De melkprijzen verbreken record na record. Dit wordt voor een belangrijk deel bepaald door de beperkte beschikbaarheid van het product. Zoals elk jaar stijgt de melkproductie in Europa na de jaarwisseling (dit is een seizoensmatig patroon), al blijft die productiestijging dit jaar wel achter bij wat in voorgaande jaren was te zien.
De melkproductie blijft zodoende achter bij de verwachtingen in de markt én bij de planning van bedrijven, met storingen en oplopende prijzen tot gevolg. Marktkenners vragen zich af waar dit eindigt. Zelfs veteraan en CEO van Arla, Peter Tuborgh, moet toegeven dat hij nooit eerder een situatie als deze heeft meegemaakt.
Bijzondere situatie met bijzondere gevolgen
De gevolgen zijn bijzonder. Niet alleen blijft de grondstofwaarde van melk stijgen - voor januari noteert die grondstofwaarde weer €1,90 per 100 kilo hoger, op €52,40 per 100 kilo -, ook zijn de spotnoteringen voor rauwe boerderijmelk verder gestegen. In Zuid-Duitsland staat de notering zelfs boven de €55 per 100 kilo.
Wat misschien nog wel opvallender is, is dat ook de Duitse retail (met Aldi voorop) stilletjes aan een reeks prijsverhogingen is begonnen voor 'gewone' drinkmelk. Jarenlang leek het alsof de prijzen hiervan alleen naar beneden konden. Dat er nu opeens, zonder geruzie tussen zuivelindustrie en retail, vele centen per kilo bij de prijs op komen, is veelzeggend.
De melkprijs voor melkveehouders gaat ondertussen eveneens gestaag naar boven, maar had in de maand januari wel iets meer moeite om de prijsverhogingen in de zuivelmarkt te volgen. Die vertraging lijkt deels te maken te hebben met een voorzichtige houding van verwerkers aan het begin van het nieuwe jaar: hoe ontwikkelt de markt zich verder? Dat is nu iets duidelijker. De prijzen blijven vooralsnog stijgen. In welk tempo, dat is nog even afwachten.
Kunnen veehouders meer produceren?
De vraag is in hoeverre melkveehouders die hogere prijzen kunnen omzetten in extra productie. Ze kunnen meer krachtvoer inzetten, maar het basisrantsoen (ruwvoer) dat ze vorig jaar hebben geoogst, is niet het beste uitgangsmateriaal om heel veel extra melk mee te produceren.