Ook komend jaar nog hoge prijs voor soja verwacht

De laatste 'normale' sojanotering stamt van begin augustus 2020. Toen stond de sojanotering op de CBoT in Chicago rond de $9 per bushel. Aan het einde van het jaar was dat al ruim $12 per bushel. En inmiddels staat de sojanotering al weken rond de $14 per bushel. Nog nooit eerder stond de CBoT-notering voor sojabonen zo hoog. Hoewel de coronacrisis een grote hand heeft in die prijsstijgingen, is China toch echt de leidende factor. Het land kende afgelopen maanden een gigantische importvraag naar eigenlijk alle grondstoffen.

China is druk bezig met de wederopbouw van de varkensstapel (na een inzinking als gevolg van de uitbraken van Afrikaanse varkenspest) en heeft daar voldoende voergrondstoffen voor nodig. Het is dé reden dat het land zoveel importeert. En daarbij speelt mee dat de eigen oogst afgelopen jaren niet al te best was. Tijdens de handelsoorlog tussen China en Verenigde Staten deed het de inkopen vooral in Brazilië, dat zo van zijn grote oogst afkwam. Dit seizoen is dat anders. Door droogte is de oogst kleiner uitgevallen. De Chinezen hebben dit opgelost door alles wat los en vast zit op te kopen. Ook voor het komend seizoen worden al de nodige verladingen geboekt.

Verhouding van krap aanbod en hoge vraag houdt aan
Het zorgt voor een onbalans: een krap aanbod aan de ene kant en een hoge vraag aan de andere kant. Die combinatie houdt voorlopig nog wel aan, zo is de verwachting van het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA). De sojavoorraad valt naar verwachting 44% lager uit dan vorig jaar. Dit terwijl een stijging in het areaal wordt verwacht van 5% tot ongeveer 35 miljoen hectare. Op de CBoT zorgden die verwachtingen voor een nieuwe stijging, waardoor op dit moment een notering van $14,50 per bushel op het bord staat. Voor die verwachting was dat nog $13,29 per bushel én was de notering op weg omlaag.

Servië is op ons continent een van de grootste sojaproducerende landen. En dat land kan het product inmiddels verkopen tegen de hoogste prijs ooit. Kopers betalen omgerekend zo'n €0,80 per kilo voor sojabonen. Daarmee is de prijs bijna twee keer zo hoog als afgelopen jaar. En hoewel het positief is voor sojatelers, is het ontzettend negatief voor veehouders. De prijzen van vlees dalen (onder meer door een lagere consumptie wereldwijd), terwijl de kosten toenemen. De voerprijzen zijn hoog, als gevolg van die dure sojabonen. Dit jaar wordt wederom een stijging in de voerprijs verwacht van 20%.

En wat ook niet meezit, is het feit dat sojatelers enigszins 'gierig' worden. Ze willen hun product niet verkopen, maar houden het vast in de hoop dat de prijs nog verder stijgt. Ook in andere landen is dat het geval. En dat is niet gek, want analisten verwachten dat de prijs zeker nog tot het najaar blijft stijgen. Althans, in Servië dan. Dit doet de sojavoorraden in zowel Servië als op de wereldmarkt geen goed. Op dit moment heeft Servië nog 158.000 ton soja in reserve.

Piek gepasseerd?
Maar wat is dan de verwachting voor komende maanden? Die is lastig te voorspellen. De markt is ontzettend volatiel en elk wissewasje kan de notering omhoog of omlaag bewegen. Wat wel duidelijk is, is dat de export van sojabonen tekenen van vertraging toont. Dat is zowel in Servië zichtbaar als wereldwijd. In Servië daalde de export bijvoorbeeld met 27.000 ton ten opzichte van een jaar eerder. Voorraden worden, zoals hierboven beschreven, vastgehouden. Toch blijft de markt over het algemeen krap. Dat houdt de prijzen voorlopig hoog, al is wel de verwachting dat de piek in de vraag zijn hoogtepunt bereikt heeft.

Doordat de voorraden nog altijd beperkt zijn, worden voor komend jaar nog hoge prijzen verwacht. De importvraag vanuit China zal langzaam afnemen, waardoor de prijs later in het jaar kans krijgt om wat te stijgen. Normale niveaus worden echter pas weer in het jaar daarop verwacht. Als die al bereikt worden. De voorraad zal zich immers niet zo snel herstellen naar het overschot dat een paar jaar geleden gangbaar was.