Producten rechtstreeks kopen bij de producent. Dat is het idee achter Boeren & Buren. Een van oorsprong Frans initiatief, dat de vleugels heeft uitgeslagen naar Nederland. De consument kan zo zien waar het product vandaan komt, en de producent ontmoeten. Het aantal bestellingen is tijdens de coronacrisis verdubbeld. "Boeren & Buren groeit rap. We hadden afgelopen jaar een omzetgroei van 200%", zo vertelt Patrick de Cock, de verantwoordelijke in Alkmaar.
Elke Buurderij draait volledig op zichzelf, maar krijgt steun van een groot netwerk. Zo heeft iedere Buurderij een eigen website, die wordt beheerd door de zogenaamde 'Buurderij-verantwoordelijke'. In Alkmaar is Buurderij gekoppeld aan restaurant 'Vers eten en drinken'. Patrick de Cock draait het initiatief hier nu zo'n vier jaar op dinsdagavond. "De samenwerking is mooi, want er komen door Buurderij ook kansen voor het restaurant: een nieuw publiek. Daarentegen levert dit restaurant verse producten, en denken we na over thema's als voedselverspilling, verpakkingen en lokale voeding." In de vier jaar heeft Buurderij Alkmaar naamsbekendheid opgebouwd. Er komt een vaste klantengroep en die blijft stijgen.
Voldoende afzet
Aangezien het een korte keten-initiatief is, mogen agrarisch ondernemers zelf de prijzen bepalen. "Daar hebben wij geen invloed op. Wij krijgen 10% commissie, 10% is voor Boeren & Buren en de overige 80% is voor de boer. De verantwoordelijke heeft als taak om voor voldoende afzet te zorgen. Ik heb inmiddels ruim 30 producenten gevonden, en zoek vervolgens buren erbij die kunnen bestellen." Het doel is dat deze producenten uit de regio komen. "Maar dat lukt niet altijd. Zo hebben wij bijvoorbeeld ook vis uit Friesland, van een producent die levert aan de visafslag in de kop van Noord-Holland."
Door social media probeert Buurderij Alkmaar publiek te trekken. Ook doet de organisatie dat door op lokale markten te staan. "Iedere keer denk je na over 'wie is mijn klant', en 'waar bevindt die zich'. Dat de consument bewust met lokale voeding bezig is, helpt wel." De Cock geeft aan dat de grootste doelgroep bestaat uit vrouwen tussen de 35 en 55 jaar. Boeren & Buren vindt het belangrijk dat er 'eerlijk eten' verkocht wordt, waar transparantie is over de herkomst. "Onze producenten produceren op een kleinschalige manier. Niet om veel geld te verdienen, maar uit liefde voor het vak."
Inhaalslag
De Cock doet de PR voor het platform in Nederland, en meldt dat de omzet gegroeid is naar 200%. Inmiddels zijn er zeventien actieve Buurderijen, en zijn nog negen in opbouw. "Boeren & Buren is in zeven Europese landen actief. In Frankrijk zijn meer dan zevenhonderd Buurderijen. Alle landen hadden door de coronaperiode een ongekende groei, waarvan Nederland de grootste groei had."
Hij vervolgt: "Er is een inhaalslag in ons land zichtbaar ten opzichte van de korte ketens. De taskforce Korte keten heeft daar een belangrijke rol in. Ik had gedacht dat we door het einde van de lockdowns terug zouden lopen in omzet, maar de groei blijft op peil." In Italië zijn flink wat Buurderijen opgekomen. "Daar zijn veel producenten, en de werkloosheid is gestegen. Daar is de Buurderij een belangrijke markt van inkomsten."
Stadsmoestuin
Ook bij Buurderij Den Bosch kunnen consumenten iedere week hun lokale producten ophalen. Rianne Tamis is hier vrijwilliger sinds 2020. Ze werkte al mee in de Graafse Akker, een stadsmoestuin in Den Bosch. Sinds 2013 werkt Stichting Transfarmers samen met buurtbewoners aan de ontwikkeling van het braakliggend terrein. Het wordt ook een openluchtbuurthuis genoemd door Brabanders. "Je kunt hier 'makker van de akker' worden en samen met andere makkers groenten verbouwen en oogsten. Hier hoorde ik van het initiatief van Buurderij; dat is gestart in 2018 door Sophie Gruijters en Els Govers. De producenten kwamen hier elke woensdag naartoe en deelden de bestelde producten uit in kleine marktkraampjes."
Inmiddels is de Bossche Buurderij verhuisd naar een buurthuis. "We staan hier binnen, dat heeft z'n voordelen. De producenten hebben het sowieso druk genoeg, dus de meesten zijn blij dat ze de waren nu alleen hoeven af te leveren. Om het contact tussen Boeren en Buren niet te verliezen, werken we nu met een Producent van de Week. Die zetten we voor het voetlicht in het online weekbericht, en de producent deelt zelf de bestellingen uit aan de klanten. Volgende week hebben we 'Dorsclub De Stofvreters'. Zij verbouwen spelt, rogge en haver, malen het zelf, en verkopen meel. Klanten kunnen het hemd van het lijf vragen. Voor de echte 'ouderwetse' interactie, organiseren we zo'n vier keer per jaar een Proef de Buurderij, waar alle producenten naar toe komen en hun waren en lekkere hapjes aanbieden."
Bewust voor kiezen
Tanis geeft aan dat de doelgroep over het algemeen bestaat uit hoogopgeleide consumenten, die het geld er ook voor over hebben. Want de veelal ecologische producten zijn wel duurder dan in een supermarkt, dus de consument moet er echt bewust voor kiezen. "Wat wij zien is dat onze doelgroep licht blijft toenemen. De interesse is er en die blijft ook, want consumenten willen graag weten waar hun eten vandaan komt."
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
