Nederland is 's werelds grootste exporteur van eieren. Over het afgelopen jaar hadden we een aandeel van 31% en een waarde van $473 miljoen. Zo'n 90% van de in Nederland gelegde eieren blijven hier. Van de geëxporteerde eieren komt 84% terecht in Duitsland; het betreft een exportwaarde van $443 miljoen.
In Duitsland is het vanaf 2022 niet meer toegestaan om hanenkuikens te doden, en ook Frankrijk stopt met het doden van eendagskuikens. In ons land lijkt een verbod ook op handen. In juni stemde een meerderheid van de Tweede Kamer voor een motie waarin om een verbod op het vergassen en hakselen van eendagskuikens wordt gevraagd. Vorige week deden Frankrijk en Duitsland ook een oproep om deze praktijken in de Europese Unie te verbieden. De grote Duitse supermarktketens willen geen eieren meer verkopen uit houderijen waar hanenkuikens worden gedood.
Extra kosten leidt tot duurder eitje
Zonder kuikendoden ligt de kostprijs van een ei €0,02 hoger, volgens een sectorrapport van ABN Amro. Haantjes grootbrengen als vleeshaantje is 'kostbaar en niet efficiënt'. Een alternatief is embryodetectie en alleen de eieren met hennen uitbroeden. "Diverse bedrijven hebben er technieken voor ontwikkeld. In hoeverre deze aan alle regelgeving voldoen, hangt af van binnen welk termijn het geslacht in het ei kan worden bepaald om het te mogen vernietigen. Op het gebied van kosten en milieubelasting bieden dergelijke vormen van embryodetectie voordelen." Volgens de bank zijn ruim 80% van de Nederlandse leghennen scharrel- of vrije uitloopkippen. Het aandeel kooihennen ligt op 13% en zal de komende jaren verder afnemen, zo is de verwachting.
Huisvestingsystemen hebben ook invloed op de kostprijs van eieren, zegt de bank. "Die extra ruimte vraagt immers ook om extra investeringen en onderhoud. Daarnaast vraagt het niet behandelen van snavels om extra arbeid en andere compenserende maatregelen." Zowel Duitsland als Nederland bieden volgens de bank 'kansen voor de afzet van duurdere eieren'.
De kostprijs - op basis van de kasstroom van een regulier kooi-ei - ligt volgens de bank gemiddeld op €0,05 á €0,06 per ei, exclusief btw. De kostprijs van een bruin ei ligt €0,005 tot €0,01 boven die van witte eieren. Met deze kostprijs kan de pluimveehouder aan financiële verplichtingen voldoen, maar heeft hij geen marge. "De economische kostprijs is dus hoger. De productie van een scharrelei (zonder uitloop) kost gauw €0,01 meer dan het kooi-ei en de kosten van een vrije uitloop-ei zijn ruim €0,02 hoger. Een biologisch ei heeft de hoogste kostprijs: tussen €0,14 en €0,16. Op dit moment, medio 2021, liggen de kostprijzen hoog als gevolg van de hoge prijzen van veevoergrondstoffen."
Nederland ook belangrijkste exportbestemming Duitsland
Duitsland is niet alleen de belangrijkste importeur van onze eieren, maar Nederland is ook de belangrijkste exportbestemming voor Duitse eieren, al gaat het om minder eieren. 65% van de Duitse export gaat naar Nederland, met een waarde van $79 miljoen. Ongeveer 8% gaat naar België en 6% naar Oostenrijk. Ook voor de export van Belgische eieren staan Duitsland en Nederland op één en twee, met beide een exportwaarde van tegen de $24 miljoen.
België is het tweede land waarnaar de meeste Nederlandse eieren worden geëxporteerd, volgens gegevens van marktbureau Tridge, maar de afzet is veel lager (8%, exportwaarde $43 miljoen). Op de derde plaats staat Zwitserland met 5% ($25 miljoen). Alle andere bestemmingen nemen veel minder eieren af. Met een waarde tussen de $1 miljoen en $4 miljoen zijn dat: Oostenrijk, Frankrijk, het Verenigd Koninkrijk en Ierland. In de top-10 staan ook nog de (nog) kleinere afnemers Italië, Sierra Leone en Gambia.
De grootste eierproducent is overigens China. Daar wordt wereldwijd 35% van alle eieren gelegd. De Verenigde Staten, India en Indonesië volgen op afstand (8 tot 6%). Onder de tien landen die de meeste eieren produceren, zitten verder: Brazilie, Mexico, Japan, Rusland en Turkije.
