Een nieuw prijsrecord ligt op de botermarkt nog niet binnen handbereik. Toch staan de noteringen (historisch gezien) zeer hoog. Het ziet er bovendien niet naar uit dat de markt op korte termijn daalt. Voor 2022 zetten verkopende partijen hoog in. Dit is niet uit luxe, maar bittere noodzaak als gevolg van de dure room.
Sinds de zomer zijn de boterprijzen keihard opgelopen, net zoals de grote zuivelfabricaten (kaas en melkpoeder). De DCA-notering van boter steeg begin november bijna door het niveau van €5.500 per ton, zakte daarna wat terug en pakte vervolgens toch weer de stijgende lijn op. Boter wordt half december verhandeld tussen de €5.400 tot €5.500 per ton. Dit is bijna €2.000 per ton duurder dan vorig jaar. Door krapte beweegt de markt terug naar de extreem hoge niveaus die in 2017 en 2018 gewoon waren.
Voor boterproducenten - zonder eigen melkaanvoer - zijn het desondanks uitdagende tijden. Door de extreem krappe melkaanvoer zijn de prijzen van room in de voorbije maanden nog harder gestegen dan de boterprijzen. De 'kloof' tussen room en boter bedraagt momenteel bijna €1.500 per ton. Bij normale marktomstandigheden is dit de helft. Er werd verwacht dat de roomprijzen vanaf half november zouden dalen, als gevolg van de stijgende seizoensmatige melkaanvoer. Dat gebeurt vooralsnog niet of nauwelijks.
Termijnmarkt boven fysieke markt
De termijncontracten op de EEX, met afwikkeling in 2022, staan momenteel boven de fysieke prijzen. Dit geeft aan dat de bodem onder de boterprijs vrij stevig is. Marktparticipanten gaan uit van verdere prijsstijgingen. In zekere zin is dat bijzonder, aangezien de markt nu nog steun krijgt van de traditionele kerstvraag. Binnen enkele weken is die echter gevlogen. Daarbij neemt de seizoensmatige melkaanvoer in Europa ook weer toe, hoewel de achterstanden met voorgaande jaren in veel belangrijke productielanden groot is.
Voor levering in het doorgaans zwakke eerste kwartaal voor het nieuwe jaar zetten boterproducenten hoog in. Er wordt gemikt op prijzen in een range van €5.600 tot €5.800 per ton. Dergelijke hoge prijzen in deze tijd van het jaar zijn uniek. Dat producenten een premie verlangen, is geen luxe, maar noodzaak. Vanwege de hoge roomprijzen staat de marge bij producenten onder druk. Vooralsnog vangen ze bot, kopers zijn nog niet bereid om op deze niveaus tot zaken te komen. Het spel is op de wagen, de slotfase van 2021 en de start van 2022 belooft bepaald niet saai te worden.
