De aanvoer van LNG, voornamelijk vanuit de Verenigde Staten, zorgt indirect voor meer rust op de elektriciteitsmarkt. Dat wil overigens niet zeggen dat stroom goedkoper wordt, alleen dat de extreme pieken zijn afgevlakt.
De prijs voor elektriciteit is afgelopen week vrij constant gebleven. Dinsdag 11 januari stond EPEX Spot-notering op €240,89 per MWh. Vrijdag 14 januari bereikte de notering het laagste punt van de week, op €186 per MWh. Dit is inmiddels weer hoger. Maandag 17 januari sloot de notering op €204,29 per MWh.
De relatief beperkte schommelingen in de prijs zijn grotendeels terug te voeren op de fossiele energiedragers. Zoals al vaker deze winter zetten de gas- en kolengestookte centrales een relatief hoge prijs neer, maar zorgt het aanbod van wind voor een knikje omlaag. Nu de gasprijs gedaald is door de aanvoer van LNG en steenkool en emissierechten in prijs zijn gezakt, is de basisprijs van een centrale lager komen te liggen. Dat is duidelijk zichtbaar in de EPEX Spot-notering. Voor komende week worden daar geen grote verschuivingen in verwacht.
Europese samenwerking
Netbeheerder TenneT waarschuwt ervoor dat de afbouw van het aantal gas- en kolencentrales voor de middellange termijn (van 2025 tot en met 2030) resulteert in een grotere wederzijde afhankelijkheid van de Noord-Europese landen. Tot 2025 is er volgens deze netbeheerder voldoende binnenlandse productiecapaciteit beschikbaar om de vraag te dekken. Daarna neemt de leveringszekerheid af. De onderlinge afhankelijkheid tussen landen wordt zo vergroot. De energievoorziening en leveringszekerheid is daarmee niet langer een nationale aangelegenheid en nationale beslissingen hebben internationale gevolgen.
"De klimaatdoelen op weg naar het jaar 2030 worden aangescherpt in de coalitieakkoorden. Het gebruik van kolen voor de productie van elektriciteit in Nederland is per 2030 niet meer mogelijk", zegt Maarten Abbenhuis, COO bij TenneT. Decentrale opwek neemt snel toe. Aan de vraagkant zien we een toename als gevolg van elektrificatie van mobiliteit en verduurzaming van de industrie. Het wordt belangrijker de vraag naar elektriciteit flexibel mee te laten bewegen op het weersafhankelijke aanbod. De balans tussen vraag en aanbod wordt dynamischer en vraagt om nieuwe concepten, denk aan opslag. Deze ontwikkelingen zorgen voor toenemende risico's als het gaat om leveringszekerheid. Het stimuleren van elektrificatie moet dus hand-in-hand gaan met maatregelen om flexibiliteit en opslag te bevorderen aan zowel vraag- als aanbodzijde.
