De rally in koffiebonen weet van geen ophouden. Deze week hebben zowel de notering voor Arabica als die van Robusta het hoogste niveau in tien jaar tijd bereikt. De krappe wereldwijde voorraad, logistieke problemen en het besef dat de prijzen op korte termijn niet gaan dalen, hebben geleid tot paniekaankopen. Een omslagpunt lijkt ook nog niet in zicht.
Op de Intercontinental Exchange (ICE) is de notering voor Arabica-koffiebonen afgelopen week met 9,1% gestegen tot $5,35 per kilo. Omgerekend naar euro's gaat het om een bedrag van €4,75 per kilo. Een prijsniveau van $5 per kilo of hoger is zeldzaam. De laatste keer dat een vergelijkbaar prijsniveau werd genoteerd, was in oktober 2011. Iets meer dan tien jaar geleden dus. Een slechte oogst lag toentertijd ten grondslag aan de prijsstijging. Kijken we naar de afgelopen maand, dan is de notering met ongeveer 21,3% toegenomen. Op jaarbasis een stijging zichtbaar van maar liefst 112%. Kortom: de prijs is het afgelopen jaar verdubbeld.
Niet alleen Arabica-koffiebonen worden duurder, ook het goedkopere zusje 'Robusta' heeft dit jaar al een flinke prijsstijging achter de rug. Afgelopen week steeg de notering met ongeveer 2,2% naar $2,32 per kilo. De laatste keer dat voor Robusta een vergelijkbaar prijsniveau werd behaald, was eind augustus 2011. In een maand tijd is de prijs voor Robusta-koffiebonen met 8,9% gestegen. Op jaarbasis is een prijsstijging van 69,3% zichtbaar, toen $1,37 per kilo werd genoteerd. Aan het begin van dit jaar stond de notering op $1,36 per kilo.
Paniekaankopen
De reden voor de prijsstijgingen is duidelijk. Er is wereldwijd een groot tekort aan koffiebonen. Veel van de plantages in Brazilië, 's werelds grootste producent van Arabica-bonen, zijn beschadigd als gevolg van slecht weer. De verwachting is dat het jaren duurt voordat de plantages weer enigszins hersteld zijn. Tel daar de huidige logistieke crisis bij op en je komt uit op een koffieprijs die vele malen hoger ligt dan afgelopen jaren. "Dit is geen kwestie van de korte duur", vertelt Kona Haque van grondstoffenhandelaar ED&F Man bij Bloomberg. "Het is een situatie waar we de komende jaren nog rekening mee moeten houden."
Voor koffiebranders en retailers is nu het moment aangebroken om te beslissen of ze hun prijzen gaan verhogen, óf dat ze overstappen op Robusta-bonen. Die zijn immers nog altijd goedkoper. Toch zijn ook op dat gebied de nodige uitdagingen. Vietnam, de grootste leverancier van Robusta-bonen, verwacht een recordoogst, maar kan die niet verschepen. Al zal dat probleem uiteindelijk wel opgelost worden, stellen analisten; dit in tegenstelling tot de oogstproblemen rond Arabica. Als al overstapt wordt, dan zal dat wel langzaam gaan. Op korte termijn is daarom de verwachting dat ook de prijzen in de detailhandel zullen stijgen.
En of de prijs voor Arabica en Robusta nu zal stabiliseren? Die kans lijkt klein. Handelaren hebben lang de hoop gehad dat ze prijzen wel weer neerwaarts zouden bewegen. Analisten vertellen dat die collectieve hoop nu verdwenen is. Branders zijn actiever dan afgelopen weken. De eerdergenoemde logistieke problemen spelen ook mee. "Op dit moment worden veel paniekaankopen gedaan", stelt Rabobank. "Dit omdat verwacht wordt dat de prijs voorlopig niet zal dalen."