Erik Molenschot is algemeen directeur bij de Triple i Sourcing Group, moederbedrijf van inkoopbedrijf Inbak. Hij stond het afgelopen anderhalf jaar aan het roer tijdens de meest hectische periode die het bedrijf in zijn ruwweg zeventienjarige bestaan had meegemaakt.
Hoe heeft Inbak de afgelopen anderhalf jaar beleefd?
"Ik denk dat we de afgelopen anderhalf jaar de meest hectische tijd in het bestaan van het bedrijf hebben gehad. Niet perse negatief, we hebben veel waarde kunnen toevoegen naar klanten. Niet in de zin van besparing, waar wel kunnen laten zien wat we kunnen. Maar er is natuurlijk nog nooit zo'n extreme volatiliteit en onzekerheid in de markt geweest op alles. En dat hebben natuurlijk nooit eerder meegemaakt."
Er is destijds niet getwijfeld aan de toekomst van het bedrijf?
"Nee geen seconde. Kijk wat je zag, wij zijn een inkoopdienstverlener, in totaal werken er hier 24 mensen waarvan er achttien inkoper zijn. Die zijn allemaal gespecialiseerd of in grondstoffencommodities, of in verpakkingen of in diensten. En als alles goed gaat kan iedereen inkopen. Vorig jaar was het gewoon moeilijk. Prijzen vlogen omhoog. Was dat terecht, was dat niet terecht? Beschikbaarheid werd een probleem, alternatieve leveranciers vinden werd een uitdaging. Er kwam heel veel onzekerheid in en als je dan goede mensen hebt, dan kun je echt het verschil maken. Bovendien is er een inkopersschaarste, op het moment dat er bij een klant of potentiële klant een inkoper weggaat, heb je echt niet een-twee-drie een nieuwe. Dus ik heb vorig jaar heel veel kansen gezien en benut.''
Welke producten werden bij jullie het hardst geraakt door de oorlog?
"Eigenlijk kun je onderscheid maken tussen twee categorieën die het hardst geraakt werden. De eerste is de categorie producten waarvan Oekraïne een belangrijke leverancier is. Belangrijk voorbeelden daarvan zijn graan en zonnebloemolie. Door de invasie viel een belangrijk deel van de Europese en wereldvoorraad weg. Oekraïne is het vijfde graanland ter wereld. Wij kopen voor onze klanten fysiek geen graan in Oekraïne, dat halen we meestal uit Frankrijk en Duitsland, maar je kunt je voorstellen dat als een van de grotere landen maar de helft levert van wat ie normaal gesproken levert, dat impact heeft op de prijs en beschikbaarheid van graan uit andere landen. Voor zonnebloemolie is Oekraïne überhaupt een van de grootste producerende landen. Bij zonnebloemolie zag je ook dat het er korte tijd gewoon niet was. Dat dat hard geraakt werd, zag je ook als consument in de supermarkt. Wat daar de uitdaging is: die zonnebloemolie zit in heel veel producten, daar moet je alternatieven voor vinden, maar die worden ook duurder."
"De tweede categorie is dat alles wat aan olie en energie gerelateerd is duurder werd. Dus alle producten, bijvoorbeeld verpakkingen - waar heel veel energie in zit - werden duurder. Golfkarton is een product wat met heel veel energie gemaakt wordt. Glas wordt ook met heel veel energie gemaakt. Alles waar veel energie voor gebruikt werd schoot totaal door het plafond. Wat daar de uitdaging is geweest is dat je weet dat leveranciers hier gebruik van gaan maken. Maar dan denken wij: als energie zo'n belangrijk aandeel is van de kostprijs, heb je dat waarschijnlijk vastgelegd in contracten. Dus dan zat je energieprijs al vast, dus hoezo moet dan nu dan omhoog? Dat is natuurlijk een heel ingewikkelde discussie. De uitdaging was om prijsverhogingen tijdelijk te maken door ze te koppelen aan noteringen.''
Zijn die prijzen van verpakkingen inmiddels gedaald?
"Voor een deel zie je wel dat er nu sprake is van een prijsdaling ja."
Bij Inbak is er sinds de oprichting sprake van een flinke diversificatie. Is dat noodzakelijk in de huidige tijd?
