export van kip te beperken. Zo heeft Maleisië plannen om de export van 3.,6 miljoen kippen per 1 juni (vandaag) te beperken. De regering had eerder al geprobeerd om de prijs van kip te limiteren door een plafond te leggen in de prijs en subsidie te geven aan kippenproducenten om de kostprijs te beperken. Dit soort beschermende maatregelen van landen zorgt vaak voor oneerlijke concurrentie, wat weer tot gevolg heeft dat andere landen in een kettingreactie gelijksoortige beschermende maatregelen nemen.

Het is duidelijk dat de ontwikkeling van de wereldmarkt van grondstoffen en de ongelukkige samenkomst van een aantal factoren een enorme impact heeft. Dat de Nederlandse consument daar nu nog niet zoveel van merkt, komt ook door dat nog veel retailers en fastfood keten vaste prijsafspraken hebben vanuit het pre-oorlog inflatie tijdperk. Maar deze afspraken lopen in het komende halfjaar af, waardoor substantiële prijsstijgingen moeten worden doorgevoerd en de consument dit uiteindelijk gaat merken in de portemonnee.