Het College van Beroep voor het bedrijfsleven (CBb) besloot 4 april dat pluimvee voor transport niet langer aan de poten mag worden opgetild. De industrie ging hiertegen in beroep, met gematigd succes. Er is nu een overgangstermijn ingesteld. Binnenkort wordt pluimvee uitgesloten van Europese regelgeving die bepaalt dat dieren niet bij de poten mogen worden opgepakt, maar wanneer is onduidelijk. Als dit langer duurt dan de overgangstermijn dan heeft de pluimveesector een probleem. 'Er is simpelweg niet genoeg personeel beschikbaar om pluimvee op een andere manier te vangen.'
De bestaande dwangsommen zijn door het CBb vernietigd en de rechter heeft een overgangsperiode ingesteld tot 15 augustus. Tot die tijd kan de industrie kippen aan de poten blijven vangen. Daarna moet echter een nieuwe methode worden gebruikt. Dit terwijl in slachthuizen pluimvee wel bij de poten mag worden opgepakt.
De rechter kwam tot de beslissing nadat dierenrechtenorganisatie Wakker Dier een rechtszaak tegen het ministerie van Landbouw aanspande. De organisatie eist dat dat bedrijven die kippen bij de poten optillen, beboet worden, aangezien dit naar hun mening volgens Europese regelgeving verboden is. De rechter ging hierin mee, waarna verschillende dwangsommen werden uitgedeeld. Verschillende belangenorganisaties hebben zich tegen de dwangsommen verzet. Het succes daarvan was gemengd.
Letter van de wet
De belangenorganisaties zijn hier niet tevreden over. "De uitspraak is vreemd, aangezien er aan een transportverordening uit 2005 wordt gerefereerd", zo vertelt secretaris van de Nepluvi Bart den Hartog. "Het is heel apart dat negentien jaar lang geen haan naar de wetgeving kraaide, maar dat er nu ineens moeilijk wordt gedaan over de verordening." Hoewel de wetgeving Europees is, wordt Nederland door de uitspraak het enige land waar pluimvee niet aan de poten gevangen wordt, zo vertelt Den Hartog.
In de verordening staat generiek dat je dieren niet bij hun poten mag vangen. Daarbij is de Europese Unie volgens Den Hartog vergeten een uitzondering voor pluimvee op te nemen. Dat is terug te lezen in brieven van de Europese Commissie. Daarin staat beschreven dat het altijd de bedoeling is geweest dat pluimvee uitgezonderd zou zijn van de wet. "De rechter heeft geoordeeld dat die brieven juridisch niet relevant zijn en dat alleen naar de letter van de wet gekeken moet worden. Daarmee wordt de geest van de wet vergeten", zo vertelt Den Hartog. Op korte termijn wordt dit hiaat echter gerepareerd. Europa is bezig met een nieuwe verordening waarin een expliciete uitzondering is opgenomen voor pluimvee.
Daarnaast treedt door de uitspraak een discrepantie op. In slachthuizen mag pluimvee nog wel bij de poten worden opgepakt, zo vertelt Den Hartog. De regels van slachterijen zijn in een andere verordening geregeld, waardoor andere regels gelden. De huidige uitspraak heeft alleen betrekking op het vangen van pluimvee voor het transport. Dat wil overigens niet zeggen dat slachterijen zich geen zorgen maken over de uitspraak, aangezien hun toeleveringsketens wel in de problemen dreigen te komen. Alternatieve methodes kosten meer tijd of zijn veel duurder.
'Overgangsperiode moet verlengd worden'
De meest simpele oplossing, het zogenoemd rechtop vangen van pluimvee, duurt ongeveer anderhalf keer zo lang, zo blijkt uit onderzoek van Vlaamse Instituut voor Landbouw-, Visserij- en Voedingsonderzoek (ILVO). Volgens Den Hartog is overstappen vrijwel onmogelijk. "Er is simpelweg niet genoeg personeel beschikbaar om pluimvee op een andere manier te vangen." Den Hartog zou graag zien dat de overgangsperiode wordt verlengd tot er meer duidelijkheid is over de nieuwe Europese verordening. Daarnaast hoopt hij dat de NVWA zich flexibel opstelt.