Ook in het nieuwe jaar krijgt de Nederlandse voedingsmiddelenindustrie te maken met marges die onder druk staan. Die verwachting spreekt ING uit in een recente analyse. "De huidige prijzen voor grondstoffen, energie en personeel liggen daaraan ten grondslag. Die dalen waarschijnlijk nog niet" Tegelijkertijd zal het productieniveau stabiliseren. Een blijvende verlaging in het aanbod van melk en vlees is daar de reden voor.
Hoewel de coronapandemie in de voedingsmiddelenindustrie tot nu toe in elk kwartaal voor een productiekrimp heeft gezorgd, is aan het eind van het jaar waarschijnlijk toch nog een klein plusje zichtbaar (+0,5%). Dit blijkt uit een analyse van ING. De verwachtingen voor komend jaar zijn iets minder lovend. "Een lagere vraag vanuit de horecasector door de huidige lockdown en blijvend minder aanbod van melk en vlees lijden in het gunstige geval tot een stagnatie van de productie in 2022", schrijft sectoreconoom Henk van den Brink.
De omzetgroei van de Nederlandse foodsector laat over het afgelopen jaar wel een duidelijke plus zien. Er wordt voor gerekend met een omzetgroei van iets meer dan 5%. Dit heeft voornamelijk te maken met de doorgevoerde prijsstijgingen. Voor komend jaar is de verwachting dat de marges in de sector onder druk blijven staan en verdere verhogingen dus noodzakelijk zijn. "De hoge grondstoffen-, energie- en personeelskosten liggen daaraan ten grondslag."
Krimp in veehouderij heeft gevolgen
De melkaanvoer kent sinds 2017 – door de fosfaatwetgeving – een neerwaartse trend. Afgelopen vijf jaar ontvingen zuivelfabrieken zo'n 5% minder melk. Het aantal melkkoeien daalde in die periode met 10%. De hogere melkproductie per koe heeft een sterke terugval in de aanvoer kunnen voorkomen, maar een daling is er evenmin. Over de eerste tien maanden van dit jaar daalde deze met 2,3%. Duur krachtvoer en lage temperaturen liggen hieraan ten grondslag. Voor komend jaar verwacht ING dat de melkaanvoer wederom krimpt, met 1,5%. Effecten van de stikstofmaatregelen worden echter pas na 2022 verwacht.
Ook de vleesverwerkende industrie ziet de gevolgen van de krimpende veehouderij. Dit jaar telde het Centraal Bureau voor de Statistiek 4,5% minder vleeskuikens, 4% minder varkens en 0,5% minder runderen. "Tot en met september werd door slachterijen 15% minder pluimveevlees en 1,5% minder rundvlees geproduceerd", stelt Van den Brink. De varkensvleesproductie steeg met 6%. Dit komt door een lagere exportvraag van Duitsland. Maar ook werden meer Britse varkens hier geslacht vanwege personeelstekorten in het Verenigd Koninkrijk. "Komend jaar verwachten we dat de sanering van de veehouderij doorzet, wat leidt tot verdere productieverliezen."
Bakkerijsector blijft overeind
Een sector die fier overeind is gebleven dit jaar, is de bakkerijsector. "Gedurende de coronacrisis zijn nauwelijks minder bakkerijproducten verkocht", aldus Van den Brink. De afzet van dagverse producten naar de horeca en catering liep uiteraard terug, maar thuis werd tegelijkertijd meer brood gegeten. Dat beeld geldt waarschijnlijk ook voor het begin van aankomend jaar. "Industriële bakkerijen hebben zich de afgelopen twee jaar vanwege onzekerheid over het verloop van de coronacrisis meer op het basis-assortiment gericht. Daarnaast is gekozen voor meer spreiding over afzetkanalen. De vruchten hiervan worden nu geplukt."
De aardappelindustrie is ook een sector die zich van z'n sterkste kant heeft laten zien. De industrie is dit jaar hersteld van de 12% krimp van afgelopen jaar. "Voor heel dit jaar wordt daarom gerekend met een productiegroei van 10%. Komend jaar en in de jaren daarna wordt het perspectief bepaald door het beperktere gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Als er minder effectieve gewasbescherming is, zal de kostprijs stijgen en zullen akkerbouwers zeker met de huidige tarweprijzen andere gewaskeuzes maken."
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
