Palmolie-futures zetten hun opwaartse trend voort, terwijl de spotprijzen in de afgelopen week zijn gedaald. De import in India en de EU reageert op de hogere prijzen, aangezien Indonesië's B40-mandaat de wereldwijde beschikbaarheid van palmolie momenteel beperkt. Ondertussen streeft Indonesië naar een uitbreiding van palmplantages.
De Palmolie-futures blijven stijgen, met de Bursa Malaysia die op 5 februari sloot op 4.334 MYR per ton, een stijging van 1,3% ten opzichte van de vorige week. Op de spotmarkt werd palmolie verhandeld tegen CIF $1.175 per ton in Rotterdam, wat een week-op-week daling van 4,5% betekent. In vergelijking met vorig jaar blijven de Maleisische futures 14% hoger, terwijl de Rotterdamse spotprijzen sindsdien met 21,8% zijn gestegen. Het prijsverschil was de afgelopen maanden ook groter geworden dan anders.
Palmolie wordt momenteel verhandeld als een van de duurste plantaardige oliën, met FOB-prijzen van $1.100 per ton op 4 februari. Ondanks een maand-op-maand daling van 4% in de prijs, kost palmolie nog steeds 11,5% meer dan sojaolie en 5,8% meer dan zonnebloemolie. Palmolie blijft echter 0,81% goedkoper dan raapzaadolie.
De stijging van de future-prijzen wordt mede veroorzaakt door een prijsstijging van sojaolie tijdens de Aziatische handelsuren. Daarnaast wordt door handelsexperts gewezen op verstoringen in de productie en transport van palmolie, als gevolg van ongunstige weersomstandigheden in de belangrijkste producerende landen. Ook wordt verwacht dat de lage invoer van palmolie in India zal leiden tot een toename van de aankopen voorafgaand aan de ramadan.
Over het algemeen zijn de prijzen van plantaardige oliën gestegen ten opzichte van vorig jaar. De gemiddelde FAO Vegetable Oil Price Index, die de internationale prijzen van plantaardige oliën meet, daalde in januari met 5,6% maand-op-maand naar 153 punten. Toch blijft de index 24,9% hoger dan het voorgaande jaar, wat wijst op een algemene prijsstijging van plantaardige oliën.
India importeert fors minder
De stijging van de palmolieprijzen heeft gevolgen gehad voor de import van palmolie in India. Volgens Reuters daalde de import van palmolie in januari met 46% maand-op-maand tot 272.000 ton, meer dan eerdere voorspellingen. De import was niet zo laag geweest sinds maart 2011, bijna 14 jaar geleden. Ondertussen steeg de import van sojaolie (met 4% naar 438.000 ton) en zonnebloemolie (met 9,5% naar 290.000 ton) ten opzichte van de vorige maand.
In de komende jaren zou India's afhankelijkheid van palmolie-import kunnen afnemen door de ontwikkeling van het National Mission on Edible Oil - Oil Palm (NMEO-OP)-initiatief. Dit programma stimuleert de binnenlandse palmolieproductie via een op-boeren-gericht-beleid met subsidies, financiële steun en incentives voor uitbreiding van palmplantages (vooral in gedegradeerde gebieden). Dit kan een grote verschuiving betekenen voor de belangrijkste exporteurs, zoals Indonesië en Maleisië, waardoor zij hun markten mogelijk moeten diversifiëren.
In de EU daalde de palmolie-import met 21% jaar-op-jaar en bedroeg tussen 1 juli en 2 februari in totaal 1,69 miljoen ton.
Uitbreiding van palmplantages
Het B40-mandaat heeft een belangrijke invloed gehad op de stijging van de palmolieprijzen. Door het bijmengpercentage van palmolie in biobrandstof te verhogen van 35% naar 40%, wordt verwacht dat de industriële consumptie van palmolie in Indonesië in 2024/25 zal oplopen tot 14,5 miljoen ton. Dit betekent een stijging van 1 miljoen ton ten opzichte van het voorgaande jaar, waardoor er minder palmolie beschikbaar is voor export en de wereldwijde prijzen stijgen.
Gezien het toenemende belang van palmolie in de Indonesische economie, heeft president Prabowo Subianto opgeroepen tot een uitbreiding van palmplantages in Indonesië. Tijdens de Nationale Ontwikkelingsplanningsconsultatie op 30 december verklaarde hij: "We moeten onze oliepalmplantages op grote schaal uitbreiden en ik beveel hierbij gouverneurs, regenten en alle wetshandhavingsinstanties aan om bestaande oliepalmplantages te beschermen. Dit zijn de activa van ons land."
Tegen 2029 verwacht de Indonesische overheid een stijging van 29% in de palmolieproductie. Er blijven echter uitdagingen bestaan, zoals het trage herbeplanten door kleine boeren, het beheer van gebieden waar palmplantages en bossen overlappen en schommelingen in de prijs van ruwe palmolie.
De Indonesische overheid is ervan overtuigd dat de palmolieproductie duurzaam kan groeien door gedegradeerde gronden te gebruiken voor uitbreiding en te voldoen aan milieuregels, zoals de EU-verordening voor ontbossingsvrije producten.
