In Brabant vond de Amsterdammer Remco Beekman de liefde van zijn leven. Toen hij zijn schoonfamilie voor het eerst ontmoette kwam hij voor het eerst in aanraking met het ambachtelijke worstenbroodje van de bakker om de hoek en ook dat bleef liefde bij de eerste hap. Zelf spreekt hij van een openbaring en at er tijdens de kennismaking maar liefst drie.
Nadat zijn restaurant in 2012 failliet ging, begon hij op kleine schaal in zijn eigen keuken worstenbroodjes te verkopen aan familie. Voor hij het wist bakte hij honderden worstenbroodjes per dag, dus besloot Beekman de gespecialiseerde bakkerij Keilekker Brabantsche Worstenbroodjes te starten.
| Hoe groot is Keilekker Brabantsche Worstenbroodjes |
| Keilekker maakt rond de 3 miljoen worstenbroodjes per jaar voor 450 zakelijke klanten. De huidige target ligt op 5 miljoen worstenbroodjes. Het bedrijf heeft 60 werknemers in dienst, waarvan 15 met afstand tot de arbeidsmarkt. |
Keilekker is gespecialiseerd in de productie van worstenbroodjes? Is er zo'n grote markt voor worstenbroodjes?
"Daar is wel eens onderzoek naar gedaan en volgens dat onderzoek is er markt voor ongeveer 25 miljoen worstenbroodjes per jaar. Iedereen praat dat onderzoek na, maar ik heb er mijn twijfels bij. Ik denk dat de markt veel groter is. Wij verkopen drie miljoen worstenbroodjes per jaar en ik kan me niet voorstellen dat wij 12% van de markt in handen hebben."
Jullie maken producten met de hand. Zelfs voor ambachtelijke producten is dat een unicum. Wat is eigenlijk het voordeel van handwerk?
"Als je met de hand werkt heb je veel meer controle over het product. Als je gehakt met de hand mengt wordt het gehakt bijvoorbeeld veel luchtiger dan als het door een vacuümpers heengaat. Hetzelfde geldt ook voor deeg. Daardoor kunnen wij veel soepeler deeg maken dan een machine."
Keilekker produceert voor bijna 450 afnemers. Hoe creëer je schaal als je met de hand werkt?
"Door met veel mensen te werken natuurlijk. Maar ook het specialiseren in één product helpt om schaalvoordeel te creëren. Wij hoeven bijvoorbeeld nooit onze oventemperatuur aan te passen. Onze medewerkers werken daarnaast met maar een procedure. Daardoor kunnen wij ons personeel heel efficiënt voor één taak kan opleiden. Wij werken dus veel efficiënter dan de bakker om de hoek, die een heel assortiment voor openingstijd moet bereiden. Daarom kiezen veel bakkers ervoor om het werk aan ons uit te besteden. Overigens speelt niet alleen efficiëntiewinst mee. Ook de krapte op de arbeidsmarkt is vaak een overweging om voor ons te kiezen, want wij komen makkelijker aan personeel."
Hoe komt het dat jullie makkelijker personeel kunnen werven?
"Omdat wij maar één proces aan hoeven leren, hoeven wij geen opgeleide bakkers in dienst te nemen. Van de zestig mensen hebben slechts zes mensen een bakkersopleiding gedaan. Wij bieden vaak werk aan bijvoorbeeld magazijnmedewerkers die iets anders willen doen, of mensen met afstand tot de arbeidsmarkt. We hebben inmiddels vijftien medewerkers met afstand tot de arbeidsmarkt. Hen in dienst nemen is vaak niet zo moeilijk, want we zorgen dat we meer bieden dan bijvoorbeeld een magazijn. We bieden regelmatig personeelsuitjes en betalen beter dan bijvoorbeeld een magazijn."
Gaat dat niet ten koste van de kwaliteit?
"We zien eerder het tegenovergestelde. Bakkers leren heel snel en efficiënt worstenboordjes te maken, want ze moeten snel weer verder met het volgende product. De worstenbroodjes komen vaak nog even tussendoor. Ze doen het vaak sneller dan wij, maar raffelen de boel vaak ook af. Wij leiden ons personeel op om heel precies te werk te gaan. Dat kost misschien meer tijd, maar levert een beter product op."
Het worstenbroodje staat niets op de erfgoedlijst van Unesco gekomen, in Brabant is het echt cultuur.
Maakt het handwerk jullie niet kwetsbaarder voor de stijgende loonprijs?
