De markt voor spelt is minder in beweging dan de tarwemarkt, omdat het een eigenzinnige en kleine markt is. De prijs lift op dit moment enigszins mee met de hoge tarweprijs, maar volgt toch grotendeels een eigen weg. Zo merken ze bij Kollenberger Spelt, een telersclub van zo'n acht speltboeren die leveren aan tweehonderd bakkers in Nederland.
Jaarlijks wordt bij Kollenberger Spelt 1.200 ton spelt geproduceerd en door een lokale commandeursmolen gemalen. Wiro Nillesen, een van de telers, geeft aan dat de speltprijs momenteel meelift met de tarweprijs. "We zien een soort prijsrally nu. Dat komt onder meer doordat energieprijs enorm stijgt, maar ook kunstmest en diesel worden duurder. En de hectareprijzen voor boeren stijgen ook. Tel alles maar bij elkaar op. Ik verwacht dat deze situatie nog wel even duurt. Wat je vaak ziet, is dat voor het einde van de oogst de prijs nog even stijgt. Dan spreek je van virtuele krapte."
Aanbod stijgt
Nillesen voorspelt dat deze hogere prijzen ervoor zorgen dat veel agrarisch ondernemers in de Europese Unie dit seizoen besluiten om meer spelt in te zaaien. Daardoor stijgt het aanbod, wat een prijsdaling in seizoen 2022/2023 kan veroorzaken. "De handel in spelt is over het algemeen veel 'handjeklap' en 'rondjes bellen'. Maar wij doen daar bewust niet in mee. Wij werken met het 'fair pricing'-systeem. De prijs moet transparant zijn, zowel voor de boer als de molenaar. Elke partner in de keten moet een eerlijke prijs verdienen, zonder dat de consument te veel betaald voor zijn brood."
Kollenberger Spelt wijkt door het 'fair pricing'-systeem tevens af van de wereldwijde speltprijs. Als de marktprijs hoog is, wordt Kollenberger-spelt juist relatief goedkoop verkocht. En vice versa. Ongepelde spelt brengt deze eerste week van november €0,26 per kilo op; dat bedrag ligt meestal 30% lager dan de prijs van gepelde spelt. "Dit wordt waarschijnlijk veroorzaakt door de lagere opbrengst per hectare."
Spelt is gehypet
Spelt was tien jaar terug nog onbekend in Europa. In die periode zijn een aantal boeken, zoals 'Broodbuik' (The Wheat Belly Book), uitgekomen. In dat boek werd gesuggereerd dat tarwe slecht was. "Dat heeft ons wel geholpen Kollenberger Spelt in de markt te zetten. Spelt is gehypet. Bij onze oosterburen is het nog veel groter in de markt gezet. Daar wordt het ook in grotere volumes geteeld," meldt Nillesen. Een inkoper geeft aan dat spelt minder populair is onder telers, omdat de prijs jaarlijks zoveel schommelt. Daardoor zijn best een aantal telers gestopt. De inkoper ziet vooral kansen in concepten waar spelt groeiende in is, zoals speltcrackers.
Marktanalisten verwachten dat de markt voor spelt over de komende jaren vooral groeit in Noord-Amerika, waar gezondheid in belang toeneemt. Ook neemt de vraag toe in Azië, als gevolg van de snelle verstedelijking die hier plaatsvindt.