Terwijl de wereld van het zeetransport deze week bijeen kwam in Californië voor de TPM-conferentie zaaide Trump daar paniek door het invoeren van hoge importheffingen voor Canada, Mexico en China en de tegenreacties daarop. En de transportwereld was al opgeschud door een aankondiging van Trump om rederijen die in China gebouwde schepen bezitten per bezoek aan een Amerikaanse haven voor een enorm bedrag aan te slaan. Ook wordt de Amerikaanse scheepsbouw nieuw leven ingeblazen.
Deze week sprak Donald Trump het Congres toe. Daar kondigde hij onder meer aan de Amerikaanse industrie voor zowel commerciële als militaire scheepsbouw nieuw leven in te gaan blazen. Daarvoor wordt een nieuw kantoor voor scheepsbouw binnen het Witte Huis gecreëerd en komen er speciale belastingvoordelen om deze industrie naar Amerika te halen. Ook deelde Trump mee: "Om onze nationale veiligheid verder te verbeteren, zal mijn regering het Panamakanaal terugwinnen (van China red.), en we zijn daar al mee begonnen."
Eerder in de week kondigde Trump importheffingen van 25% voor Canada en Mexico en een extra 10% (boven op de eerder afgekondigde 10%) voor China aan. Voor Canada zijn inmiddels autofabrikanten uitgezonderd en voor Mexico is er opnieuw uitstel van een maand. De Mexicaanse president Claudia Sheinbaum koos ervoor het gesprek aan te gaan, terwijl China en Canada tegenmaatregelen aankondigden. Canada gaat ook een importheffing opleggen van 25% voor een aantal Amerikaanse producten en dat over drie weken uitbreiden als Trump zijn heffingen niet intrekt. China voert tarieven van 10% en 15% in voor verschillende landbouwproducten.
"De onzekerheid rond de tarieven heeft gevolgen voor het hele systeem van de containerlogistiek. We zien nu al verhoogde inspanningen om vracht om te leiden via alternatieve markten zoals het Midden-Oosten, het Indisch subcontinent en Zuidoost-Azië", citeert Container xChange Amanda Marr, CEO van Hysun Containers op de beurs TPM. Volgens dataplatform Freightos was de consensus op de conferentie dat de door Trump gestarte handelsoorlog hogere kosten voor Amerikaanse importeurs met zich mee zullen brengen en gevoeld zullen worden door de consument. Ook zal de handelsoorlog Amerikaanse exporteurs pijn gaan doen, aangezien Canada en China al tegenmaatregelen hebben afgekondigd. Freightos verwacht ook dat inkopers zullen proberen zich ook op andere landen te richten, en merkt op dat op de TPM de sessie over importeren uit India vol zat.
Containertarieven zakken verder
Nu er hogere importtarieven voor China gelden (al zijn die nog geen 60% zoals eerder door Trump aangekondigd) heeft frontloading (het naar voren halen van ladingen) weinig zin meer. Dat in combinatie met een seizoensgebonden lagere vraag, heeft de containertarieven doen zakken deze week volgens Freightos. Het dataplatform geeft ook aan dat de vraag ook in het hoogseizoen lager kan zijn dan normaal.
De Drewry World Container Index zakt deze week met 3% tot $2.541 per container van 40 voet. Daarmee is de index op jaarbasis met 23% gezakt. Het kan toeval zijn, maar in de index zijn de lijnen van China naar de VS deze week de grote dalers. De containerspottarief van Shanghai naar New York zakt met 6% en naar Los Angeles met 9%.
De vrees bestaat dat de hogere importtarieven van de VS en andere landen de transportstromen en containertarieven zullen beïnvloeden. Ook zorgelijk voor de transportwereld is het Amerikaanse plan om schepen van rederijen die in China gebouwde schepen bezitten tot $1,5 miljoen per havenbezoek te belasten. CEO van MSC Søren Toft gaf tijdens de conferentie in Long Beach aan te verwachten dat gezond verstand wint en het plan niet op deze manier doorgaat. Als dat wel het geval is zou het volgens hem onder meer leiden tot hogere verschepingskosten, opstoppingen in havens en betalen consumenten uiteindelijk de rekening.
'Helft minder Nederlandse voedingsmiddelen naar de VS'
Wanneer er ook een heffing op Europese goederen komt, zoals Trump voor 2 april heeft aangekondigd, zal dat er volgens ABN Amro voor zorgen dat Amerikaanse afnemers vaker Nederlandse voedingsmiddelen links laten liggen en vervangen door binnenlandse alternatieven. De bank raamt dat de Nederlandse voedingsmiddelenindustrie bij een importtarief van 25% jaarlijks ruim de helft minder naar de VS zal exporteren, €1,3 miljard aan exportwaarde. Dit is volgens ABN Amro echter slechts 1,5% van de totale export van de Nederlandse voedingsmiddelenindustrie. "De impact lijkt daarmee beperkt", aldus de bank.
Een industrie die relatief hard geraakt zal worden, zijn de bierbrouwers en producenten van sterke drank. 15% van de export van deze sector gaat naar de VS. Hun Amerikaanse afzet daalt in het scenario naar verwachting met 52%, dat is 9% van de van de totale export van alcoholische dranken. De daling van de drankexport is qua omvang het grootst. Een andere berekening deed de bank voor verwerkte zalm (goed voor 83% van de visexport). Doordat dit een luxeproduct is kan de uitvoer naar de VS volgens de bank met wel 70% dalen. Ook voor cacao en chocolade (deels wederuitvoer) wordt een sterke afzetdaling, van 60% verwacht. "Daartegenover lijkt de schade voor exporteurs van zuivel, graan en koffie beperkt te blijven met een daling van 'slechts' 40%", stelt de bank.
Producenten kunnen volgens ABN Amro de impact beperken door andere afzetmarkten te zoeken, voor zover mogelijk prijzen aan te passen of de productie te verplaatsen naar de VS of landen waarvoor geen Amerikaans importtarief geldt. Een tegenreactie met importheffing voor Amerikaanse goederen is volgens de bank vanuit economisch perspectief 'geen verstandig idee doordat het de Nederlandse inflatie verder zal aanjagen'. Nederland importeert vanuit de VS met name fruit en noten (jaarlijks €286 miljoen), alcoholische dranken (€190 miljoen), vlees (€183 miljoen) en vis (€116 miljoen), aldus de bank.
Minister Reinette Klever van Buitenlandse Handel (PVV) heeftin Washington op aangedrongen af te zien van de importheffingen. Onderhandelingen mogen het niet genoemd worden, omdat Brussel hiermee belast is.
