Lidl had afgelopen week een primeur. Het opende woensdag 7 juli de meest duurzame supermarkt van Nederland: volledig energie- én CO2-neutraal, met een educatief ‘Zeropark’ eromheen. Volgens de discounter zet het daarmee een nieuwe standaard voor zichzelf. Is dat haalbaar en schieten dit soort ultraduurzame supermarkten daarmee straks als paddenstoelen uit de grond? Of is dat een té optimistische gedachte?
Lidl Zero Almere Oosterwold is het nieuwe paradepaardje van supermarktketen Lidl en is sinds de opening afgelopen woensdag de meest duurzame supermarkt van Nederland; volledig CO2-neutraal én energieneutraal en gebouwd met duurzame en circulaire materialen. De discounter had graag gezien dat de bouw van het filiaal ook volledig energie- én CO2-neutraal zou zijn, maar daarvoor is het nog te vroeg. Om die uitstoot te compenseren, heeft het bedrijf een zogenaamd 'Zeropark' laten aanleggen. Olifantsgras speelt daarin een grote rol. Ook is het voor de bezoekers mogelijk om elektrische auto's op te laden en kan er een educatieve route worden gelopen waarbij alle duurzame systemen worden uitgelegd.
Dé nieuwe standaard
Het klinkt als een project van jaren en dat was het op de tekentafel waarschijnlijk ook. Maar het daadwerkelijke filiaal is als een paddenstoel uit de grond geschoten. Lidl is namelijk pas afgelopen december gestart met de bouw ervan. En de reeks hobbels in de weg werden 'redelijk gemakkelijk' gepasseerd, meldt de discounter. "Alles wat we hier toepassen en leren, nemen we ook mee naar de nieuwe bouwprojecten. Dit is voor ons dé nieuwe standaard." Daarmee suggereert de keten dat we een 'ouderwetse' Lidl niet meer hoeven te verwachten.
Lidl heeft hiermee een primeur, want er is nog geen supermarktketen in Nederland die een energie- én CO2-neutraal filiaal van duurzame en circulaire materialen heeft gerealiseerd. Afgelopen september zette de supermarktketen hiervoor al een eerste stap, met het eerste zogenaamde 'Zero-filiaal' in Woerden. Lidl Zero staat voor nul op de energierekening. Door middel van bijvoorbeeld zonnepanelen en het gebruik van restwarmte moet energie-circulair gewerkt kunnen worden. Ook is de keten sinds 2018 van het aardgasnetwerk afgestapt. Maar is zo'n ultraduurzaam filiaal ook iets waar andere retailers op inzetten?
Kleine(re) stappen zetten
Het is zeker een doelstelling, staat op de website van het Centraal Bureau voor Levensmiddelenhandel (CBL). "Energiebesparing, het verlagen van de CO2-uitstoot en het gebruik van duurzame energie zijn zeker prioriteit voor de supermarkten die bij ons zijn aangesloten." Daarbij moet je denken aan vrijwel alle supermarktketens in Nederland. Het CBL en de supermarktketens hebben het doel gesteld om in 2030 in ieder geval de bedrijfsvoering van Nederlandse supermarkten CO2-neutraal te laten zijn. Over volledig energie- en CO2-neutrale filialen wordt overigens niets gezegd. Wel wordt gestreefd naar een totale CO2-reductie van minimaal 59% tegen 2025.
Kijken we dan naar één van de twee aspecten, dan loopt PLUS ver voorop. De supermarktketen meldde op 14 april 2016 dat alle (toen nog 262) filialen vanaf die datum klimaatneutraal zijn. En een paar jaar eerder werd al gestart met het gebruikt van 100% groene stroom en windenergie. Discounter ALDI zet ook in op energiebesparing, maar kiest eveneens één van de twee aspecten. Het focust bijvoorbeeld op energiereductie door het gebruik van minimaal A+++-labels. Ook ALDI kiest – net zoals PLUS – voor 100% groene stroom en windenergie.
De grote ketens focussen zich ook voornamelijk op kleine(re) stappen. Albert Heijn kiest bijvoorbeeld als hoofddoel CO2-reductie. De CO2-uitstoot zakte afgelopen jaar van 238 kilogram per meter naar 218 kilogram per meter verkoopoppervlak. Daarnaast is de supermarktketen dit jaar overgestapt op windenergie. Jumbo maakt haar gebouwen zo duurzaam mogelijk door het gebruik van zonnepanelen, ledverlichting en warmtepompen. Een keten als Coop focust juist weer op het terugdringen van verpakkingen en voedselverspilling, denk aan de primeur die het had met de samenwerking met Too Good To Go.
Lidl blijft aan kop, zo lijkt het
Allen reppen echter verder niet over het openen van een energie- en CO2-neutraal filiaal als dat van Lidl Zero Almere Oosterwold. Daarmee zal dat Lidl-filiaal de titel van duurzaamste supermarkt van Nederland – naar verwachting – voorlopig wel even op naam mogen houden. Lidl blijft daarmee ook aan kop als het gaat om het aantal volledig duurzame filialen in Nederland. Of het voor de consument uitmaakt, is overigens maar de vraag. Uit recent onderzoek van Mintel blijkt dat consumenten vooral aandacht hebben voor tastbare, zichtbare en schadelijke milieuproblemen, zoals luchtvervuiling en afval op straat. De buurtsuper is daardoor steeds meer in trek, ten opzichte van zo'n ultraduurzame supermarkt die op een eindje rijden ligt.
