Van de bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie ondervindt 40% problemen bij de toelevering van grondstoffen, producten of diensten. Dat blijkt uit Conjunctuurenquête Nederland van CBS in samenwerking met KVK, EIB, MKB-Nederland en VNO-NCW. Dit is relatief veel, van alle bedrijven gaf ruim drie op de tien bedrijven aan problemen te ondervinden in de toeleveringsketen.
De enquête werd in mei gehouden en had betrekking op de afgelopen twaalf maanden. Van de bedrijven in de voedingsmiddelenindustrie had 34% enigszins problemen met de toeleveringsketen en 6% aanzienlijk. In de drankenindustrie ervaarden 'slechts' 17% enigszins problemen en vulde zelfs niemand in dat er aanzienlijke problemen waren.
Als de belangrijkste gevolgen van de logistieke problemen worden hogere prijzen voor grondstoffen of producten genoemd. Ook vertraging van de processen scoort hoog. Minder vaak genoemd: verminderde efficiëntie en/of productiviteit en verlies van omzet en/of marktaandeel. Wederom opvallend: in de drankenindustrie wordt omzet- of marktaandeelverlies helemaal niet genoemd.
Exportbelemmeringen
Meer dan 41% van zowel de dranken- als voedingsmiddelenindustrie ervaart geen exportbelemmeringen. 18% tot 19% exporteert helemaal niet. De rest ervaart dus wel in meer of mindere mate problemen bij de uitvoer. Bij dranken worden transport en/of logistieke uitdagingen het vaakst genoemd, terwijl dat bij voeding concurrentie op de buitenlandse markt is. 11% van de voedingsbedrijven noemt handelsbarrières en regelgeving een belemmering, terwijl dat bij de drankenbedrijven niet als belemmering wordt gezien.
Herstel industrie mindert vaart
Ondertussen is de Nevi Inkoopmanagersindex in juni gedaald, van 52,5 naar 50,7, meldt ABN Amro in een update. Voor het verminderen van de vaart van het herstel van de Nederlandse industrie wijst de bank de lichte daling van het aantal nieuwe exportorders als boosdoener aan. Vooral de vraag uit andere Europese landen is zwak. Ook de inkoopmanagersindex voor de eurozone daalde onlangs van 47,3 naar 45,6, de laagste score in zes maanden tijd, aldus de bank. In Duitsland, de belangrijkste exportmarkt voor de Nederlandse industrie, daalt de productie ook snel. "In Nederland bleef het aantal nieuwe orders gelukkig wel nipt stijgen, wat te danken is aan de binnenlandse vraag", aldus de bank.
ABN Amro haalt ook aan dat het CBS vorige week bekend maakte dat de Nederlandse economie in het eerste kwartaal niet 0,1% is gekrompen ten opzichte van het vierde kwartaal van 2023, zoals uit de eerste berekeningen bleek, maar 0,5%. "De daling van het bbp in het eerste kwartaal is vooral toe te schrijven aan de export van goederen. De daling van de export van goederen hangt samen met de krimp van de industrie", aldus het CBS. De Nederlandse industrie heeft volgens ABN Amro in het tweede kwartaal waarschijnlijk beter gepresteerd dan in het zeer zwakke eerste kwartaal.
Minder goederen gelost en geladen in Nederlandse zeehavens
Het CBS kwam deze week ook met cijfers over de aan- en afvoer van goederen in Nederlandse zeehavens. Er werden in 2023 zowel minder goederen geladen als gelost. Voor 396 miljoen ton aan goederen werd er gelost, wat een daling is van 8,6% ten opzichte van 2022. De uitvoer naar het buitenland daalde met 5,1%, tot 178 miljoen ton. Zoals te verwachten was, daalde de aanvoer vanuit Rusland sterk. Vanuit de Verenigde Staten kwamen juist veel meer goederen Nederlandse zeehavens binnen.
Containervervoer vanaf China stijgt fors in prijs
De containerprijzen zijn opnieuw behoorlijk gestegen, deze week met 10%. De World Container Index van Drewry is nu 5.868 per veertigvoeter. De stijging wordt wederom veroorzaakt door de lijnen vanaf China. Een container vervoeren van Shanghai naar New York wordt maar liefst 17% duurder, naar Los Angeles is dat 12%, naar Rotterdam 10% en naar Genua 7%. Vanuit Rotterdam goederen verzenden naar Shanghai en New York wordt dan weer respectievelijk 5% en 3% goedkoper.
Boekingsplatform voor zeevracht Freightos verwacht dat de tarieven, die al op het hoogste niveau van dit jaar staan, verder zullen stijgen nu het hoogseizoen eraan komt en congestie in bepaalde hubs een probleem blijft (al zijn de opstoppingen volgens het dataplatform minder erg dan in de afgelopen weken). Volgens Drewry speelt ook de angst voor stakingen, waardoor er al zoveel mogelijk vervoerd wordt, een rol in de hoge tarieven. Vorige week riep belangenorganisaties, waarvan een behoorlijk aantal uit de agri & foodindustrie de hulp in van president Joe Biden om een staking van havenarbeiders aan de oost- en zuidkust af te wenden. Er is ehcter nog niets nieuws te melden van dat front.
De luchtvrachttarieven blijven ondertussen ook hoog. De Freightos Air Index China - Noord-Amerika is de laatste week met 10% gestegen naar $6 per kilo.
Versoepelingen Panamakanaal
Hoewel het kommer en kwel is op de zeecontainervaart ziet Freightos ook positief nieuws. Het Panamakanaal kan de beperkingen namelijk versoepelen doordat de waterstanden weer een beetje normaal worden door regenval.
