Stadsboerderij 't Nije Hoff van Gert-Jan en Rick Nijhoff heeft afgelopen week de publieksprijs en circulariteitsprijs van de Drentse Architectuurprijs gewonnen. Het idee voor de stadsboerderij ontstond al in 2014, maar open voor publiek zijn ze nog steeds niet. Hoe dat kan? "Heel veel beren op de weg." Toch blijven Gert-Jan en Rick positief. Gert-Jan vertelt meer over de uitdagingen die ze hebben moeten doorstaan in een interview met Foodbusiness.
Het idee voor Stadsboerderij 't Nije Hoff ontstond al in 2014, maar door diverse omstandigheden kon pas twee jaar terug – in augustus 2019 - gestart worden met de bouw. Ook de maanden én jaren daarna waren niet eenvoudig: van een failliete aannemer tot een afwijzing van de vergunningen. Ook vandaag de dag is nog steeds niet alles rond. Je zou het toch bijna opgeven. "Het is inderdaad een lang en zwaar traject. Gelukkig doe ik dit samen met mijn broer Rick. We kunnen elkaar oppeppen. Daarbij zijn we er beiden van overtuigd dat we iets van meerwaarde in handen hebben. Het zou zonde zijn om daar niets mee te doen" vertelt Gert-Jan Nijhoff.
Stadsboerderij, dat klinkt mooi. Maar wat moet ik mij er precies bij voorstellen?
"Het idee komt van vroeger. Onze ouders hadden een melkveehouderij, maar zijn daar twintig jaar geleden mee gestopt. Er bleef wel een kleine akkerbouwtak over, maar mijn broertje en ik waren nog te jong om dat deel over te nemen. Toch bleef het ons wel interesseren. Toen we naar het dorp verhuisden, hielden mijn ouders wel wat gronden dicht bij het dorp in bezit. Uiteindelijk ging ik studeren in Dronten en Rick in Velp. We kwamen erachter dat mensen steeds minder verstand hebben van hoe het gaat op de boerderij. Dat was de eerste stap richting het idee van de Stadsboerderij. We overlegden en besloten dat het leuk zou zijn om iets te ondernemen waarmee we kunnen laten zien hoe het allemaal precies in z'n werk gaat."
Jullie hebben al een lange, zware weg achter de rug als het gaat om het opzetten van 't Nije Hoff. Kan je daar iets meer over vertellen?
"Nou, inderdaad. We hadden deze locatie al langer voor ogen. Het is direct tegen het bos én de wijk aan. Dat is het meest geschikt als je mensen wil bereiken, dachten we. Het is bos is geen Natura2000-gebied, maar valt onder Natuurnetwerk Nederland. Dat betekent dat er een bufferzone om het bos heen ligt. Een deel daarvan moest ingekeept worden, zodat we op deze plek konden bouwen. Daarvoor moesten eerst allerlei onderzoeken worden gedaan. Er moest onder meer onderzocht worden of het niet kwetsbaar zou zijn voor de natuur. Gelukkig bleek dat niet zo te zijn. Zo'n traject als dat duurt twee tot drie jaar. De provincie, gemeente, Staatsbosbeheer, Natuur & Milieu en LTO Nederland waren allen voorstander, maar het gaat gewoon niet sneller."
En daar houdt het niet op, of wel?
"Nee, dat klopt. In het najaar van 2019 werd onze bouwvergunning verleend, maar dat was precies in de periode van het hele stikstofverhaal. Dat was in eerste instantie geen probleem, maar helaas werd voor onze locatie een handhavingsverzoek ingediend door de MOB. Daardoor konden we geen kant op en kwam de bouw stil te liggen. We moesten opnieuw een vergunning aanvragen. Ook die is weer verleend, maar de MOB heeft opnieuw bezwaar aangetekend. Ze gooien het dit keer op de energiearme vloer. Dat is jammer, wij hadden gehoopt dat ze het educatieve stukje juist zouden willen stimuleren. De zaak is dus nog niet voorbij. Het vervelende is vooral dat we zelf aan de zijlijn staan. Het is een zaak tussen de provincie en de MOB, waarvan wij toevallig het onderwerp zijn. Oh, en tussendoor ging het aannemersbedrijf waarmee we samenwerkten ook nog failliet."
Dat moet het qua financiering ook lastig maken. Hoe hebben jullie dat opgelost?
