De markt voor spelt komt meer en meer in balans. De vraag is inmiddels stabiel te noemen, alleen het aanbod is nog wisselvallig. Dat blijft effect hebben op de prijzen. Wat wordt momenteel voor een kilo spelt betaald? En laat die prijs zich nog beïnvloeden door de rally op de tarwemarkt? Een analyse.
Spelt, het buitenbeentje op de granenmarkt. Zo schreven we een aantal maanden geleden. Waarom? Omdat het product niet meedeed aan de grondstoffenrally van dat moment. En een buitenbeentje, dat is het nog steeds. Afgelopen jaren was de markt voor spelt onvoorspelbaar en veranderlijk. Zeven jaar geleden trok de markt enorm aan. Het was het begin van de hype, met enorm hoge telersprijzen tot gevolg. Inmiddels is die hype een trend geworden. Daardoor daalden de prijzen tot een niveau waarbij de teelt voor ondernemers niet meer interessant was. "Het is een jonge markt, maar met een van de oudste graansoorten", aldus Rogier Scherpbier van Zonnespelt. "De weg naar stabiliteit moet nog gevonden worden."
Vraag wordt steeds gezonder
Die weg is inmiddels wel ingeslagen, want de vraag is al een tijd stabiel te noemen. Het aanbod daarentegen, die is nog steeds wisselvallig. Het ene jaar ligt de productie te hoog en het andere jaar te laag. Dat heeft veel effect op de prijzen. "Al moet ik zeggen dat vraag en aanbod op dit moment redelijk goed in balans zijn", stelt Scherpbier. De afgelopen twee jaar lag de productie iets lager, vooral als gevolg van teeltuitdagingen. Daardoor gingen de prijzen omhoog. Op dit moment wordt €1,00 tot €1,20 per kilo betaald. Voor gepelde biologische spelt komt de prijs uit op €500 à €600 per ton. Een goede prijs, zo is de mening.
De verwachting is wel dat die prijs de komende tijd weer wat daalt. Dat heeft te maken met het feit dat de contracten voor de nieuwe oogst – die op dit moment ingezaaid wordt – opgemaakt worden. Er wordt wederom een goede balans in vraag en aanbod verwacht. Dat is voor veel telers overigens niet meteen slecht nieuws. De wens voor wat stabielere prijzen (en dus minder fluctuatie) is groot. Ook bij eindpartijen leeft die wens. Maar een slag om de arm wordt gehouden, omdat niet bekend is hoeveel product geïmporteerd wordt.
Import van spelt blijft populair, met name bij de grotere partijen. Import is goedkoper en er kunnen direct grotere bestellingen worden gedaan. "Een partij van 500 ton inkopen, dat lukt je in Nederland niet. En spelt uit het buitenland heeft ook niet direct een lagere kwaliteit. Soms is het zelfs van betere kwaliteit, vanwege de vele zonuren", licht Scherpbier toe. Als ingekocht wordt in het buitenland, dan wordt dat vooral in het oosten van Europa gedaan. Oekraïne en Moldavië zijn populair. Dichter bij huis is Duitsland ook belangrijk.
Geen correlatie met tarwemarkt
Dat spelt het buitenbeentje van de granenmarkt genoemd mag worden, komt doordat het écht een op zichzelf staande markt is. De stijging van de tarwenotering op de Matif – die dinsdag 19 oktober sloot op €273,75 per ton – heeft dan ook geen opdrijvend effect op de prijzen van spelt. "Bij spelt hebben echt alleen het eigen vraag en aanbod effect op de prijs", stelt Scherpbier. Dat onderschrijft Hinke Koster van Het Spelthuis. "Onze inkoopprijzen zijn al een tijd stabiel. We zijn niet meer gaan betalen, omdat de andere grondstoffen duurder zijn geworden."