Hitte kan de granenmarkt flink opwarmen

Vrijdag 10 juni sloot het septembercontract op de Matif al €5,50 per ton hoger, op €391,75, na bekendmaking van het Wasde-rapport voor juni. Ook maandag 13 juni staat het contract weer in de plus. 's Middags beweegt de prijs rond de €395 per ton, met een piek op €399,50. Ook de CME in Chicago staat in het groen.

Hitte in Europa, de VS en India heeft allemaal impact op de prijsvorming van tarwe. Vooral in Spanje en Frankrijk wordt deze week hoge temperaturen verwacht dankzij hete lucht afkomstig uit Noord-Afrika. Op het Europees continent zijn daardoor waardes tussen de 40 en 45 graden mogelijk. Vooral in het zuiden van Frankrijk is dat het geval, waarvan een deel ook verder noordelijk trekt. Aan het einde van de week kan ook in Nederland de thermometer de 30 graden aantikken.

Hittegolf niet eerder zo vroeg
De temperaturen zijn uitzonderlijk hoog, vooral voor deze tijd van het jaar. Daarbij kunnen in beide landen records worden gebroken. De huidige weersverwachtingen denken dat de hitte zo'n vijf tot zeven dagen aan kan houden. Wordt dit werkelijkheid, dan is het de vroegste hittegolf ooit in Frankrijk waarbij de 40 graden waarschijnlijk wordt bereikt. Aan het einde van de week kan de hitte zich meer naar Centraal-Europa verspreiden waardoor onder meer Duitsland en Polen ermee te maken krijgen. Maar dat is grotendeels koffiedik kijken. De weermodellen rekenen er niet op dat na de hitte extreem weer volgt.

In Frankrijk wordt er sinds 1 juni al wintergerst geoogst in het zuiden van het land. De opbrengsten zijn ondergemiddeld dankzij droogte dit seizoen. Het landbouwministerie raamt ze op 6,5 ton per hectare, versus 6,85 ton vorig jaar. Het areaal wintergerst is dit jaar met 5,7% toegenomen in het land tot 1,27 miljoen hectare. Daarmee wordt de lagere opbrengst gecompenseerd. In het midden van Frankrijk wordt de meeste gerst geteeld. Daar is begin juni wel regen gevallen, maar in veel gevallen niet genoeg. Het is afwachten hoe de opbrengsten zich daar bewegen.

Hitte in akkerbouwgebieden VS
Het midden en oosten van de VS krijgt deze week eveneens met een hittegolf te maken, in het midden van het belangrijkste akkerbouwregio's. Daarbij wordt ook gewaarschuwd voor lokale tornado's, hagelbuien en veel neerslag. Ook in het uiterste noorden, waar het voorjaar zeer nat is verlopen, slaat de hitte nu toe wat voor de toch al niet ideale gewasontwikkeling niet positief is.

Toen half mei bleek dat India fors minder tarwe kan exporteren als gevolg van een droog groeiseizoen reageerde de tarweprijs direct. In Europa knalde de koersen omhoog met bijna 6% stijging. Ook vandaag is het land weer in het nieuws. In het Wasde-rapport schat het USDA de Indiase exportpotentie op 6,5 miljoen ton. Dat is 2 miljoen ton minder dan eerder gedacht.

Rusland verwacht grote oogst
Over de exportmogelijkheden van Rusland – waar de signalen voor een grote graanoogst nog steeds op groen staan – blijft het USDA wel positief. Het huidig cijfer staat op 40 miljoen ton tarwe voor seizoen 2022/2023 en dat is 7 miljoen ton meer dan vorig seizoen. Het op één na hoogste volume ooit. Tegelijk daalt het Oekraïense volume aan tarwe met een derde, zo rapporteren de Amerikanen. De grote bottleneck hier is het exporteren van dit graan, waar nog steeds geen oplossing voor is. Een simpele voor dit problematische vraagstuk is er ook niet, ondanks eerdere berichten dat Rusland welwillend zou zijn om de uitvoerroutes te heropenen. Een oplossing op de korte termijn wordt door deelnemers op de granenmarkt niet verwacht. De koers steeg afgelopen week zelfs nadat een raketaanval op een graanterminal werd uitgevoerd. Tarwe, maïs en zonnebloemzaad wordt via alternatieven routes door Roemenië, Polen en Spanje uitgevoerd.

20% in Oekraïne niet gezaaid
Rond de havenstad Odessa wordt de eerste wintergerst inmiddels geoogst, terwijl de graansilo's nog lang niet allemaal leeg zijn. Vooral maïs ligt nog in opslag. De voorjaarsinzaai is begin juni afgerond. Uit regionale overheidscijfers blijkt dat een vijfde minder is ingezaaid dan in 2021. In totaal gaat het om 2,75 miljoen hectare minder voorjaarsgewassen. Het areaal wintergranen is 300.000 hectare kleiner dan vorig jaar. Wel is fors meer koolzaad gezaaid.