De prijzen van elektriciteit en gas stijgen momenteel. De gasmarkt wordt op het moment getergd door verschillende verstoringen, terwijl elektriciteit duurder is geworden door ontwikkelingen in de productie van hernieuwbare energie.
De gasprijs heeft deze week een forse stap omhoog gezet. Op dinsdag 12 maart werd gas voor €24,78 per megawattuur verhandeld. Sindsdien steeg de notering op de TTF naar €28,42 op maandag 18 maart.
De voornaamste reden voor de stijging is de verstoring van het Noorse gasnetwerk. Zo daalde de toevoer met 10 miljoen kubieke meter door een stroomstoring die verschillende velden die gas aan Europa leveren via de FLAGS-pijplijn. Daarnaast was de St. Fergus-gasfaciliteit vorige week buiten bedrijf, waardoor de 10 tot 15 miljoen kubieke meter gas minder geleverd werd en zorgde een verstoring aan het Aasta Hansteen-veld voor een daling van 7,5 miljoen kubieke meter.
Daarnaast is de LNG-toevoer vanuit de Verenigde Staten nog altijd verstoord. Technische problemen aan de uploadfaciliteit zijn nog altijd niet verholpen. In totaal zal de uitvoer van LNG met zo'n 566.000 kubieke meter dalen. In de regel zou 67% daarvan op de Europese markt belanden. Daarnaast groeit de LNG-vraag op de Aziatische markt. Dat is vooral op de termijnmarkten te merken. De spotprijs bleef deze week gelijk, op een stand van $8,60 per mmBtu. Het meicontract steeg daarentegen tot $9 per mmBtu. De markt verwacht duidelijk op korte termijn meer concurrentie voor Europa.
Hoge vulgraad, laag verbruik
Opmerkelijk is dat de hoge vulgraad en het lage verbruik de gasprijs minder weten te drukken. De Europese gasreserves zijn op het moment voor ruim 60% gevuld. Daarnaast is ook het verbruik op het moment fors lager dan voor de oorlog in Oekraïne. In totaal was de gasvraag voor verwarming vorige week 620 miljoen kubieke meter. Tussen 2017 en 2021 lag het verbruik gemiddeld gezien rond de 900 miljoen kubieke meter. Daarmee is het verbruik met zo'n 31% gedaald. Tot twee weken geleden zorgden deze factoren ervoor dat de gasprijs amper in beweging kwam, maar nu de Aziatische vraag toeneemt en het aanbod in onze exportmarkten langer onder druk blijft staan dan verwacht, volgt toch een stijging.
Elektriciteitsprijs stijgt
De prijs van elektriciteit ontwikkelde zich grofweg hetzelfde als vorige week, al week het verloop op twee punten af. Ten eerste was het dal minder diep en ten tweede lag het dieptepunt van de markt op vrijdag en niet op zondag. Het hoogste punt van de week bereikte de EPEX op maandag 18 maart met €77,61. De laagste stand bereikte de elektriciteitsprijs op vrijdag 15 maart. De prijs daalde op die dag tot €52,94.
De productie van hernieuwbare energie bleek weer bepalend voor het verloop. In het begin van de week was de productie van hernieuwbare energie aan de lage kant. Met name het aantal zonuren viel tegen. Vanaf woensdag nam het aanbod van met name wind toe en vanaf donderdag nam zonne-energie het stokje over. In het weekend viel met name de productie van windenergie terug, maar bleef de zon wel fors schijnen. Daardoor ontstond er een behoorlijk verschil tussen de productiepieken en dalen en steeg de prijs.
Dit vertaalde zich in een fors verschil in het aanbod van hernieuwbare energie. Gemiddeld gezien werd vorige week 55% van alle energie in Nederland uit hernieuwbare bronnen opgewekt. Op maandag 11 maart bleef dit percentage in vergelijking steken op 29%. Overigens wordt bij dit percentage aan hernieuwbare energie ook biomassa meegeteld. Het totale percentage aan zonne- en windenergie komt uit op 45,6.% Daarvan werd 31,8% door windturbines opgewekt en 13,8% door zonnepanelen.
Dat is een redelijk groot aandeel aan vrijwel gratis energie. Dat de prijs ondanks het grote aanbod wat groter bleef, komt door de forse exporten bij topproductie. Daardoor bleven negatieve prijzen op de piekmomenten uit.
