Niet frontaal, maar wel vanaf de zijlijn worden ook in de zuivelsector in de EU de effecten voelbaar van de tariefoorlog tussen met name de VS en China. Het duidelijkst laat het effect zich voelen op de markt voor lactose en in mindere mate voor weipermeaat.
De eerlijkheid gebiedt te zeggen dat de lactoseprijs in de EU dit jaar al vóór het afkondigen van hoge invoertarieven door de VS in de lift zat. De beschikbaarheid van goede kwaliteit lactose is kennelijk krap, maar de laatste weken is de prijs nog verder omhoog geschoten. Op de jongste GDT-veiling steeg de prijs van het daar aangeboden Europese product zelfs met ruim 22% in één keer. In februari was er ook al eens een flinke prijsstijging, maar met 17,7% was die toch beperkter dan nu op de laatste veiling.
De kans is groot dat er verdere prijsstijgingen volgen. Daarmee is er nog geen record gevestigd, want dat staat op bijna €1.475 per ton en werd behaald net na de Russische invasie in Oekraïne in maart 2022. Op de GDT van deze week ging de prijs naar €1.210 per ton.
Daarmee kan dit product geen alternatief zijn voor een groot deel van de Amerikaanse lactose, die vooral als veevoer naar China gaat, terwijl het Europese product vooral wordt verkocht als hoogwaardige medicijndrager of als ingrediënt voor kindervoeding. De GDT-prijs voor (Europese) lactose is overigens niet per se de hoogst afgesloten prijs. Er wordt ook lactose verkocht tegen nog hogere prijzen, maar aan de hand van heel specifieke producteisen. Gemiddeld genomen zijn de Europeanen meer actief in het segment van de hoogwaardige lactose en de Amerikanen in het goedkopere segment, zoals dat ook bij weipoeder deels het geval is.
Met een export in 2024 van 490.000 ton ton lactose, waarvan 110.000 ton naar China ging, is de VS ook echt een massa-exporteur. De EU zet daar slechts enkele tienduizenden tonen tegenover. De gemiddelde prijs van het Amerikaanse product was $835 per ton, melden Amerikaanse bronnen.
Door de Chinese tegenheffingen wordt dit product veel duurder en is het niet meer interessant voor de Chinezen, tenzij de Amerikaanse exporteurs de prijs fors verlagen. Dit gebeurt in veel gevallen al, want de lactose moet toch een bestemming vinden. Ook zal een deel van het oude exportvolume wegvallen. Daar profiteren Europese aanbieders van, zoals nu dus te zien is. Ook de Amerikaanse export van feed-wei en weipermeaat naar China heeft last van de tariefstrijd, maar daar is in Europa vooralsnog minder van de merken.
