Plasticproductie zonder fossiele brandstoffen, het is mogelijk, maar daarvoor moet wel diep in de buidel getast worden. ING maakt in een recent rapport een rekensom: plastic geproduceerd met groene methanol is drie keer duurder dan met olie en kost vier keer zoveel als plastic geproduceerd met gas. Ondertussen berichten verschillende media dat plastic uit China en de VS de markt overspoelt en zo goedkoop wordt dat recyclen niet meer rendabel is.
Het kost circa €800 om een ton high value chemicals (HVC) - waaruit plastics worden gemaakt - te produceren uit aardgas (ethaan). Uit olie of nafta is dat ongeveer €1.400, rekent ING voor. Daarmee zijn de fossiele brandstoffen verreweg de goedkoopste optie. Fossielvrije biobased plastics zijn tot anderhalf keer zo duur en plastics uit groene waterstof kosten tot vier keer zoveel als die uit fossiele brandstof.
De uitdaging is volgens ING om fossielvrije kunststoffen kostenconcurrerend te maken. In het geval van biobased plastics zouden de kosten van bio-methanol daarvoor met ongeveer 70% moeten dalen. Voor plastics die worden geproduceerd uit groene waterstof wordt dit nog lastiger. "Zelfs als de elektriciteitsprijzen rond de €40/MWh zouden blijven (het langetermijngemiddelde vóór de energiecrisis) en er een reductie van 90% zou zijn in de technologiekosten om e-methanol te produceren, zouden deze plastics nog steeds duurder zijn, met kosten van ongeveer €2.000 tot €3.000 per ton HVC", aldus het rapport.
Aan de andere kant zou plastic met een fossiele oorsprong duurder kunnen worden gemaakt, maar het prijsverschil overbruggen is volgens de bank niet realistisch. Dan zouden CO2-heffingen tussen de € 1.000 en €1.600 per ton CO2 moeten liggen, waar deze naar verwachting in 2030 niet hoger liggen dan €250 per ton. Bovendien is het gebruik van olie en gas als grondstof voor de productie van plastic grotendeels vrijgesteld van CO2-heffingen, en ontvangt gas dat wordt gebruikt voor hogetemperatuurprocessen gedeeltelijk gratis rechten, aldus de bank.
Hoewel aan fossielvrije kunststoffen een veel hoger prijskaartje hangt, zullen consumentenproducten er bijna niet duurder van worden. Dit omdat plastics eigenlijk heel goedkoop zijn. ING neemt het voorbeeld van een frisdrankflesje van een halve liter dat €2,65 kost bij een benzinestation. Dat stijgt 1% a 2% in prijs bij gebruik van biobased plastic en 2% tot 3% wanneer methanol met waterstof wordt geproduceerd (groene methanol). Dat is dus een prijsstijging tussen de grofweg 2 en 8 cent.
Veel plastic verkocht via spotmarkt
Het volume plastics verkocht via The Plastics Exchange was in juni het grootst sinds mei 2021, dat meldt de spotmarkt in zijn marktupdate over afgelopen maand. Dit had er ook mee te maken dat kopers het lange weekend van de Amerikaanse Onafhankelijkheids dag (4 juli) voor wilden zijn en voorraad op wilden bouwen nu het orkaanseizoen in die contreien vroeg is begonnen. De prijzen voor polyethyleen (PE) waren stabiel tot iets hoger en de prijzen voor polypropyleen (PP) bleven onveranderd, maar bleven hoog, aldus The Plastics Exchange.
Markt overspoeld door goedkoop plastic uit China en VS
De Financial Times schrijft over goedkoop plastic uit China en de Verenigde Staten dat de markt overspoelt. Daarmee wordt (nieuw) plastic zo goedkoop dat het gebruik van gerecycled materiaal duurder is. NRC is er ook ingedoken. In 2022 (waaruit de meest recente cijfers zijn) werd 13% meer plastic verbrand dan een jaar eerder. In totaal gaat het om meer dan de helft (52%), aldus de krant. Plasticrecyclaars in Nederland hebben daardoor steeds meer moeite het hoofd boven water te houden.
