De vraag naar sinaasappels en andere citrusvruchten is tijdens de coronapandemie gestegen. Waarschijnlijk liften ze mee op de grotere focus op gezondheid en het feit dat citrusvruchten een grote bron van vitamine C zijn. Niet alleen de vraag, ook de productie van sinaasappels is toegenomen.
De navelsinaasappel is de meest populaire sinaasappel. Ook de Valencia, waaruit bijna alle sap wordt geperst, is in trek. Andere veel verkochte soorten zijn de bloedsinaasappel en de cara cara. De productie neemt in 2020/2021 toe, blijkt uit cijfers van het Amerikaanse landbouwministerie USDA. De wereldwijde productie komt 3,6 miljoen ton hoger uit op 49,4 miljoen ton. Dit is vooral te danken aan gunstige weersomstandigheden in Brazilië en Mexico. Door een hogere opbrengst daar worden dalingen in Turkije (-20%) en de Verenigde Staten (-13%) gecompenseerd.
Ook de consumptie stijgt. Wereldwijd wordt dit jaar 29,2 miljoen ton verse sinaasappels geconsumeerd, tegen 28,6 miljoen ton een jaar eerder. Het aantal sinaasappels voor de (sap)industrie bedraagt 19,8 miljoen ton, tegenover 16,9 miljoen ton in 2019/2020. Brazilië is de grootste producent, maar exporteert vooral sinaasappelsap en geen verse (pers)sinaasappels. Volgens USDA groeit de Braziliaanse sinaasappelproductie met 14% naar 16,9 miljoen ton.
De Mexicaanse opbrengst werd vorig jaar getroffen door droogte en herstelt zich met meer dan de helft naar 4 miljoen ton. Brazilië en Mexico zorgen er samen voor dat de wereldwijde productie van sinaasappelsap in 2020/2021 met 17% toeneemt naar 1,8 miljoen ton. De landen maken ook een terugval in de sapproductie van de Verenigde Staten goed.
Egypte haalt Spanje en Zuid-Afrika in als exporteur
Egypte is momenteel, qua volume, de grootste sinaasappelexporteur ter wereld, stelt marktdatabureau Tridge in een marktrapport. De afgelopen twee jaar is de export met 30% gegroeid en heeft het land Spanje en Zuid-Afrika ingehaald. De Egyptische sinaasappelexport kon sterk groeien door een toename van de exportvraag van China, devaluatie van het Egyptische pond (waardoor de sinaasappels voor het buitenland goedkoper werden) en initiatieven van de overheid om de concurrentiepositie te verbeteren.
Het USDA voorspelt een toename van de Egyptische productie van 200.000 ton tot 3,4 miljoen ton, vooral dankzij uitbreiding van het gebied waar geteeld wordt en door goed weer. De belangrijkste exportmarkten blijven de Europese Unie, Rusland, Saoedi-Arabië en China.
In Europese Unie blijft Spanje de grootste
Spanje is nu de een na grootste exporteur. In het seizoen 2019/2020 werd Spanje geplaagd door ongunstig weersomstandigheden die een ongunstig effect hadden op de sinaasappelproductie. Die daalde met 15% naar 3,3 miljoen ton. Door de gestegen vraag groeide de waarde van de Spaanse export wel naar $1,3 miljard. Daarmee is Spanje goed voor 26,5% van de wereldmarkt, aldus Tridge.
In de Europese Unie blijft Spanje de grootste producent volgen cijfers van Tridge. 80% van de sinaasappels uit de Europese Unie komen uit Spanje of Italië. De meeste Spaanse sinaasappels gaan naar Duitsland (24,8%). Tweede grootste bestemming is Frankrijk (22,6). 7,4% van de Spaanse sinaasappels komt in Nederland terecht. Dat maakt ons land de derde bestemming.
De toegenomen vraag naar sinaasappels en een lagere aanvoer, leidde in de eerste 16 weken van 2020 in Spanje tot een prijspiek van €0,73 per kilo, waar in 2019 nog €0,63 per kilo betaald werd, stelt Tridge. De gemiddelde prijs die sinaasappeltelers kregen was hoog, met een piek van €0,31 per kilo. Dit kwam door de hogere vraag en het tekort aan voorraad tijdens de lockdown.
Recordseizoen voor Zuid-Afrika
Zuid-Afrika, het derde sinaasappelexportland, beleefde in 2020 een record. De export steeg met 22%. Dit ondanks het feit dat in september 2020 de export van citrusvruchten naar de Europese Unie moest opschorten door ladingen die aangetast waren door de Afrikaanse fruitmot of CBS (Citrus Black Spot). Nederland en China zijn de belangrijkste bestemmingen voor Zuid-Afrikaanse sinaasappelen. De importwaarde van citrusfruit uit Zuid-Afrika is $114 miljoen voor Nederland en $70 miljoen voor China.
Het USDA verwacht dat voor 2020/2021 de productie met 3% stijgt tot 1,7 miljoen ton. Dit voornamelijk door de toename aan teeltgebieden en beter watermanagement. De export stijgt naar verwachting tot 1,3 miljoen ton en is goed voor meer dan een kwart van de wereldwijde handel.
De Chinese productie stijgt licht naar 7,5 miljoen ton door gunstig weer. De consumptie stijgt ook. De import blijft gelijk en de grootste exporteurs naar China blijven Egypte, Zuid-Afrika, Australie, de Verenigde Staten en de Europese Unie. De tegenvallende opbrengst in Turkije (-20% naar 1,4 miljoen ton) was te wijten aan hitte en sterke wind. De productie in Marokko herstelt zich voor meer dan een derde tot 1,1 miljoen ton dankzij een uitbreiding van boomgaarden.
Verenigde Staten geplaagd door sinaasappelziekte
De Citrus Greening Disease, ookwel huanglongbing genoemd, heeft in Amerika miljoenen hectares aangetast, vooral in Florida. De Verenigde Staten is de vierde sinaasapelexporteur, met een marktaandeel van 11% en een totale exportwaarde van $526,5 miljoen. USDA voorziet een daling van 13% in de productie naar 4,1 miljoen ton. In Florida wordt een teruggang van 20% verwacht. Er wordt ook hier een grotere vraag naar sinaasappels en sinaasappelsap verwacht. Dit leidt in combinatie met de kleinere oogst tot meer import.
De verwachting is dat de vraag naar gezonde producten ook na de coronacrisis aanhoudt. Sinaasappels als bron van vitamine C kunnen daar blijvend van profiteren. De weersomstandigheden zullen een bepalende rol spelen of 2021/2022 net zo'n topjaar wordt voor de sinaasappel.