Driekwart van de consumenten zegt bereid te zijn om meer geld te betalen voor producten uit voedingsspeciaalzaken. 44% van de consumenten let zelfs niet op de prijs als ze iets kopen bij een voedselspeciaalzaak. Dat blijkt uit onderzoek van Datawizard in opdracht van ABN Amro.
De omzet van voedselspeciaalzaken groeide 5,8% in 2020 en 1,7% in 2021. Ook in 2022 gaan de zaken goed. In mei 2022 lag de omzet 2,2% hoger dan in mei 2021. De voedselspeciaalzaken zagen de consumentenbestedingen met 18% stijgen in de maand mei, daarmee blijft de groei iets achter bij die van mei 2021 toen was er sprake van een groei van 40% ten opzichte van 2019. Een belangrijke oorzaak van die groei was de coronacrisis, waardoor veel restaurants de deuren gesloten moesten houden. Nu restaurants en cafés weer open mogen remt de groei van de voedselspeciaalzaak dus ook iets af. Dat is ook terug te zien in het volume dat met 5,5% daalde. Er werd dus minder gekocht door consumenten, maar tegelijkertijd wel meer geld uitgegeven.
Inflatie niet van belang
Voor mensen die winkelen bij voedselspeciaalzaken lijkt inflatie dus niet heel erg van belang te zijn. Iets dat ook in het onderzoek wordt bevestigd. 44% van de consumenten geeft aan niet op de prijzen te letten. In 2017 was dit nog 35%. Dit ondanks de flinke oplopende inflatie van de afgelopen tijd.
Zo'n driekwart van de consumenten is bereid om een 15 tot 16% hogere prijs te betalen voor een product van een voedselspeciaalzaak. Dit komt overeen met gegevens uit het onderzoek dat ABN Amro en Panelwizard in 2017 uitvoerden. Opvallend is dat jongere consumenten graag meer bijbetalen dan oudere consumenten. Zo zouden consumenten ouder dan 50 jaar zo'n 12% meer willen betalen terwijl dat in de groep tot en met 40 jaar zo'n 18% is. Van de groep met het hoogste inkomen is dat zo'n 85% van de ondervraagden.
Meer delicatessenwinkels
Hoewel de voedselspeciaalzaken goed hebben geboerd tijdens de coronapandemie zijn er de afgelopen twee jaar behoorlijk wat winkels verdwenen. Zo nam het aantal groente en fruit winkels met 77 af. Daalde het aantal slagers met 65 en het aantal bakkers met 138. Andere voedingsspeciaalzaken deden het dan weer goed. Zo kwamen er 180 delicatessenwinkels bij de afgelopen twee jaar. Ook het aantal slijterijen, kaaswinkels, chocoladewinkels en viswinkels groeide, met respectievelijk 112, 2, 8 en 3.
Populair bij jongeren
Vooral bij de jongeren van 16 tot 39 jaar is de voedingsspeciaalzaak populairder geworden tijdens de coronacrisis. Het is volgens de bank een belangrijk uitdaging om deze groep vast te houden. De groep 16 tot 29-jarigen bezochten de voedselspeciaalzaken tijdens de crisis vooral om iets bijzonders te halen voor een speciale gelegenheid, zoals een verjaardag of een feestdag. Ook trakteerden ze graag zichzelf of het gezin.
Ook kan het voorkomen dat ze gewoon geen zin hadden om te koken. Daarom doen speciaalzaken er goed aan om te investeren in goede kant-en-klaarmaaltijden. Waar in 2017 ruim 20% van de groep 16 tot 29 jaar een keer per week naar een speciaalzaak ging, is dat dit jaar 24%.
Kwaliteit is belangrijk
De belangrijkste reden voor klanten om naar een voedselspeciaalzaak te gaan is de hogere kwaliteit van de producten. De ambachtelijkheid en de bijzonderheid van de producten zijn ook een belangrijke reden. Door de coronapandemie is daar het ondersteunen van een lokale ondernemer of producent bijgekomen. Het initiatief SupportYourLocals dat tijdens de pandemie ontstond was daar een goed voorbeeld van. Er zijn ook redenen voor consumenten om niet naar een speciaalzaak te gaan. Bijvoorbeeld dat ze te duur zijn, 67% van de consumenten geeft dat als reden aan. Een belangrijk deel, 54%, doet liever al zijn boodschappen op één plek zoals de supermarkt. Zo'n 21% denkt er simpelweg niet aan om naar een speciaalzaak te gaan.
Online is belangrijk
Voor 5,6% is het gebrek aan online bestelmogelijkheden een reden om geen boodschappen bij de speciaalzaak te doen. In 2017 was dit nog 1,7%. Betere bekendbaarheid en een goede website kunnen voedingsspeciaalzaken dus helpen om meer klanten te bereiken. Zo'n 29% van de ondervraagden zou de boodschappen graag online bestellen bij een speciaalzaak. Dit was nog 24% in 2017. Vooral oudere generaties zijn meer geïnteresseerd. Via online verkopen worden niet alleen jongeren, maar ook ouderen aangesproken. Er liggen hier dus kansen voor ondernemers. Een eigen webwinkel bouwen is overigens niet altijd nodig, via platformen als de Lokaalwijzer en de Lokalist kunnen speciaalzaken en klanten met elkaar worden verbonden. Bovendien zijn consumenten bereid om meer te betalen voor het gemak van een online bestelling, zoals thuisbezorging.
Het draait om onderscheid
"Het is voor voedingsspeciaalzaken belangrijk dat ze zich onderscheiden van supermarkten, bijvoorbeeld door in te spelen op de groeiende vraag naar ambachtelijke en hoogwaardige producten", vertelt Gerarda Westerhuis, Sector Econoom Retail van ABN Amro. "Goede online bestelmogelijkheden zijn daarbij cruciaal, juist ook voor ouderen, bij wie de interesse in online bestellen bij speciaalzaken flink is toegenomen de afgelopen jaren. Ruim een kwart van de ouderen en de helft van de jongeren is bovendien bereid voor online meer te betalen. Voor jongeren, die vooral op zoek zijn naar gemak, bieden snelle oplossingen voor diners en lunches en gezonde kant-en-klaarmaaltijden ook veel mogelijkheden."
