Mocht de oorlog tussen Oekraïne en Rusland binnenkort tot een goed einde worden gebracht, dan betekent dat niet dat de prijzen voor bakkerijgrondstoffen direct kunnen dalen. 'Er is structurele schade aangebracht in de markt', aldus Sjors van Rooijen van Inbak. Op korte termijn zijn de ogen in de bakkerijsector echter nog scherp gericht op de roerige grondstoffenmarkten. Vrede lijkt immers nog verder weg.
De tarwemarkt wordt op dit moment niet meer alleen door de oorlog in Oekraïne bepaald. Ook het weer heeft effect. Vooral op het noordelijk halfrond, waar toegewerkt wordt naar de hoofdoogst. Nieuwe cijfers van het Amerikaanse ministerie van Landbouw (USDA) zijn niet al te positief over de groeicondities in onder meer de Verenigde Staten. De combinatie van deze factoren zorgt voor extra volatiliteit in de tarweprijzen. Ter illustratie: begin maart kwam de slotnotering voor tarwe op de Matif in Parijs uit op €422,50 per ton. Twee weken later was dat €361,75 per ton. Inmiddels wordt weer €397,50 per ton betaald.
Kortlopende contracten hebben voorkeur
Naast een tarweprijs van ongeveer €400 per ton, hebben bedrijven in de bakkerijsector te maken met fors gestegen kwaliteits- en transportpremies. En vergeten we de hoge energieprijzen nog bijna. "De enige manier om een significante verlaging van de tarweprijzen te realiseren, is door een oplossing te vinden voor de oorlog in Oekraïne", aldus Van Rooijen. "Maar zelfs dan zal de prijs niet direct dalen. Er is structurele schade aangebracht in de markt." Arend Kisteman van de Nederlandse Brood- en banketbakkers Ondernemersvereniging (NBOV) onderschrijft dit. "Van wat ik hoor, blijven de prijzen voor bakkerijgrondstoffen – als er morgen vrede is – nog zeker anderhalf jaar hoog."
Die volatiliteit in de prijzen zorgt er ook voor dat steeds meer partijen in de bakkerijsector de voorkeur geven aan kortlopende contracten, wanneer zij hun contracten moeten vernieuwen. Dan moet je denken aan een contract dat loopt tot vlak na de zomer. Dit heeft overigens puur met de prijsvorming te maken. Volgens Kisteman is leveringszekerheid geen probleem. "Er is altijd genoeg tarwe voor de Nederlandse markt, is wat ik hoor." Landen waar schaarste wel een probleem is, die zoeken inmiddels naar alternatieven. Hij vervolgt: "De vraag is wel wat dat over bijvoorbeeld anderhalf jaar met de tarwemarkt doet. Gaan ze dan terug naar tarwe, of houden ze vast aan dat alternatief? Dit kan prijsbepalend worden."
Prijsverhogingen zijn realistisch
Met het oog op bovenstaande zijn prijsverhogingen inmiddels meer dan realistisch te noemen, is het geluid uit de markt. "Ondanks dat niet bij elke bakker de contracten nu aflopen, komt er een moment dat dit wel gebeurt. En dan moet een contract worden afgesloten op de huidige hoge Matif-notering. Dat ga je terugzien in de prijs van brood", aldus een insider in de markt. Nieuwe cijfers van het Nederlands Bakkerij Centrum (NBC) ondersteunen dit nog niet. In week 9 tot en week 12 gaat de prijsstijging in brood namelijk niet verder dan maximaal 5% tot 10%, in vergelijking tot dezelfde periode één jaar eerder.
De bakkerij-organisatie voorziet voor komende periode echter wel een verdere stijging van de broodprijs. Dit omdat, zoals wij ook beschreven, steeds meer contracten aflopen. "Maar van een verdubbeling van de prijs, zoals eerder in de media werd geschetst, is op dit moment echt nog geen sprake", aldus de NBC op de eigen website.
