De prijs van veel zuivelproducten in de EU is hard gestegen in de laatste weken. Daarmee lopen ze toenemend uit de pas met die van vergelijkbare zuivelproducten elders in de wereld.
Afstanden, certificaten en tarieven staan snel vervoer van de ene plek naar de andere in de weg. Neem boter. In Noordwest-Europa wordt voor boter tussen de €7.900 en €8.000 per ton betaald, vooral vanwege een beperkte beschikbaarheid van product en grotendeels uitgeputte voorraden.
In Nieuw-Zeeland en de VS kost boter achtereenvolgens ruim €6.000 en bijna €6.200 per ton. Toch gaat er weinig Nieuw-Zeelandse boter naar de EU, behalve dan een relatief beperkt (jaarlijks bepaald) tariefcontingent, dat al gepland was. Even snel 10.000 of 15.000 ton extra laten komen is er niet bij, al zit er bruto €1.800 tot €2.000 prijsverschil tussen de EU-boter en het product van elders. Nieuw-Zeelands product moet per schip komen en is lang onderweg. Bovendien moeten stevige invoerheffingen worden betaald.
Angst dat markt gaan omslaan
Netto resteert misschien maar een marge van zo'n €600 per ton, menen handelaren. Dat is nog steeds niet te versmaden, maar de angst is dat de markt inmiddels is omgeslagen als het nu goedkope product van elders eenmaal is gearriveerd. Boter uit de VS is in theorie sneller in de EU dan Nieuw-Zeelands product, maar Amerikaanse boter heeft vaak een andere kwaliteit dan de EU wil hebben. Daarbij zijn er nogal eens discussies rond de leveringstermijnen.
Net als boter is ook volle melkpoeder in Nieuw-Zeeland flink goedkoper dan in de EU en in dit geval ook dan de VS. Het Nieuw-Zeelandse product is €1.300 tot €1.600 per ton goedkoper. Dat komt met name doordat China, de voornaamste exportbestemming van Nieuw-Zeelands poeder, nagenoeg vol zit en nu juist zelf melkpoeder op de wereldmarkt zet. Prijstechnisch gezien zou het Nieuw-Zeelandse product prima afzet kunnen vinden in de EU of de VS, maar ook hier staan afstand, transportduur, certificaten en tarieven in de weg.
EU nergens een 'goedkoop' continent
Cheddar kaas is in Nieuw-Zeeland en de VS ook enkele honderden euro's per ton goedkoper dan in de EU. In de eerste twee landen kost het product ongeveer €3.900 per ton, in de EU kost Cheddar inmiddels €800 tot €900 per ton meer. De EU is met zuivelproducten eigenlijk nergens een 'goedkoop' continent. In Frankrijk lijkt de boter met een notering van €7.200 per ton wel een afwijkende markt, maar de Franse notering loopt een week achter op de meeste andere noteringen. Bovendien heeft de retail een behoorlijk sterke greep op de Franse zuivelmarkt.
