De Rabobank verwacht dat de agrarische grondstofmarkten komend jaar volatiel blijven met prijzen op een hoog niveau. Uit het rapport Agri Commodity Markets Outlook 2023: Tightening the Belt van de bank blijkt dat consumenten, boeren en leveranciers in 2023 te maken krijgen met een somberder macro-economisch scenario, geopolitieke spanningen en tekorten aan energie en enkele belangrijke grondstoffen. De bank doet in het rapport wel een aantal opvallende aannames.
Voor tarwe voorspelt de Rabobank dat de prijs relatief hoog blijft. De oorlog in Oekraïne blijft de grote onzekere factor op de markt. Rusland en Oekraïne zijn grote spelers op de wereldmarkt voor tarwe, dus het is logisch dat hoe de oorlog verloopt van grote invloed is op de tarwemarkt. De bank verwacht dat de vraag naar tarwe daalt door de verzwakking van de wereldeconomie.
De Rabobank verwacht in het base case scenario dat de tarweoogst in de EU en de VS in seizoen 2023/24 groter uit zal vallen dan vorig seizoen. Die grotere oogst in de VS is best opmerkelijk te noemen, omdat het USDA in het wekelijkse Crop Progress-rapport spreekt over een slechte start van de wintertarwe door aanhoudende droogte. Nu is het natuurlijk nog veel te vroeg om betrouwbare uitspraken te doen over de oogst van volgend jaar, zoals de bank zelf in het rapport schrijft. Tarwe kan zich ook nog goed herstellen, maar de voortekenen voor een grotere oogst zijn alleen niet gunstig. De problemen op het zuidelijk halfrond – met name Australië en Argentinië waar de tarweoogst binnenkort begint – worden buiten beschouwing gelaten in het rapport van de bank.
"De oorlog in Oekraïne had grote gevolgen voor tarwe, dat misschien wel de allerbelangrijkste voedingsgrondstof is. Ondertussen blijven de prijzen van landbouwgrondstoffen torenhoog – ongeveer 50% hoger dan voor de pandemie – terwijl ook energie-, arbeids- en andere kosten op structureel hogere niveaus blijven liggen'', zegt Carlos Mera, hoofd landbouwgrondstoffen bij de Rabobank in een persbericht.
De historische hoge grondstofprijzen lijden niet tot meer productie, zo zijn de inputkosten ook hoog en is financiering duurder geworden. Bovendien is het verlies van landbouwgrond in bijvoorbeeld Oekraïne een verstorende factor.
La Niña
Voor maïs en soja verwacht de Rabobank dat de bears in de markt licht de overhand nemen. Voor beide gewassen voorspelt de bank komend jaar een kleinere vraag en grotere oogsten. De productie in Zuid-Amerika speelt daarbij een belangrijke rol. De bank houdt er rekening mee dat we een derde La Niña krijgen maar alleen in het high case scenario. Daarmee gaat de bank in tegen de verwachtingen van veel weerdiensten die voorspellen dat het weerfenomeen aanhoudt tot februari.
De bank verwacht dat de koffiemarkt van een klein tekort dit seizoen naar een overschot in het volgende seizoen gaat. De gunstige regenval en verhoogde productie als reactie op de hogere prijzen zijn hier belangrijke oorzaken voor. Ook zijn de weersomstandigheden in 2023 waarschijnlijk beter. Hierdoor zal de kwaliteit van arabicabonen toenemen en de prijs dalen. De analisten van de Rabobank, voorspellen dat de vraag naar arabicabonen met slechts 1,5% groeit volgend jaar. Hierdoor gaat de bank ervanuit dat er een wereldwijd overschot zal zijn van ongeveer 4 miljoen zakken.
Suiker
Waar de Braziliaanse suikerproductie dit seizoen tegenvalt, hebben de onderzoekers goede hoop dat deze zich in 2023 zal herstellen door betere weersomstandigheden. Ook is de hoop dat Brazilië mogelijk 3 tot 4 miljoen ton extra suiker gaat produceren omdat de prijzen voor ethanol lager zijn dan de suikerprijzen. Meer productie zou helpen om de suikerprijzen laag te houden.
De energieprijzen zullen in 2023 blijven schommelen, voorspelt de Rabobank. Bovendien zullen landen hun gasreserves moeten aanvullen zonder Russisch gas.
Prijsdaling
Mera denkt dat de landbouwprijzen zouden kunnen dalen. "Niet zozeer doordat de productie aanzienlijk verbetert, maar meer doordat de vraag zo zwak blijft. Consumenten voelen de crisis in hun portemonnee. Doordat de kosten van levensonderhoud zijn gestegen, halen zij de broekriem aan. Een dreigende wereldwijde recessie, hoge energieprijzen en smeulende geopolitieke spanningen zorgen ervoor dat zowel consumenten als producenten een moeilijk jaar tegemoet gaan."
De Rabobank verwacht dat de wereldeconomie met slechts 2% groeit en dat veel grote economieën in een recessie belanden. De productie in de eurozone krimpt met 0,9% en de VS verkeren medio 2023 in een recessie. Dat kan ervoor zorgen dat sommige grondstoffen, zoals koffie, cacao, voedergranen en oliezaden te maken krijgen met een vraag die minder groeit.
"Zoals altijd verschilt het beeld per grondstof. Producten waarop consumenten gemakkelijker kunnen bezuinigen, zoals koffie, cacao en katoen, zijn het meest kwetsbaar. Onder normale omstandigheden is de beste remedie tegen hoge prijzen: hoge prijzen. Producenten worden dan aangespoord het aanbod te vergroten om aan de vraag te voldoen. Het punt is echter dat dit geen normale tijden zijn. De moeilijke omstandigheden – het verlies van landbouwgrond, de hoge productiekosten, het ongunstige weer – beletten boeren hun productie drastisch uit te breiden.''
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
