De vraag naar plantaardige oliën is groot. En dat zal voorlopig ook zo blijven, verwachten analisten. Palmolie is een van de grondstoffen die veelgevraagd is. Daardoor is de notering op de Mdex over de afgelopen weken naar recordhoogtes gestegen. Voorlopig blijft de prijs naar boven bewegen. De markt is namelijk in de ban van de beperkte voorraad.
Hoewel Maleisië de productie van palmolie afgelopen maand flink heeft opgeschroefd (+1,7%), blijft de markt in de ban van het krappe voorraad. De notering voor palmolie komt op de Mdex inmiddels uit op 5.396 Maleise ringgit per ton. Omgerekend naar euro's gaat het om een bedrag van €1.141,21 per ton. Het is een stijging van 2,8% met een week terug en een groei van circa 3,5% ten opzichte van vorige maand. Kijken we naar dezelfde periode vorig jaar, dan is vandaag de dag een plus zichtbaar van ongeveer 53,2%. Op 23 november 2020 werd namelijk 3.520 Maleise ringgit betaald. Oftewel €744,45 per ton.
Meerdere redenen
De extreme prijsstijging van palmolie heeft meerdere redenen. Het tekort aan buitenlandse arbeidskrachten op Maleise plamolieplantages is daar de meestgenoemde van. Het land is immers de grootste producent van palmolie wereldwijd. De palmoliesector is – door een gebrek aan oogstmachines – afhankelijk van hardarbeiders. Die waren er door de coronapandemie niet en dus werd de seizoensmatige piek belemmerd. De palmolieproductie in Maleisië alleen werd hierdoor recentelijk verlaagd van 19,7 miljoen ton naar 'slechts' 18 miljoen ton.
Ook het wereldwijde tekort aan plantaardige oliën speelt een rol. Een lagere palmolieproductie ging afgelopen jaar gepaard met een afname in de productie van zonnebloemolie in Oekraïne en Rusland. Beide landen produceerden gezamenlijk zo'n 2 miljoen ton minder zonnebloemolie. En de extreme droogte in Canada heeft de oogst van koolzaad gedecimeerd. Verwacht wordt dat daar het laagste opbrengstniveau in dertien jaar wordt gezien. Als gevolg hiervan schat het Amerikaanse ministerie van Landbouw de Canadese canola-olieproductie in op ongeveer 3,7 miljoen, wat 14% minder is dan vorig seizoen.
Een laatste reden voor de hoge prijs van palmolie is de markt van ruw olie. Palmolie wordt ook gebruikt voor de productie van biodiesel. De Europese Unie importeert op jaarbasis veel palmolie voor de productie van biodiesel, al zal dat door nieuwe milieuwetgeving wel afnemen. Het Amerikaanse landbouwministerie verwacht dat het palmoliegebruik op ons continent daalt naar 2,63 miljoen ton. Sommige lidstaten melden zelf het gebruik van palmolie voor de productie van biodiesel tegen 2030 geleidelijk af te bouwen. Dit om ontbossing in bepaalde productiegebieden tegen te gaan.
Indonesische productie daalt ook
Niet alleen de krappe voorraad en de lagere productie in Maleisië hebben invloed op de markt. Deze week heeft de vicevoorzitter van de palmolievereniging in Indonesië bekendgemaakt dat zowel de export als productie van palmolie ook daar lager uitpakken. Over de productiedaling geeft het land geen exacte cijfers, al meldt de vicevoorzitter in Indonesië wel dat de scherpe daling in de export van ruwe palmolie en de productieproblemen door een lager kunstmestgebruik hieraan ten grondslag liggen.
Voor wat betreft de export noemt de vicevoorzitter wel exacte gegevens. De totale export van palmolie zal naar verluidt met 0,34% dalen en de export van louter ruwe palmolie met 60,5%. De grootste koper van de ruwe palmolie, India, kiest de laatste tijd vaker voor geraffineerde productie. De export daarvan is met 22,2% gestegen. Het is al de tweede keer dat de exportvooruitzichten worden herzien. Vorige maand zou de export van palmolie nog met 1,2% stijgen. Vorig jaar daalde de export van palmolie met 9%. De productie nam toen met 1% af.
Verdere stijging is logisch
Bovenstaande twee landen spelen – als grootste producenten – een grote rol op de markt voor palmolie. Het is daarom niet vreemd om rekening te houden met een verdere stijging van de notering. Waarom? Omdat de vraag naar palmolie voorlopig hoog zal blijven, het tekort aan plantaardige oliën nog niet minder is geworden en omdat de productie van palmolie zich niet op miraculeuze wijze zal herstellen.
