Bij de presentatie van de halfjaarcijfers van Jumbo klonken wat wolkjes door over hogere kosten, maar overheerste de blije toon over het behalen van de omzetdoelstelling. In het jaar van de honderdste verjaardag van het bedrijf wil Jumbo door de grens van €10 miljard omzet breken. Dat lijkt te lukken. Toch is denkbaar dat de wolkjes het bedrijf tot een nieuwe koers dwingen.
De halfjaarcijfers van Jumbo leiden tot heel verschillende berichten. Jumbo is het voorbije halfjaar opnieuw stevig gegroeid en ligt op schema om voor het eerst in zijn 100-jarig bestaan een omzet van meer dan €10 miljard te realiseren, schreef RetailDetail.
Supermarktketen Jumbo draaide in het afgelopen halfjaar een omzet van €5,4 miljard, een stijging van 5,3% in vergelijking met de eerste zes maanden van 2020. Het marktaandeel van de op een na grootste supermarkt van ons land steeg volgens onderzoeksbureau Nielsen naar 21,8%. Ondanks deze enorme omzet staat het verdienmodel volgens het bedrijf onder druk. Dat zei het Algemeen Dagblad. In die krant maakt grootaandeelhouder en CEO Frits van Eerd van Jumbo duidelijk dat hij nieuwe bezorgformules als zijn grootste uitdaging ziet. Naast de eigen bezorgformules van supermarkten met een op winkellocaties gebaseerde distributieformule, snoepen nu ook winkelloze nieuwkomers als Picnic en de snel oprukkende flitsbezorgers merkbaar marktaandeel af in de markt voor dagelijkse boodschappen waar van de omzet slechts een marge van circa 2% overblijft.
Het Financieele Dagblad schrijft dat het bedrijf zijn stijgende inkoopkosten niet kan doorberekenen aan de klant. Door de coronacrisis zijn grondstoffen duurder. Dat is het resultaat van verstoringen in de productie en logistiek van voedsel en grondstoffen door onvoorspelbare golven van lockdowns, ziekte van werknemers en quarantaines; het is niet ondenkbaar dat die situatie ondanks de vaccinaties de komende jaren blijft bestaan. Daarnaast stijgen de eisen die consumenten onder de druk van NGO's aan producten stellen. Nederlandse supermarkten volgen elkaar snel met specifieke producten voor de Nederlandse markt. Die zijn niet van de ene dag op de andere beschikbaar en hebben specificaties (zoals ruimte voor dieren en minder pesticidendruk) die het basisproduct duurder maken. PLUS introduceerde onlangs zelfs biologische zuivel voor de prijs van gangbare. Toch zal iemand voor die hogere eisen moeten betalen. De producten worden immers niet gemaakt als de eindverkoper de hogere productiekosten niet wil betalen.
Dik €10 miljard, maar eigenlijk minder
De situatie wordt verder gecompliceerd door te verwachten nieuwkomers in de markt. De concurrentie om de brede onderkant van de markt neemt toe, omdat onder de luxe geworden discountformules van Aldi en Lidl nieuwe ruimte is ontstaan voor goedkopere budgetformules zoals de Russisch winkelformule Mere. De snelheid waarmee dat nieuwe gat in de markt zich ontwikkelt, neemt toe door de hogere inkoopprijzen en groeiende uitholling van de koopkracht als gevolg van de coronacrisis.
Dat heeft gevolgen voor de snelheid waarmee Jumbo kan groeien, omdat het bedrijf zijn formule heeft gebaseerd op een belofte aan zijn klanten: altijd de laagste prijs. In vaktermen heet die strategie ELP, niet goedkoper door reclameaanbiedingen maar door everyday low prices. Mede vanwege die claim, is de supermarkt al sinds jaar en dag het mikpunt van ergernis van Nederlandse boeren die aan steeds hogere inkoopeisen moeten voldoen, maar daar onvoldoende voor kunnen worden beloond.
De groei die de ambitieuze eigenaren nastreven, wordt gecompliceerd door de coronacrisis. Ook al zal Jumbo dubbel en dwars door de doelstelling van €10 miljard omzet breken die het bedrijf voor de coronacrisis in 2019 formuleerde, de vraag is of de doelstelling een resultaat van strategie of geluk is. Het indrukwekkende omzetresultaat is immers - net als bij concurrent Albert Heijn - gevolg van het wegvallen van horeca-omzet en bedrijfscatering en staat niet voor groei binnen de eigenlijke markt voor dagelijkse boodschappenwinkeliers. Zonder de coronacrisis zou Jumbo zijn doel mogelijk niet zo gemakkelijk behaald hebben.
Kentering door corona?
Voor de groei is Jumbo - heel traditioneel - afhankelijk van het openen het aantal nieuwe stenen winkels dat het aan zijn gele formule kan toevoegen. Dat doet het bedrijf voornamelijk door overnames. Daar vond het bedrijf tot op heden financiering voor. Hoewel private investeerders veel geld hebben opgepot, is niet ondenkbaar dat Jumbo een minder aantrekkelijk financieringsdoel wordt als het marktaandeel door nieuwe aanbieders via de achterdeur het bedrijf weer uitloopt, terwijl de marge krimpt door hogere inkoopkosten.
Niet ondenkbaar is daarom dat Jumbo na een periode van gestage groei in Nederland zijn aandacht zal richten op stabilisering van zijn marktaandeel om de operationele kosten te kunnen dekken. Tot op heden is de strategie gericht op agressieve groei van het marktaandeel. Dat deed het bedrijf met indrukwekkend succes. De coronacrisis kan een kentering betekenen en zorgen voor een nadruk op consolidatie van de bereikte positie.
Dit artikel maakt deel uit van de contentsamenwerking tussen Foodbusiness en Foodlog.
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
