Zorgen over grote invoer van Oekraïense suiker

Met name de torenhoge suikerproductie en -export van de laatste maanden in Brazilië tempert de verhitte suikermarkt. Ook in de laatste weken van 2023 nemen de zorgen over de beschikbaarheid van de zoetstof verder af, de koers blijft daarmee dalende op de termijnmarkten.

De suikerproductie komt waarschijnlijk uit op 41 miljoen ton suiker dit seizoen en lag in november opnieuw bijna 40% hoger met 1,4 miljoen ton dan dezelfde maand vorig jaar volgens het tweewekelijkse rapport over de oogstvoortgang van Rabobank. Met het einde van 2024 stoppen ook de suikerrietverwerkers en beëindigen zij dit oogstseizoen.

Logistieke problemen worden minder
De export van suiker verloopt net als in de maand november ook beter dan eerder dit seizoen. De logistieke problemen blijven echter gelden door een tekort aan capaciteit. Ook graan en soja moet zijn weg vinden in de overvolle havens van Brazilië. De neerslag is de afgelopen periode volgens de Rabobank ook toegenomen in alle regio's en dat pakt doorgaans gunstig uit voor de suikerrietteelt voor volgend jaar, die nog een stuk ruimer uitpakt dan dit jaar als de voorspellingen van verschillende suikerhandelsbedrijven kloppen.

De suikermarkt is ook alert op hoe India momenteel presteert. Het verwerkingsseizoen is daar recent begonnen en de verwachtingen waren ondergemiddeld door tegenvallende suikerrietopbrengsten. Dat is deels het effect van weerfenomeen El Niño dat doorgaans zorgt voor minder regenval. Nieuwe voorspellingen van de Indiase suikerfabriekvereniging ISMA bevestigen dat. De productie wordt op 32,5 miljoen ton suiker geschat, een stuk lager dan vorig jaar toen 36,5 miljoen ton werd geproduceerd. Volgens ISMA heeft de sector problemen met het betalen van suikerrietboeren als gevolg van de exportbeperkingen. Dat heeft invloed op het verdienmodel en deze bron van inkomsten misten zij vorig jaar al deels en dit jaar volledig, doordat tot op heden geen export van suiker is toegestaan. Ook de eerste productiecijfers vallen tegen. Van 1 oktober tot 15 december is de suikerproductie 7,4 miljoen ton, bijna 11% lager dan een jaar eerder. Het geeft aan dat het land de exportbeperkingen waarschijnlijk niet zal opheffen en veel Aziatische landen elders moeten worden voorzien van de zoetstof.

Om de beschikbaarheid van suiker in het land toch te verhogen, werd er enkele weken geleden bekendgemaakt dat het gebruik van suikerrietsap voor de ethanolproductie is verboden. Hierdoor zou er ongeveer 2 miljoen ton extra suiker bovenop de 32,5 miljoen ton beschikbaar komen. Echter heeft de Indiase regering dit besluit per direct teruggedraaid.

Pleiten voor importbeperking van Oekraïense suiker
In Europa voldoet de productie dit seizoen ook niet aan de consumptie, maar is het tekort dat geïmporteerd moet worden om aan de Europese vraag te voldoen wel een stuk lager dan afgelopen jaar. Oekraïne vulde daar het afgelopen seizoen met 412.000, ofwel 16% een groot deel van in. Een seizoen eerder was dat nog 40.000 ton. De totale suikerimport van Europa bedroeg over 2022/23 2,6 miljoen ton. Maar de import van suiker is dit jaar dus lager en de volumes uit Oekraïne nemen naar verwachting dit seizoen verder toe. Dat leidt in Oost-Europese landen tot zorgen onder de suikerbietentelers en suikerproducenten. Zo meldt de Poolse Vereniging van suikerproducenten dat zij en omringende buurlanden van Oekraïne te maken hebben met een aanzienlijke daling van de suikerprijs. Daardoor kunnen zij niet concurreren met andere delen van Europa.

Zij pleiten daarom voor een importverbod van suiker uit Oekraïne. Ook Franse suikerproducenten uitten hun zorgen eind november al. En de Europese suikerproducentengroep CEFS riep de Europese Commissie op om een quotum vast te stellen voor de export van Oekraïne. Het afgelopen seizoen was er een groot tekort, maar het komende jaar is dit tekort al kleiner. Het jaar daarop kan het nog kleiner worden. Het niet reguleren van de suiker uit Oekraïne kan zwaar wegen op de suikerprijzen, zo is het oordeel van de Franse producent Tereos.

De export naar Europa uit Oekraïne is toegenomen door twee redenen. Een daarvan is dat het land zelf minder exportmogelijkheden heeft naar bijvoorbeeld Azië door de Russische bezetting in het oosten. De andere reden is dat Oekraïense boeren de productie verhogen vanwege de lagere winstgevendheid van granen en oliezaden terwijl de suikerbietenteelt juist voor een forse plus zorgt.

Laagste in 8,5 maanden
De termijnmarkten voor suiker hebben de trend van afgelopen week verder doorgezet. Sinds eind november verloor het witte suikercontract in Londen al 18% en daarmee staat het vandaag (dinsdagmiddag 19 november) op $605,80. Het ruwe suikercontract in New York daalde in dezelfde periode zelfs met 21%. Daarmee staan beide termijnmarkten op het laagste punt in ruim 8,5 maanden tijd.