We bevinden ons alweer in de laatste week van het jaar. En 2021 mag voor de grondstoffenmarkt best beschreven worden als een turbulent jaar. Het was een jaar waarin de coronacrisis toch niet van de aardbodem verdween, de logistieke problemen verergerden en de grondstofnoteringen een verdere vlucht naar boven namen. Hoog tijd voor een terug- en vooruitblik, vandaag kijken we naar cacao.
Als er één grondstof is die zich gedurende de coronapandemie goed staande heeft gehouden, dan is dat wel cacao. De grondstoffenrally lijkt aan deze commodity voorbij te zijn gegaan. De combinatie van een groot aanbod en een relatief lage vraag heeft daar dit jaar aan ten grondslag gelegen. De International Cocoa Organization (ICCO) liet half december weten een oogst van 5,17 miljoen ton te verwachten, een plus van 1% vergeleken met de verwachting van een paar wekend daarvoor. Het is tevens een recordniveau. Tegelijkertijd lag de afzet van chocoladeproducten (vooral aan het begin van dit jaar) fors lager, een gevolg van de sluitgingen van winkels, horeca en andere eetgelegenheden wereldwijd.
De combinatie van de twee bovengenoemde zaken zorgt naar verluidt voor behoorlijk een overschot aan cacao. De controleerde voorraden in de Europese Unie zijn dit jaar met 19% gestegen, tot 122.770 ton cacaobonen. Aan de andere kant van de oceaan, in New York, lag de voorraad cacaobonen in oktober op 350.340 ton. Dat is een plus van maar liefst 51% vergeleken met dezelfde periode een jaar eerder. Wanneer het verwachte verbruik daarvan af wordt gehaald, blijft de International Cocoa Organization over met een overschot van zo'n 230.000 ton. Dat is het grootste overschot sinds seizoen 2016/2017.
Schommelende notering
Als gevolg van bovenstaande is de notering voor cacao op de Intercontinental Exchange (ICE) er dit jaar een van pieken en dalen. Aan het begin van het jaar – op 4 januari – werd de notering gesloten op $2.347 per ton. Omgerekend naar euro's – bij de huidige wisselkoers – is dat €2.069 per ton. De eerste piek werd bereikt op 4 maart, met een prijs van $2.750 per ton. Tegenvallende weersomstandigheden in grote cacaoproducerende landen lagen daar toen aan ten grondslag. Die piek was van korte duur, want half april stond de notering alweer op $2.169 per ton. Ofwel €1.912 per ton. In de maanden daarna bleef de notering steken tussen de $2.200 per ton en $2.400 per ton.
Pas in oktober kwam er weer écht beweging in de notering, met een notering van $2.577 per ton. Omgerekend gaat het om een bedrag van €2.272 per ton. Die prijsstijging had voornamelijk te maken met de onzekerheden rond de omikronvariant van het coronavirus. Er heerste veel onduidelijkheid. Gaan landen weer in lockdown? Worden havens gesloten? Zijn er voldoende arbeiders beschikbaar op de plantages? Al snel werd duidelijk dat niet de productie, maar juist de vraag hieronder zou lijden. Kortom: een prijsdaling was onvermijdelijk. Half december – na bekendmaking van diverse lockdowns – stond de notering op $1.999 per ton. Het laagste niveau van dit jaar.
Donderdag 23 december sloot de notering op $2.249 per ton, ofwel €1.983 per ton. Enig herstel is daarmee zichtbaar geweest. Kortom: het was een behoorlijk schommelend jaar. Dat patroon is overigens niet per se vreemd. Ook afgelopen jaren was de notering voor cacao allesbehalve stabiel. In 2020 piekte de notering op $2.642 per ton en werd een dieptepunt bereikt op $1.832 per ton. En het jaar daarvoor was een verschil van $548 per ton zichtbaar tussen het hoogste punt en de laagste notering.
De verwachting: een balans
Kijken we dan naar aankomend jaar, dan zijn de verwachtingen zo slecht nog niet. De vermalingscijfers bleken recent hoger te liggen dan verwacht, op 4,91 miljoen ton. "De cacaovermaling voor seizoen 2020/2021 stevent af op pre-pandemische niveaus", stelde de International Cocoa Organization in december. De vraag neemt – zo wordt verwacht – met 1,2% toe ten opzichte van vorig jaar. Dat resulteert in een tekort van 100.000 ton. Een niveau dat goed aangevuld kan worden met de bestaande voorraad. Daarmee wordt voor komend jaar wederom een balans verwacht, waarbij 'normale' pieken en dalen in de notering zichtbaar zullen zijn.
