Bedrijven in de voedingssector zitten door heel Nederland verspreid. In steeds meer plaatsen is er sprake van netcongestie, waardoor er geen nieuwe stroomaansluiting of uitbreiding van de bestaande capaciteit kan worden aangevraagd of niet kan worden teruggeleverd. Voorlopig is dit probleem ook niet opgelost. RVO heeft door Merosch en CE Delft in kaart laten brengen wat oplossingen kunnen zijn. Voor de voedingsmiddelenindustrie zien zij het meeste in het capaciteitsbeperkingscontract.
De verwachting is dat nettarieven de komende jaren blijven stijgen. Daarom is het volgens de onderzoekers 'belangrijk om als ondernemer te kijken welke oplossingen er mogelijk zijn om efficiënter gebruik te maken van het elektriciteitsnet'.
Uit 49 praktijkvoorbeelden zijn in totaal zeven oplossingen gedestilleerd. Daarvan zijn er vier individuele oplossingen, waarvan drie zowel voor opwek- als afname-netcongestie, te weten: energiesturing achter de meter (tijdelijk op-, of afregelen van elektrisch vermogen), elektriciteitsopslag en het capaciteitsbeperkingscontract (daarover later meer). Elektriciteitsconversie (bijvoorbeeld op het moment dat er vermogen is warmte of gas produceren en dan tijdelijk opslaan) is alleen een oplossing bij terugleverproblemen.
Er worden ook drie collectieve oplossingen genoemd. Groepscontracten (beschikbaar vermogen delen met meerdere afnemers en/of opwekkers, bijvoorbeeld op industrieterreinen) kunnen een oplossing bieden voor zowel opwek-, als afname-netcongestie. Cable pooling (een bestaande netaansluiting delen met twee gebruikers/opwekkers) en een directe lijn (koppeling tussen een opwekker en een afnemer) worden gezien als oplossing wanneer er niet kan worden teruggeleverd. De conclusie van de onderzoekers is dat de kosten van alle oplossingen over het algemeen lager zijn dan de kosten als gevolg van netcongestie voor de afname van elektriciteit.
Capaciteitsbeperkingscontract
Een capaciteitsbeperkingscontract (CBC) is volgens het rapport de aangewezen oplossing voor de voedingsmiddelenindustrie. Bij een CBC krijgt de netgebruiker een vergoeding voor het tijdelijk minder gebruik maken van het gecontracteerd transportvermogen. De onderzoekers geven aan dat bij een CBC een afnemer op jaarbasis 5% tot 10% van de tijd last heeft van capaciteitsbeperking of juist een oproep krijgt om meer elektriciteit af te nemen. Ervan uitgaande dat er meer elektrificatie is in 2030, gaan zij in het 'hoog scenario' ervan uit dat dit in 20% van de tijd gebeurt.
Adviezen aan ondernemers
Merosch en CE Delft geven ook een aantal adviezen aan ondernemers. De eerste aanbeveling lijkt een beetje een open deur: "Het begint met zoveel mogelijk elektriciteit besparen." Een ander advies dat wordt gegeven, is om het elektriciteitsverbruik - nu en voor de komende jaren - in kaart brengen. "Het is belangrijk om daarbij te kijken naar de momenten waarop de stroom verbruikt wordt (het verbruiksprofiel) en de mate van flexibiliteit in het stroomverbruik (is het mogelijk een deel op een ander moment te gebruiken)", aldus het rapport. De beschikbaarheid van oplossingen zoals capaciteitsbeperkende contracten en groepscontracten hangen sterk af van de lokale situatie, aldus de onderzoekers. Daarom geven zij mee om bij de landelijke netbeheerder TenneT na te gaan of er netcongestie is op het hoogspanningsnet.
"In de zoektocht naar oplossingen kan de ondernemer het beste beginnen met individuele oplossingen die passen bij de bedrijfsvoering", aldus het rapport. Bij collectieve oplossingen wordt aanbevolen om vroeg een ervaren procesmanager in te schakelen. "Dit versnelt het proces en geeft een beeld van de stappen die nodig zijn. Uiteindelijk verlaagt dit de complexiteit en neemt het opstartproblemen weg." Ook adviseren de onderzoekers aan ondernemers om zich op de hoogte te houden van de collectieve oplossingen die netbeheerders aanbieden, zoals het capaciteitsbeperkende contract en groepscontracten. "De ontwikkelingen op dit vlak gaan hard, maar de exacte toepasbaarheid en voorwaarden zijn nog niet volledig uitgewerkt. Daarom is het van belang deze ontwikkelingen te volgen en eventueel in te spelen op oplossingen, zoals flexibele transportrechten."
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