"Ja, dat klopt. Doordat de vergunning nog niet onherroepelijk is, missen we nog een stuk financiering voor het aankopen van de koeien en voor de bouw van de kaasmakerij. We hebben veel van de financiering uiteindelijk extern geregeld. Het is fijn om te weten dat er mensen zijn die ons idee ook zien zitten. Het blijkt maar dat er zeker draagvlak voor is."
Gelukkig kregen jullie afgelopen week ook nog goed nieuws: het winnen van twee categorieën van de Drentse Architectuurprijs. Waar scoorden jullie hoog op?
"Deze prijs bestaat uit drie delen: de vakjuryprijs, de publieksprijs en de circulariteitsprijs. Die laatste is dit jaar voor het eerst toegevoegd. We hebben die én de publieksprijs gewonnen. Vooral omdat we zo bewust hebben gekozen voor bepaalde bouwmaterialen. We maken gebruik van aardwarmte en hebben heat pipes. Die verwarmen het water van de boiler. Terugkoelen doen we met een ijsbank tank. Verder hebben we een groen dak voor de landschappelijke inpassing en voor de isolatie. De klinkers komen van verderop uit het dorp, waar een weg werd vervangen. Allemaal duurzaam dus."
Merk je zelf ook dat consumenten interesse hebben in dit soort initiatieven?
"Ja. Mensen zijn echt enthousiast. Ze willen op de boerderij kijken. We zitten naast een losloopgebied, dus elke dag komen er wel tweehonderd man langs om even te kletsen. In de politiek is de mening over de landbouwsector misschien wisselend, maar uiteindelijk zitten de mensen wel op één lijn. Ze willen de boerderij zien en zien een meerwaarde in een plan als dit. De trend van lokaal is ook iets van deze tijd. Mensen zijn meer met hun voeding bezig en waar het vandaan komt. Overigens moet dat wel terugbetaald worden. Het is mooi als iedereen zegt dat we het perfecte voorbeeld zijn, maar ze zien vaak niet wat onze kostprijs is."
Die trend van 'lokaal', dat is iets waar jullie ook op inzetten?
"Ja. Dat is de intentie. Consumenten kunnen in de stal wandelen, de koeien zien en de robot. Dat ding bestaat al 25 jaar, maar de meeste mensen weten niet hoe het werkt. Verder willen we de melk op het bedrijf verwerken tot kaas. En later wellicht ook tot andere zuivelproducten. Dat willen we verkopen via ons eigen winkeltje, dat uiteindelijk ook hier op de locatie komt. Kortom: van grassprietje tot kaasplank is hier te zien. We tonen het hele proces. Er zijn meer soortgelijke initiatieven, maar niet hier in de regio. Hier zijn we echt uniek."
"Ook willen we de mogelijkheid bieden om vergaderingen en besloten partijen te organiseren op onze locatie. We hebben zestig tot zeventig plaatsen binnen en nog eens honderd terrasplekken. Bruiloften kunnen hier ook goed. We hebben een volledige keuken, dus we kunnen alles aanbieden. Overigens hebben we bewust gekozen voor zo'n grote capaciteit. Het is een gebouw dat lastig is om op een later moment nog uit te bouwen."
De opening voor publiek duurt wat langer dan gedacht, zoals je al meldde. Wat is de verwachting?
"Het theehuis is nu zo goed als klaar. Het is nog even wachten op de internetaansluiting, het kassasysteem en het serviesgoed. Openen willen we dit najaar voorzichtig doen, bijvoorbeeld eerst alleen de weekenden. In het voorjaar hopen we dat de koeien in de stal staan en dan kunnen we volledig gaan draaien. Misschien dat we binnenkort al wel jongvee kunnen aanschaffen."
Stel; het loopt vanaf nu allemaal op rolletjes. Wat is dan de wens voor over vijf jaar?
"Het zou mooi zijn als het theehuis dan goed draait, we vee in de stal hebben lopen. En dat dat we tegen die tijd kaas, yoghurt en kwark van eigen koeien verkopen. De afzet is dan de regio hier. Wellicht kan dat zelfs – naast de winkel – met een bezorgservice. We willen echt een streekproduct maken, dat we kunnen afzetten met een rendabele bedrijfsvoering. Dat zou mooi zijn."
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
