Het 'nieuwe normaal' komt steeds beter in zicht. Duidelijk is dat de drie kussen op een verjaardag verleden tijd zijn en dat lokale producten zijn intrede hebben gedaan bij Nederlandse huishoudens. De vraag is alleen waar die lokale producten in de toekomst vandaag worden gehaald: uit de boerderijwinkel of uit de supermarkt?
Eerder dit jaar schreven we al dat de populariteit van land- en boerderijwinkels de laatste jaren fors is toegenomen. Van alle agrarische bedrijven in Nederland hadden ongeveer 22.000 stuks afgelopen jaar een verbreidingsactiviteit. Dat is 60% meer dan vijf jaar geleden. Zo blijkt uit de meest recente cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek. Diezelfde cijfers geven ook aan dat ruim 7.200 agrarische bedrijven vorig jaar op het eigen bedrijf producten verkocht aan de consument of direct leverde aan de horeca en/of detailhandel. Het aantal huishoudens dat deze boerderijwinkels weet te vinden steeg over de afgelopen twee jaar met 6% naar 17%.
Vooral in de periode van de lockdown, waarin de supermarkten als enige open mochten blijven, steeg het aantal bezoeken aan boerderijwinkels rap. "Consumenten zochten duidelijk naar een uitje. Althans, zo ervaarden wij het. En veel mensen voelden zich hier ook 'veiliger' dan in een drukke supermarkt", aldus Nicole Janssen van boerderijwinkel Poldervers en Lekker. Bij De Vrolijke Geit in Putten delen ze die mening. Cindy Dekker: "Vanuit het niets stonden ineens hele rijen buiten. Dat was wel even schakelen."
Het toekomstbeeld?
Als gevolg van bovenstaande is de omzet van land- en boerderijwinkels sinds het begin van de coronacrisis meer dan verdubbeld. Daarmee groeide het segment 'directe verkoop' een stuk harder dan welk ander verkoopkanaal dan ook. De vraag is echter – als we terugkeren naar 'het nieuwe normaal' – of die trend doorzet. Welke rol kan de landwinkel in de toekomst gaan spelen? Is dat een grotere rol als voor de coronapandemie of keren we terug naar het oude? De meningen zijn wisselend, zowel bij experts als bij eigenaren van landwinkels zelf.
Dekker verwacht bijvoorbeeld dat land én boerderijwinkels in Nederland steeds meer de toekomst worden. "Je hoort dat consumenten meer en meer waarde hechten aan waar hun product vandaan komt. Of dat nou vlees, groenten of fruit zijn, maakt niet uit. In de landwinkel koop je iets puurs. Dat is een trend die niet zomaar weer verdwijnt." Volgens Dekker zie je dat nu ook terug bij de grote, landelijke supermarktketens. "Die kopen steeds vaker producten in bij de lokale boer, om zo toch een streekproduct in het schap te hebben liggen."
Gemak krijgt de voorrang
En dat is nou precies de reden dat Janssen verwacht dat de hype van de boerderijwinkel op termijn wel weer stopt. "De consument kiest uiteindelijk voor gemak en dat is een landwinkel niet. Je kan hier niet alles halen." Linda Versluis van Landwinkel Versluis in Emmeloord is het daarmee eens. "De echte 'gemaksconsument' zal naar de supermarkt gaan. Maar degenen die bewuster omgaan met het leven en de planeet, die blijven komen." Helemaal als consumenten straks weer meerdere dagen per week naar kantoor gaan, is de kans klein dat er tijd wordt gevonden om naar de landwinkel te rijden.
Toch blijft Dekker overtuigd: "De sfeer is hier echt veel gemoedelijker dan in de supermarkt." Dat erkent ook Janssen. "Als mensen terugkomen, doen ze dat vaak ook voor het praatje." De vraag is echter of dat praatje genoeg gaat zijn in de toekomst. Immers; supermarktketen Jumbo maakte deze week bekend 'kletskassa's' te introduceren. Het geeft consumenten nóg een reden om toch naar de supermarkt om de hoek te gaan.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.