De containertarieven zijn dit jaar flink gedaald, na een enorme stijging tijdens de coronacrisis, tot zelfs onder het niveau van precoronajaar 2019. Toch is het einde van de daling van de spot- en contracttarieven nog niet in zicht. Dataplatform Drewry verwacht dat containervervoer in 2024 33% goedkoper wordt dan dit jaar. Dit kwam naar voren in een webinar van Simon Heaney van Drewry Maritime Research deze week.
Drewry verwacht dat de containertarieven (de spot- en contracttarieven samen) aan het eind van dit jaar 60% zijn gedaald ten opzichte van vorig jaar. Deze week zijn de spottarieven volgens Drewry's World Container Index met 2% gezakt naar $1.342 per container van 40 voet. Dat is 6% onder het gemiddelde van pre-coronajaar 2019 en het laagste sindsdien.
De spottarieven daalden deze week het meest richting vanaf zowel Shanghai als Rotterdam naar New York (-3%). Alleen de lijn New York - Rotterdam liet een stijging zien (+1%). Het annuleringspercentage ligt voor de komende vijf weken met 9% hoog.
Drewry voorspelt dat de tarieven in 2024 verder dalen, met 33%. Voor daarna ligt een stijging ook niet voor de hand. De komende jaren is het een enorme uitdaging voor rederijen om uit de kosten te komen, zegt Heaney. Voor volgend jaar voorziet hij een verlies voor de scheepvaartmaatschappijen.
Groei economie, daling containervolumes
"Wat we in 2022 hebben gezien is dat terwijl de economie groeide, de wereldwijde containervolumes daalden. Dit is nog nooit eerder gebeurd", aldus Heaney. "Deze vreemde situatie herhaalt zich dit jaar waarschijnlijk weer."
In de jaren 2000 tot en met 2009 groeide het containervolume met gemiddeld 3,3 keer de groei van het wereldwijde bbp. Volgens Heaney had dit onder meer te maken met het verplaatsen van productie naar lagelonenlanden. Daarna zakte de vermenigvuldigingsfactor van het bbp naar 1,5. Drewry verwacht dat het containervolume van tot 2027 met 0,8 keer minder hard zal groeien dan het gemiddelde bbp wereldwijd.
Havenoverslag krimpt voor derde keer sinds 1979
Voor dit jaar verwacht het dataplatform dat havenoverslag iets (0,2%) afneemt ten opzichte van 2022. Heaney: "Dit zal pas het derde jaar sinds 1979 zijn dat het containervolume krimpt. De andere jaren waren 2009 en 2020 en in beide gevallen veerde de markt daarna op en was er zelfs een grote groei te zien." Nu wordt er een kleinere opleving verwacht. Voor 2024 wordt er een volume van 878 miljoen TEU (containers van 20 voet) voorspeld, een groei van 2% ten opzichte van 2023. In Noord-Amerika, Europa en Oceanië wordt er een hoger dan gemiddelde groei voorzien door het simpele feit dat zij dit jaar de meeste krimp hadden. In Zuid-Azie wordt met 5,3% de meeste volumegroei verwacht.
Nieuwe schepen in tijd van overcapaciteit
Het trage herstel kon niet in een slechtere tijd komen voor de rederijen, aangezien zij momenteel de vloot allemaal enorm aan het uitbreiden zijn. Volgens Drewry komt er vanaf 2023 tot en met 2027 in totaal elk jaar ongeveer 2 miljoen TEU bij aan capaciteit. Dat is dubbel zoveel als in de voorgaande vijf jaren. Volgend jaar groeit de wereldwijde vloot met 6,4% en wordt de overcapaciteit dus nog groter.
De Drewry Supply-Demand Index staat dit jaar op het laagste punt ooit en stevent volgend jaar op een nieuw dieptepunt af van 74,3 punten (bij 100 is vraag en aanbod in balans, boven de 100 is er een capaciteitstekort). Volgens de outlook van Drewry komen vraag en aanbod pas in pas in 2026 weer op één lijn. Tenminste als je alleen naar het huidige orderboek van de rederijen kijkt.
Schepen gaan langzamer varen
Drewry denkt dat door de overcapaciteit er volgend jaar flink meer schepen afgeschreven gaan worden. Dit jaar werd er voor 150.000 TUE uit de vaart genomen, in 2024 zal dat volgens de prognose 600.000 TEU zijn. Er wordt verwacht dat schepen volgend jaar ook gemiddeld 1% langzamer gaan varen (met 13,8 knopen).
Heaney wijst ook op een aantal risico's die de prognoses kunnen beïnvloeden. Hoewel het conflict tussen Gaza en Israël nog weinig invloed heeft op de scheepvaart - op een verhoogde risicopremie in het gebied na - vormt dat volgens Drewry wel een risico, zeker met de kans dat het conflict zich uitbreidt naar meer landen in het Midden-Oosten. Ook kan een eventuele stijging van gas- en olieprijzen de consumentenvraag negatief beïnvloeden. Verder is regelgeving van invloed. Zo besloot de Europese Commissie eerder deze maand dat consortia van rederijen in april volgend jaar weer gewoon aan mededingingsregels moeten gaan voldoen. Maar Drewry verwacht dat het einde aan de vrijstelling zeer weinig impact zal gaan hebben.
Bulkvervoer
De Baltic Dry Exchange voor bulkvervoer stond vorige week nog met 2.105 punten op het hoogste punt in veertien maanden tijd. Nu is de index gezakt naar 1.662 punten.
