Sinds augustus is de gasprijs stevig gedaald. Sinds deze week lijkt deze daling uit te vlakken. Na een daling van rond de twintig euro kwam de gasprijs deze week in stabieler vaarwater terecht. Maar volgens analisten is het nog te vroeg om opgelucht adem te halen. Nog steeds is de prijs van gas veel hoger dan normaal en het evenwicht dat op de gasmarkt lijk te zijn ontstaan blijft broos.
Op donderdag 6 oktober stond de TTF op het hoogste punt van €175,71. Na dit hoogtepunt volgde het enige moment van volatiliteit van de week. In een dag zakte de koers naar €156,21. Grote bewegingen in de gasprijs kwamen de rest van de week niet meer voor. Maandag opende de TTF met de laagste stand van de week met €154,12 om daarna niet meer boven de €160 euro uit te stijgen. Daarmee staan de koersen op het laagste punt in meer dan drie maanden.
Ogenschijnlijk is de gasmarkt in rustiger vaarwater beland. Op het moment lijkt alles de juiste kant op te vallen voor een lage gasprijs. Het weer blijft zacht, waardoor er nog amper gestookt hoeft te worden. Bovendien heeft het er alle schijn van dat dat het nog prille Europese energiebeleid zijn vruchten af begint te werpen. Want tot nu toe lukt het de Europese Unie en haar lidstaten goed om het wegvallen van Russisch gas goed op te vangen.
Vooral Noorwegen helpt hierbij. Inmiddels is het Scandinavische land Rusland gepasseerd als grootste gasleverancier van de Europese Unie. Ook op het gebied van LNG zijn er op het moment alleen meevallers te melden. In recordtempo hebben landen als Nederland en Duitsland een nieuwe infrastructuur voor het importeren van vloeibaar gas uit de grond gestampt. Gesprekken over leveringsdeals met landen als Amerika, Canada en Saoedi-Arabië zijn inmiddels in een vergevorderd stadium en prijzen blijven relatief gunstig.
Door al deze ontwikkelingen zijn de Europese gasreserves goed gevuld. In de Europese Unie is inmiddels een gemiddelde vulgraad bereikt van 92,1%. Nederland ligt met 93% nog wat voor op het Europese gemiddelde en Duitsland doet het nog beter. De gasvoorraden van dat land zijn met 95% inmiddels bijna helemaal vol.
Besparen blijft cruciaal
Misschien leveren besparingen nog wel de belangrijkste bijdrage aan de dalende gasprijs. Omdat gas erg duur was, is het gasverbruik in Europese landen met zo'n 10% gedaald. De overstap naar andere energiebronnen helpt hierbij. Sinds 1 juli mogen Nederlandse kolencentrales weer volop draaien, met een besparing van 1,4 miljard kuub gas als gevolg. Door de pas aangekondigde prijsplafonds is het maar de vraag of de besparingen deze winter op hetzelfde niveau blijven. Een spannende situatie, want volgens het Internationaal Energieagentschap (IEA) kunnen tegenslagen op dit gebied ervoor zorgen dat Europa niet in staat blijkt om de klappen van een volledige Russische exportstop op te vangen.
EU werkt aan richtprijzen
Voorlopig lijkt de Europese Unie geen gas terug te nemen. Een volgende maatregel hangt alweer boven de markt, namelijk het reguleren van de inkoopprijzen van gas. Duidelijkheid over de precieze invulling van de Europese maatregel laat nog wel even op zich wachten, want volgens insiders gaat de discussie op het moment nog alle kanten op. Sommige lidstaten pleiten voor een hard prijsplafond, anderen zien liever een Europese richtprijs voor de inkoop van het vaak dure LNG. Maar dat prijsregulering er in een vorm aan zit te komen lijkt inmiddels wel duidelijk. Vrijwel alle Lidstaten staan achter een prijsregulerende maatregel.
Afspraken over de inkoopprijs moeten voorkomen dat EU-landen de gasprijs verhogen door tegen elkaar op te bieden. Maar of deze maatregel echt voor stabiliteit op de gasmarkt zorgt, valt te betwijfelen. Critici betogen dat een prijsplafond het exporteren van gas onaantrekkelijk maakt. Exporteurs zouden EU-landen wel eens links kunnen laten liggen, omdat ze hun gas op andere markten voor een betere prijs kunnen verkopen.