"Ja het is noodzakelijk, maar in de business waarin we zitten is het ook niet zo heel gek. Kijk al onze klanten maken unieke producten. Die maken brood of koekjes, snacks, ijs of zuivel, noem maar op. et is een dwarsdoorsnede van het schap. Maar als je dat afpelt naar de achterkant, dan heeft iedereen energie nodig, bijna iedereen gebruikt uitzendkrachten, iedereen gebruikt een vorm van kunststof of karton, in heel veel producten zit suiker en vooral zit in heel veel producten olie. Dus aan de inkoopkant kun je doordat je er kennis van hebt heel veel toevoegen als het gaat om netwerk, het goed kennen van de specificaties, alternatieve leveranciers en op die manier waarde toevoegen.''
Wat je eigenlijk zegt is dat doordat jullie zo breed georiënteerd zijn en zoveel bedrijven helpen, jullie kennis kunnen combineren en klanten zo beter kunnen helpen...
"Ja zeker, als je maar voor één bedrijf inkoopt zie je veel minder trends en ontwikkelingen dan wij zien. Wij zien het als eerste als de prijs van golfkartoon een dalende trend inzet. Terwijl als je gewoon vast in je contract zit, je pas over drie maanden weer gaat kijken. Wij houden die markt de hele tijd in de gaten. Dus wij zien constant wat de prijsontwikkelingen zijn. Welke leveranciers goed presteren, welke problemen hebben en welke veel capaciteit hebben. We zien dus eigenlijk veel meer dan dan inkopers die maar voor één bedrijf werken.''
Wat is jou persoonlijke relatie met food?
"Ik heb de Hotelschool gedaan in Maastricht en heb lang in de hotellerie gewerkt als inkoper. En heb veel affiniteit met food in zijn algemeenheid. De laagste achttien jaar werkte ik dan echt meer in de levensmiddelenindustrie en dat is natuurlijk gewoon een ultra dynamische industrie waar altijd vraag naar is. Er wordt namelijk altijd gegeten, ook als het economisch moeilijk gaat. Dan kiezen klanten misschien vaker voor private label, maar dat hele proces is mega interessant en geen dag is hetzelfde.''
Hoe kijk je persoonlijk terug op de zomer van 2022 toen de prijzen door de oorlog zo hoog lagen?
"Ik vind niet dat ik het een leuke tijd mag noemen, want de ellende van andere mensen is nooit leuk, maar het was professioneel gezien wel een uitdagende en interessante tijd, laat ik het zo zeggen. Je kunt dan wel ook echt het verschil maken. Je ziet dat er een aantal krachten gaan spelen. Er wordt veel meer op contracten en juridische bepalingen gespitst. Als alles redelijk soepel loopt, dan ligt zo'n contract in een lade en kijkt er niemand naar, maar nu worden dingen veel juridischer en veel meer op de spits gedreven."
"Als wij normaal gesproken voor de klant een suikercontract vastleggen dan doen we dat op een goedkoop moment. Dat gebeurt meestal rondom de oogst. Maar wat je vorig jaar zag is dat leveranciers koopcontracten aanboden voor drie of vier maanden, dus met diezelfde hoeveelheid suiker moest je iedere drie maanden opnieuw de markt op. Het leverde heel veel extra werkdruk voor dezelfde hoeveelheid inkoopvolume. Het was een hectische tijd, maar ook een zakelijk interessante tijd. En in zulke tijden is het voor ons extra belangrijk om de keuzes die wij maken goed te onderbouwen.''
Hoe zie jij de toekomst van Inbak voor je?
"Ik denk dat wij dit jaar een goed jaar tegemoet gaan. Het houdt niet op dat dit ingewikkelder wordt. Ik zie ook mogelijkheden om in de toekomst de inkoopafdeling van een klant te kunnen insourcen. We gaan merken dat inkoop een vak is dat hoger op de agenda staat, dat ook steeds vaker op directieniveau een vertegenwoordiger heeft. En als wij kunnen zorgen dat we altijd met de juiste specialisten werken, dan kunnen we een blijvend onderscheidend vermogen toevoegen.''
© DCA Market Intelligence. Op deze marktinformatie berust auteursrecht. Het is niet toegestaan de inhoud te vermenigvuldigen, distribueren, verspreiden of tegen vergoeding beschikbaar te stellen aan derden, in welke vorm dan ook, zonder de uitdrukkelijke, schriftelijke, toestemming van DCA Market Intelligence.
