De palmolieprijzen zijn afgelopen week gedaald, maar blijven ruim boven het niveau van vorig jaar door een krap aanbod. In de VS duiden dalende biodieselproductie en -import op een zwakkere toekomstige vraag.
De prijzen van palmolie daalden deze week. De termijncontracten op de Bursa Malaysia sloten op 26 maart op 4.259 Maleisische ringgit per ton, een daling van 2,96% ten opzichte van de voorgaande week, maar nog steeds 0,5% hoger dan een jaar geleden. Op de spotmarkt in Rotterdam daalden de palmolieprijzen met 0,79% ten opzichte van de voorgaande week tot $1.250 per ton op 25 maart. Toch liggen de spotprijzen nog steeds 17,04% hoger dan een jaar eerder.
Volgens de International Grains Council (IGC) kostte palmolie op 19 maart $1.140 per ton, hetzelfde als de maand ervoor en 12% hoger dan een jaar eerder. Op diezelfde datum was palmolie 15,27% duurder dan sojaolie, 0,88% duurder dan zonnebloemolie en 2,73% goedkoper dan raapzaadolie.
Palmolie bleef gemiddeld over een maand bezien de duurste plantaardige olie. Met een gemiddelde prijs van $1.150 per ton was palmolie 15,92% duurder dan sojaolie en 1,68% duurder dan raapzaadolie.
De wereldmarkt voor plantaardige oliën heeft de afgelopen jaren een beperkte groei doorgemaakt. Thomas Mielke, directeur van Oil World, merkt op dat de verwachte stijging van de productie van plantaardige oliën (2,1 miljoen ton) voor het seizoen 2024/25 achterblijft bij de verwachte groei van de vraag (5,9 miljoen ton).
Op korte termijn zullen de palmolieprijzen waarschijnlijk hoog blijven, met een mogelijke daling op langere termijn. Deze verwachte daling hangt samen met hogere productie en toenemende beschikbaarheid. Bovendien blijven de palmolieprijzen sterk samenhangen met de prijsschommelingen van concurrerende plantaardige oliën.
Belangrijke zorgen voor de palmoliemarkt zijn onder andere de prijsconcurrentie ten opzichte van andere plantaardige oliën, geopolitieke conflicten, weergerelateerde productierisico's en opkomende duurzaamheidsvoorschriften, zoals de ontbossingswet van de EU.
Indonesische palmolie-export daalt
De Indonesische export van palmolie is aanzienlijk gedaald ten opzichte van vorig jaar, omdat de overheid voorrang geeft aan binnenlandse biodieselproductie. In januari bedroeg de export van palmolie 1,49 miljoen ton, een daling van 35,2% op jaarbasis. De exportwaarde daalde met 9,5% tot $1,75 miljard. Op basis van deze cijfers bedroeg de gemiddelde exportprijs in februari $1.176,4 per ton, een stijging van 39,7% ten opzichte van vorig jaar.
Om wereldwijde zorgen over ontbossing aan te pakken en het bestuur te verbeteren, heeft Indonesië initiatieven gelanceerd om de palmolieproductie te formaliseren. Een nieuw staatsbedrijf, Agrinas Palma, zal illegaal aangeplante palmolieplantages beheren. Meer dan 221.000 hectare is al overgedragen aan Agrinas, van de naar schatting 1 miljoen hectare die in beslag zijn genomen. Terwijl sommige gebieden investeringen en heraanplant vereisen, zullen andere, ongeschikte gebieden worden bestemd voor herbebossing.
Volgens Glenauk Economics zou gunstig weer in 2025 kunnen leiden tot een productiestijging van 2,2 miljoen ton, wat internationale prijzen zou kunnen verlagen. Mielke voorspelt op korte termijn een stijging van het aanbod na de Ramadan, wat mogelijk binnen één tot drie maanden de prijzen zal drukken.
Productie en export in Maleisië
In Maleisië daalden de voorraden palmolie in februari tot 1,51 miljoen ton, het laagste niveau sinds april 2023. De palmolieproductie daalde in februari met 9,02% op jaarbasis tot 2,42 miljoen ton, het laagste niveau in drie jaar. Dit werd toegeschreven aan ongunstig weer en stilstaande opbrengsten door verouderde bomen. Naar verwachting zal de productie zich na augustus herstellen.
Door verminderde vraag in traditionele markten hebben Maleisische exporteurs zich uitgebreid naar Sub-Sahara Afrika, waar een jaarlijkse bevolkingsgroei van 30 miljoen de vraag stimuleert.
Hoewel biodiesel een groot deel van de vraag naar palmolie heeft aangedreven, verwacht de Malaysian Palm Oil Council (MPOC) een wereldwijde krimp van 500.000 ton in 2025. Indonesië vormt hierop een uitzondering door het palmolieaandeel in zijn biodieselprogramma te verhogen.
Ondertussen verwacht men in de VS een sterke krimp van palmoliebasede biobrandstof onder de nieuwe regering. Op 11 februari heeft de Amerikaanse Energy Information Administration (EIA) haar ramingen voor biodieselproductie en -import aangepast. De biodieselproductie in de VS zal naar verwachting met 9,09% dalen op jaarbasis tot 110.000 vaten in 2025. In diezelfde periode voorziet de EIA dat de netto-import van biodiesel daalt van 20.000 vaten per dag in 2024 tot nul in 2025 en 2026.
De hoge prijzen hebben geleid tot een verminderde vraag naar palmolie in belangrijke markten. Terwijl China zijn gemiddelde maandelijkse consumptie in 2024 handhaafde op 300.000 ton, daalde de vraag in India scherp in januari en februari.
Toch stegen de palmolie-importen van India in februari met 35,72% ten opzichte van de maand ervoor tot 373.549 ton. Tussen november en februari bedroeg de totale import 1,99 miljoen ton, 34,41% minder dan het jaar ervoor. Dit tekort werd deels opgevuld met sojaolie. Nu de voorraden slinken, verwachten belangrijke exporteurs zoals Indonesië en Maleisië dat India meer zal inkopen om zijn voorraden aan te vullen.
Import EU daalt
De EU importeerde tussen 1 juli en 16 maart in totaal 1,95 miljoen ton palmolie, een daling van 34% ten opzichte van vorig jaar. Ook de import van sojaolie en raapzaadolie daalde, terwijl zonnebloemolie als enige categorie plantaardige olie een stijging liet zien, waarschijnlijk door relatief gunstige prijzen.
