De marktprijzen voor tarwe laten zich niet afschrikken door de prijsrecords die momenteel worden gevestigd. De enorm krappe markt zorgt ervoor dat de termijnmarkt naar het hoogste niveau in dertien jaar is gebracht. Het vertrouwen blijft groot, waardoor dalingen voorlopig uitblijven.
Een maand geleden schreven we nog dat de top van de markt steeds beter in zicht kwam. Niets is momenteel minder waar, want de tarwekoers op de termijnmarkt Matif in Parijs tast nieuwe hoogtes af. Maandag 1 november is het niveau van €290 per ton bereikt en daarmee ook bijna de recordprijs die in maart 2008 werd behaald, van €292,75 per ton.
Europese Unie raakt uitverkocht
Verschillende factoren voeden de tarwemarkt. De belangrijkste daarvoor is ongekende schaarste op de wereldmarkt. Tarwe in de Europese Unie raakt in rap tempo uitverkocht. Niet alleen blijven kopers uit het Midden-Oosten tenders uitschrijven, ook China is aan de markt voor (voer)tarwe. Canada speelt (met 30% minder opbrengst) een kleinere rol en ook de Verenigde Staten heeft weinig bij te zetten. Rusland is niet bij machten om het gat in de markt te vullen vanwege de exportbelasting. Het stijgende prijsniveau heeft wel als gevolg dat Russische tarwe – ondanks dure exportbelasting – mee kan komen op wereldniveau.
We moeten niet gek opkijken als de Europese exportmarkt na 1 januari 2022 uitverkocht raakt. Wordt de geprojecteerde export van 40 miljoen ton tarwe behaald, dan betekent dit dat Europa volledig is leeg verkocht. Voorraden zijn er dan niet meer. Het is wachten tot Australië en Argentinië op de markt komen met hun nieuwe oogst, wat voor kopers op het zuidelijk halfrond mogelijkheden biedt.
Droogte hindert inzaai
Ondertussen verloopt het inzaaien van de tarwe in Europa soepel. Voorbije twee jaar kende een zeer natte herfst en 2018 was juist erg droog. Ondanks droogte en neerslag is dit najaar goede progressie gemaakt in de Europese Unie. Het zaaitempo ligt boven de 60%. Dat is iets boven het gemiddelde. Het oogsten van de korrelmaïs verloopt wel beduidend trager, omdat de gewassen later afrijpen. In de Zwarte Zee-regio en Noord-Amerika speelt droogte een belangrijke rol. Gewassen kunnen zich niet goed ontwikkelen door een gebrek aan neerslag. Dat is ongunstig, met de aanstaande winter in zicht. In extreme gevallen kiezen akkerbouwers er daarom voor om geen tarwe te zaaien. Zeker bij de huidige inputprijzen voor onder andere kunstmest, is het onverantwoord om te zaaien.
De tarwemarkt heeft het volgend seizoen nodig om te kunnen herstellen en voorraden op te kunnen bouwen. Alhoewel dit nog ver weg is, start het nieuwe groeiseizoen zo wel weer met haken en ogen. Waarschijnlijk lukt het niet om in één seizoen alle problemen recht te trekken, al hangt veel af van de opbrengst die komende zomer wordt behaald. Het areaal krimpt in ieder geval niet, maar van grote uitbreiding is ook geen sprake.
Rare sprongen
Op korte termijn helpen de Europese en Amerikaanse tarweprijzen elkaar naar nieuwe niveaus. Zo komt een tarweprijs van €300 per ton voor het decembercontract steeds beter in beeld. Wat er na het nieuwe jaar gaat gebeuren is anyone's guess. Zeker wanneer tarwe uitverkocht raakt kan de markt rare sprongen maken.