"Dat is natuurlijk wel een probleem. Wij hebben vorig jaar veel meer prijsstijgingen doorgevoerd dan voorgaande jaren. Het CAO-loon gaat binnenkort weer stijgen en daar moeten we absoluut op anticiperen naar onze klanten toe. De loonkosten zijn ongeveer 30% tot 40% van de kosten van het worstenbroodje. Als het loon 3% omhoog gaat heeft dat een enorme impact op je prijs. Maar wij hebben er nog altijd minder last van dan ambachtelijke bakkers, omdat zij hogere lonen betalen."
Ik kan me voorstellen dat niet alleen handwerk, maar ook goede ingrediënten van cruciaal belang zijn. Hoe komen jullie aan jullie grondstoffen?
"Onze bakkersgrondstoffen bestellen we gewoon bij een van de twee grote Nederlandse leveranciers. Maar het belangrijkste ingrediënt is natuurlijk het vlees, dus dat kopen wij dicht bij de bron in. Niet alleen omdat we de best mogelijke kwaliteit willen leveren, maar ook om te garanderen dat dat de dieren een goed leven hebben gehad. Ons biologische vlees komt uit een boerderij uit Hedel. Het overige vlees komt van een slagersbedrijf uit Schijndel. Die werken met een vijftal boerderijen uit de omgeving die net zo diervriendelijk te werk gaan. Om het nog beter te doen willen we in de toekomst zo veel mogelijk vlees bij dezelfde varkenshouder afnemen. Dan kan je tegen je klanten zeggen: de varkens leven een prachtig leven. Ga zelfs maar eens kijken bij de boer!"
Jullie maken allerlei bijzondere varianten op het traditionele worstenbroodje, zoals een Surinaamse variant. Welke markt hebben jullie daarbij op het oog?
"We willen iedereen blij maken met worstenbroodjes. Daarom besloten we worstenbroodjes voor allerlei diëten zoals een biologisch of gluten- of lactosevrij dieet te maken. Dat was ook de start van alle gekke smaakjes, zoals asperges, truffel en kip. Als iemand met een horeca-achtergrond vind ik het leuk om te experimenteren met smaken. Dat opent ook nieuwe markten. Zo verkopen we onze Surinaamse varianten die is ontwikkeld met comediant Howard Komproe veel in de Indische en Surinaamse gemeenschap. Zij vinden ons pittige sambalworstenbroodje nog te mild."
Het worstenbroodje is een heel traditioneel product. Leveren deze gekke varianten in Brabant geen frictie op?
"In het begin was die weerstand er zeker. De beleving van worstenbroodjes is niet te vergelijken met een saucijzenbroodje in Amsterdam. Het worstenbroodje staat niet voor niets op de erfgoedlijst van Unesco , in Brabant is het echt cultuur. In onze eigen provincie verkopen we dan ook vooral het traditionele worstenbroodje en de varianten voor allerlei diëten, zoals onze glutenvrije of lactosevrije worstenbroodje. Daardoor was er wel weerstand in het begin tegen de aparte smaakjes. Daar denken mensen al snel: kom niet aan onze worstenbroodjes. Inmiddels is die weerstand tegen de smaakjes niet meer zo sterk. Alleen onze veganistische variant roept nog altijd weerstand op."
Waarom roept de veganistische variant zo veel frictie op?
"Veel mensen die trots voelen bij het worstenbroodje vinden het belachelijk dat je zo'n product van plantaardige ingrediënten zou maken. Als we onze veganistische worstenbroodjes op sociale media aanprijzen, krijgen we altijd reacties als: laat veganisten gewoon gras eten. Veganisten zeggen vaak juist: jullie worstenbroodje lijkt zo op echte worstenbroodjes, waarom verkopen jullie eigenlijk nog broodjes met vlees. De reacties worden langzamerhand wel milder, maar het heeft tijd nodig."
Jullie adverteerden op de Bakkersvak met het veganistische worstenbroodje, maar vleesvervangers hebben het sinds 2022 moeilijk. Merken jullie dat de verkoop minder loopt?
"Daar merken wij helemaal niets van. Onze verkoop is in 2022 met 30% toegenomen. Voor ons is vegan een enorme groeimarkt, want er bestaat nog weinig concurentie. We hoeven niet eens over prijs te onderhandelen met onze afnemers."
Jullie verkopen ook in onder andere Utrecht en Amsterdam. Verkopen worstenbroodjes een beetje in de randstad?
"In Brabant verkopen we natuurlijk het meest, maar daar is de concurrentie natuurlijk ook het grootst. Daarbuiten is een hele grote markt die amper aangebroken wordt. We proberen de rest van Nederland te veroveren. Ons wordt wel eens gevraagd of we ook in het buitenland zitten. Dan zeg ik altijd: boven de rivieren is ons buitenland."
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
