Al anderhalf jaar beweegt de notering voor rijst stug zijwaarts, terwijl de noteringen voor tarwe, sojabonen, maïs en andere agrarische grondstoffen record na record slechtten. Maar nu lijkt toch het moment aangebroken waarop ook rijst niet meer ontkomt aan een prijsstijging.
De eerste duidelijke beweging naar boven werd twee weken geleden gemaakt. De notering voor rijst steeg op donderdag 20 januari naar $0,323 per 100 kilo, als gevolg van problemen in de toeleveringsketen. Ongeveer 1,5 miljoen ton rijst zit vast in de havens van India. Dat land is 's werelds grootste exporteur en dus heeft enige vertraging in dat logistieke proces grote gevolgen, aldus Mintec-marktanalist Zanna Aleksahhina bij The Grocer. Een verhoging van de vrachtkosten maakt het volgens de analist voor de Indiase exporteurs ook niet zomaar mogelijk om over te stappen op wegvervoer, in plaats van het geplande vervoer via goederentreinen.
Het oponthoud in India zorgt ervoor dat de balans in de markt voor rijst nu wel verdwenen is. Dinsdag 1 februari opende de koers op $0,331 per 100 kilo. Dat lijkt een kleine stijging ten opzichte van twee weken geleden, maar dat is niet het geval. Eén jaar geleden werd in dezelfde periode $0,294 per 100 kilo genoteerd. Daarbij heeft deze prijsstijging direct effect op de supermarktprijzen in het Verenigd Koninkrijk. Zo zijn de prijzen van 500 gram basmatirijst bij Tesco gestegen van £2,65 per zak naar £2,85 per zak. Sainsbury's ziet voor diverse rijstsoorten ook prijsstijging van 10%.
Lagere verwachtingen in Verenigde Staten
De haperende export vanuit India is niet het enige obstakel in de markt. In het nieuwe Wasde-rapport van het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) staat dat rekening wordt gehouden met kleinere voorraden, verminderde consumptie en meer handel. De wereldwijde voorraad werd in het rapport met 1,4 miljoen ton teruggeschroefd, tot 696,4 miljoen ton. De combinatie van een tegenvallende productie in Mali en Sri Lanka en lagere beginvoorraden in Thailand ligt daaraan ten grondslag. De rijstproductie in de Verenigde Staten komt 2 miljoen cwt lager uit dan eerder verwacht, tot 191,8 miljoen cwt.
Als gevolg van een lagere productie in de Verenigde Staten wordt ook minder rijst op de wereldmarkt gebracht. De totale rijstexport vanuit het land komt naar verwachting uit op 89 miljoen cwt. Dat is 6% lager dan één jaar eerder én de laagste exporthoeveelheid sinds seizoen 2017/2018. De lagere productie in de Verenigde Staten zorgt er eveneens voor dat het Amerikaanse landbouwministerie verwacht dat de prijzen voor rijst verder stijgen, tot $15,10 per cwt. Momenteel wordt precies $15 per cwt betaald. De wereldwijde handel in rijst stijgt licht ten opzichte van de vorige voorspelling, maar blijft 2% lager dan het record van afgelopen jaar.
Een land dat naar verluidt wel meer product gaat exporteren, is Vietnam. De vrijhandelsovereenkomst tussen de Europese Unie en Vietnam speelt daar een rol in. Ons continent is op dit moment de op twee na grootste afzetmarkt voor landbouwproducten, met een omzet van ongeveer $5,5 miljard per jaar. Vietnamese rijst heeft een marktaandeel van ongeveer 1% in de totale Europese import. Vooral de aromatische rijstvariëteiten vallen in de smaak bij Europese consumenten.
