Wie weleens bij een fastfoodketen komt, is het de laatste maanden vast opgevallen dat er nogal wat veranderingen zijn in de materialen. Het papieren rietje bij de milkshake, hebben we te danken aan de SUP-richtlijn die 3 juli ingaat en waarin veel wegwerpplastic wordt verboden. En producenten bovendien aansprakelijk kunnen worden gesteld voor zwerfafval.
Het rietje van plastic hebben de meeste ketens vervangen door een exemplaar van papier. Het drinken door een papieren rietje is een nieuwe ervaring waaraan consumenten maar moeilijk kunnen wennen. De milieuvriendelijkheid van het rietje blijkt ook tegen te vallen. Mariska Joustra, afvalexpert bij Milieu Centraal, zegt desgevraagd: "Bij de productie van papier is heel veel water nodig. De beste wegwerprietjes zijn van bamboe of tarwestro." Beter is nog om het rietje helemaal te verbannen. "Voor alles wat je niet gebruikt, zijn geen grondstoffen nodig. Alleen bij medische toepassingen heb je soms wel echt een rietje nodig."
KFC introduceert een nieuwe deksel voor frisdrankbekers, zodat plastic rietjes niet meer nodig zijn. De milkshakes worden dan wel weer met een papieren rietje geserveerd.
Rietje van RVS niet milieuvriendelijk
Een rietje voor meermalig gebruik van roestvrij staal (RVS), die klanten van fastfoodrestaurants soms meenemen omdat ze hun milkshake niet met een papieren rietje willen drinken, is volgens Joustra helemaal geen milieuvriendelijke oplossing. "Die worden vaak niet goed schoon en zodra je warm stromend water uit de kraan gaat gebruiken, kost het zoveel energie dat je het hele effect kwijt bent."
Kunststof bekers voor hergebruik, zoals bijvoorbeeld Starbucks die aanbiedt, kunnen een milieuvriendelijk alternatief zijn voor een wegwerpbeker. Maar alleen als je vaak koffie haalt. Het idee is dat je elke keer zelf je beker meeneemt. Maar dan moet je die beker wel minimaal 25 keer gebruiken voor een milieueffect ten opzichte van een wegwerpbeker. Voor RVS geldt zelfs 60 keer, stelt Joustra.
McDonald's heeft overigens de foam-verpakkingen, die met de nieuwe richtlijn ook niet meer mogen, in 2006 al vaarwelgezegd. De keten verpakt ook de speeltjes in de Happy Meal voortaan niet meer in plastic. Op de McFlurry en warme dranken zit geen deksel meer. Ook bij KFC worden verdere stappen gezet om het gebruik van plastic verpakkingsmaterialen te verminderen. Het doel is dit jaar 50.000 kilo plastic te besparen. Ook hier wordt plastic bestek vervangen door houten bestek en plastic vlaggetjes gaan in de ban.
70.000 kilo plastic per jaar
De plasticban heeft soms gevolgen voor het hele product. Zo roerde McDonald's het ijsje McFlurry door de plastic lepel die de klant meekreeg op de blender te zetten. De houten lepels die overal worden gelanceerd passen daar niet op en daarom moet er nu met de hand worden geroerd. Maar het scheelt volgens cijfers van McDonalds wel 70.000 kilo plastic per jaar.
In Veenendaal zijn de houten lepels deze week geïntroduceerd en daarover post het filiaal op Facebook. Het bericht roept veel negatieve reacties op. Er wordt ook veel geklaagd over het papieren rietje. Een bezoeker reageert: "Laat maar lekker zitten dan, dan maar geen McFlurry..... Net als de papieren rietjes, gewoon de slechtste uitvinding ooit."
Een ander schrijft: "Er is niets zo vies als ijs eten met een houten lepel of een milkshake naar binnen werken met een papieren rietje. brrrr. Ik snap echt wel dat plastic moet worden vervangen, maar ik neem nog liever mijn eigen lepeltje mee." Opvallend is dat meer mensen zeggen dat ze eigen bestek willen meenemen. Uit de reacties blijkt ook dat het publiek niet weet dat deze veranderingen worden ingevoerd met het oog op Europese regels die 3 juli van kracht gaan.