Deze week werd gekenmerkt door een hoge prijs van gas en een stabiele elektriciteitsprijs. De gasprijs steeg met name door een dalende toevoer uit Noorwegen en duurder LNG in Azië. Ondertussen zorgt een hoge prijs van de basisgrondstof gas voor een stabiele elektriciteitsmarkt.
De gasprijs zit behoorlijk in de lift. Op dinsdag 14 mei werd gas voor €29,67 per megawattuur verhandeld. Op dinsdag 21 mei steeg de TTF tot 31,89 per megawattuur.
De voornaamste reden voor de stijging van de gasprijs is gepland onderhoud aan verschillende Noorse gasvelden. Zo levert het Trollveld komende woensdag 46 miljoen kuub per dag minder. Daarnaast daalt de toevoer vanuit het Kollsnesveld aanstaande donderdag met 66 miljoen kuub. Vervolgens blijft de toeover per dag tot begin juni met zo'n 38 miljoen kuub beperkt, zo blijkt uit de planning van Gassco.
Aziatische prijs drijft Europese
Ondertussen zorgt ook de Aziatische prijs van LNG voor een hogere prijs van de TTF. Door warmer weer in Azië groeit de vraag naar gas om in extra elektriciteitsdraad voor airco's te voorzien. De voornaamst toename komt uit het Oosten van China, waar de temperaturen bovengemiddeld zijn. Naast China heeft ook Vietnam last van hitte en heerst de verwachting dat de vraag in India in de zomer toeneemt. Daardoor steeg de Aziatische prijs van LNG van $10,50 tot $10,90. Naast de extra vraag, zorgt ook het feit dat de TTF met de LNG-prijs mee stijgt voor extra momentum. Door de concurrentie van beide markten is er op het moment sprake van een opwaartse spiraal.
Die concurrentie wordt gedreven door de poging om de Europese reserves bij te vullen. Dat proces gaat na een tegenvallende start weer op volle vaart. In april werden de reserves amper bijgevuld, omdat de temperaturen fors lager waren dan gemiddeld. In mei pakte het vulniveau echter weer fors op. Vorige week waren de Europese reserves voor 62,8% gevuld. Op het moment van schrijven (dinsdag 21 mei) was de vulgraad gestegen tot 68,8%.
Elektriciteitsprijs stabiel
Ondertussen is de elektriciteitsprijs een stuk stabieler dan vorige week. Dinsdag 14 mei stond de EPEX op het laagste punt van de week, bij een stand van €34,05. Vrijdag 17 mei bereikte de prijs het hoogste punt van de week, bij een stand van €83,11.
De relatieve stabiliteit op de markt is opmerkelijk, aangezien de productie van zonne-energie fors was terwijl het windstil was. In total werd 40,6% an alle elektriciteit uit zonne-energie opgewekt en 17,7% uit wind. Over het algemeen is dat een indicator voor instabiliteit, aangezien de productie niet zo consistent is als de productie van windenergie. Dat is op het uurniveau nog altijd te zien, maar over de hele dag blijft de prijs redelijk gelijk.
In totaal werd 30,9% van alle energie door gascentrales opgewekt. De kosten daarvoor namen door de hogere prijs wat toe, waardoor de basisprijs van energie stijgt. Ook hierdoor lagen de prijzen wat dichter bij elkaar. Overigens steeg de prijs van het gebruik van gascentrales niet alleen door duurder gas. Ook een hogere prijs voor CO2-rechten, zorgde ervoor dat het stoken van gas duurder werd. Woensdag 17 mei werden Europese CO2-rechten voor €70,52 per ton verhandeld. Op dinsdag 21 mei steeg de CO2-prijs tot €74,35. Vooral over een langere periode is de daling fors. Vergeleken met het dieptepunt van de CO2-prijs van 19 februari is de prijs fors gestegen. Op die dag daalde de prijs van CO2 tot €54,21, 37,05% minder dan de meest recente notering.
CO2-prijs fors lager
Toch zit de prijs van CO2 nog altijd niet in de buurt op het topniveau van ruim een jaar geleden. Door de inval van Oekraïne was de CO2-prijs fors gestegen tot een niveau van €104,81 in maart 2023. Met name de extra vraag naar kolenstroom dreef de Europese CO2-prijs op. Dat de prijzen inmiddels weer fors zijn gedaald, komt voor een deel door een afname van het aandeel van kolencentrales, aangezien gas het stokje door de hoge vulgraden weer heeft overgenomen. Daarnaast werd de CO2-prijs geremd door de zwakke economie. Nu de economie langzaam meer zeker wat aantrekt, neemt de CO2-prijs echter weer toe.
