Zowel de gas- als elektriciteitsmarkt eindigen in 2023 op een laag niveau. Zacht weer en lage vraag zorgden voor flink wat prijsdruk op de energiemarkten. De verwachting is dat met name de gasprijs door de zwakke economie voorlopig op een laag niveau blijft.
Volgens de laatst beschikbare notering van 29 december stond de gasprijs op het laagste punt sinds 6 september. De prijs van gas was op dat moment €32,35. Op het moment van schrijven (dinsdag 2 januari) stond de gasprijs op ongeveer hetzelfde niveau.
Daarmee is de prijs in december met 25,6% gedaald. Zacht weer is een belangrijke oorzaak van het lagere gasverbruik. Tijdens de feestdagen lagen de temperaturen overdag geregeld boven de 10 graden. Dit is ruim boven het langjarig gemiddelde waarbij de maximale temperaturen van de dagen op 6,7 graden. Sinds 15 december zijn zelfs de nachttemperaturen niet meer onder dit niveau gekomen. Ondanks een koude start van de maand kwam de gemiddelde temperatuur van 6,88 graden zelfs boven de langjarig gemiddelde maximale temperatuur uit. Tel daar een lage industriële vraag bij op en je komt uit op een veel lagere gasvraag dan gemiddeld.
Daarnaast drukt de lagere verwachte vraag de gasprijs. De verwachting is dat het zachte weer begin 2024 aanhoudt. Daarnaast zijn de economische verwachtingen van 2024 verre van optimistisch. Een recent rapport van zakenbank J.P. Morgan is exemplarisch voor de verwachtingen. De verwachting van de bank is dat de economie redelijk in balans blijft met, een lichte daling of stijging als uitkomst. J.P. Morgan verwacht dat het rentebeleid van westerse overheden volgend jaar grip krijgt op de economie. Als gevolg hiervan zullen de consumentenuitgaven in 2023 dalen. Daardoor nemen zowel de industriële activiteiten als de uitgaven binnen de dienstensector af, zo schrijft J.P. Morgan. De effecten van het negatieve sentiment hebben volgens analisten nu al effect op de gasmarkt.
Als gevolg van het lage verbruik blijven de gasreserves goed gevuld. Waar de gasreserves met zo'n 4 à 5%-punt per week afnamen, werd vorige week slechts voor 1%-punt aan gas onttrokken. Op 1 januari waren de Nederlandse gasreserves voor 82% gevuld. Dit is niet alleen een nieuw record, de vulgraad staat ook 5% boven de targets van de Nederlandse Gasunie. Een vrij hoge vulgraad, al ligt de vulgraad onder het gemiddelde van de Europese Unie van 87%. De cruciale Duitse vulgraad stond op 1 december zelfs nog op 90,8%.
Elektriciteit in de ban van feestdagen
De elektriciteitsprijs bleef deze week in de ban van de feestdagen. Op woensdag 27 december bereikte de elektriciteitsprijs het hoogste punt van de week, bij een stand van €63,96. De rest van de dag stond de prijs onder de €50. Op zondag 31 december bereikte de elektriciteitsprijs het laagste punt van de week. Op oudejaarsdag daalde de prijs tot €14,86.
Dat er volop vakantie wordt gevierd, bleef op de elektriciteitsmarkt niet ongemerkt. De lage basisprijs is het directe gevolg van de zwakke industriële vraag. Dit mag niet verbazen, omdat elektriciteit niet zo makkelijk opgeslagen kan worden reageert de prijs sterker op wisselingen in vraag dan de gasprijs.
Daarnaast zorgde het weer ook voor een lagere stroomprijs. Niet alleen door lage gasprijzen drukt het zachte herfstachtige weer zijn stempel op de elektriciteitsmarkt. Ook flinke opbrengsten uit zonne- en met name windenergie drukken de elektriciteitsvraag. In totaal werd 59,2% van alle elektriciteit vrijwel gratis opgewekt. De opbrengsten van zonne-energie namen in totaal 3,4% van het gehele Nederlandse energieverbruik voor hun rekening. Vooral de stevige wind zorgde voor flink wat gratis stroom. Windturbines wekten maar liefst 55,8% van de Nederlandse stroom op.
