In de pluimveemarkt is de laatste weken verwarring ontstaan over de nieuwe regeling rond de import van pluimveevlees uit Oekraïne. Avec-voorzitter Gert-Jan Oplaat legt uit dat deze lezing van de nieuwe regels verkeerd is.
De organisatie werkte hard om de lidstaten en het Europees Parlement te overtuigen. Met succes, zo bleek dinsdag 16 april. Op die dag stemde het Europees Parlement voor een rem in de wet die de vrijhandel van agrarische producten met een jaar verlengt. In de markt is de laatste weken verwarring ontstaan rond dat remmechanisme. Sommige spelers in de markt menen dat het mechanisme direct wordt getriggerd, waardoor de handel stil komt te liggen. Avec-voorzitter Gert-Jan Oplaat legt uit dat deze lezing van de nieuwe regels verkeerd is.
In de markt is te horen dat import vrijwel onmogelijk wordt, omdat het remmechanisme voor de pluimveevleesmarkt direct getriggerd zal worden. Deelt u deze lezing van de wet?
"Die lezing is gebaseerd op een verkeerde interpretatie van de wet. Binnen de vrijhandelsmaatregelen met de Europese Unie is nu een beveiligingsmechanisme opgenomen. Met ingang van de nieuwe wetten mag de import niet boven het gemiddelde van de tweede helft van 2021, 2022 en 2023 uitkomen. De clausule wordt pas getriggerd als importeurs 137.000 ton per jaar in mogen invoeren. Effectief vormt dat volume het nieuwe quotum. Als er in januari 100.000 ton zou worden geïmporteerd, dan zou er voor de rest van het jaar nog 37.000 ton overblijven. Daar zal de markt zijn productie op moeten afstemmen."
Bent u tevreden met de huidige deal?
"Ja, ik ben er blij mee. Voor het eerst in drie jaar wordt de import van Oekraïens kippenvlees gereguleerd. De uitkomst is natuurlijk niet helemaal waar we op hebben ingezet. Het liefst willen we terug naar het originele quotum voor Oekraïens kippenvlees van 90.000 ton per jaar, maar op een gegeven moment moet je je knopen tellen en zorgen dat je een resultaat voor de sector binnenhaalt. Wat de Avec betreft stellen we in de toekomst het oude quotum weer in en zorgen we ervoor dat al het vlees dat wordt geïmporteerd voldoet aan de Europese standaarden voor hygiëne, dierenwelzijn en milieu."
De import uit Oekraïne is gestegen van ongeveer 0,8% tot 1,7% van de Europese markt. Is dat voldoende om een markt te verstoren?
"Zo'n stijging is voldoende om een hele markt te verstoren. De effecten van overproductie zijn enorm. Als honderd mensen een ballon willen hebben en er worden ineens 101 in plaats van honderd ballonnen verkocht, dan daalt de prijs onmiddellijk. Het is een soort waterbedeffect. Het eerste merken ze dat in Polen. Daar kwam fors meer pluimveevlees binnen en die moesten andere afzetmarkten vinden, waardoor de import toenam. Daardoor ontstaat in de hele Europese Unie druk op de prijzen. Zeker in Nederland merken we dat, aangezien er uit zowel Oekraïne als Polen veel pluimveevlees wordt geïmporteerd."
In Nederland en Duitsland krimpt de markt voor pluimveevleesmarkt omdat de sector overstapt op conceptkip, zoals Beter Leven. Houdt de Oekraïense import de markt niet juist in balans?
"Dat is niet zo. Je hebt het nu alleen over de markt van vers kippenvlees. Dat is ongeveer 35% van de Nederlandse markt. Nederland exporteert namelijk behoorlijk wat kippenvlees, voor ongeveer €4,4 miljard per jaar. Kippenvlees uit landen als Oekraïne en Brazilië wordt ingevroren geïmporteerd. Dat vlees wordt niet direct aan consumenten verkocht, maar anoniem verwerkt in de foodservice of in verwerkte producten."
Tot slot iets heel anders. Vogelgriep was vorig jaar het thema op de pluimveevleesmarkt. De laatste tijd horen we daar in Europa minder van. In hoeverre is vogelgriep nog marktverstorend?
"Vogelgriep heeft dit seizoen gelukkig niet zo'n effect op de Nederlandse markt. Wat wel marktverstorend zou kunnen gaan werken, is vaccineren tegen het virus. Uiteindelijk zullen we wereldwijd naar een oplossing voor de vogelgriep moeten toewerken en dan is vaccineren onvermijdelijk. Het probleem met nu al grootschalig vaccineren is alleen dat de meeste markten vlees van gevaccineerd pluimvee niet accepteren. Groot-Brittannië weert bijvoorbeeld Frans pluimveevlees sinds ze met hun vaccinatiecampagne zijn gestopt."
"Voordat we vol op vaccinatie inzetten moeten we alleen zorgen dat de Europese Unie ervoor zorgen dat derde landen onze producten toelaten. Daarin schuilt een Nederlands belang. Nederland exporteert op jaarbasis voor zo een €4,4 miljard aan pluimveevlees. In tegenstelling tot veel andere Europese landen is Nederland daarbij erg actief op de wereldmarkt. We zetten voor ongeveer €850 miljoen in derde landen af."